Merkez Bankası'nın neden parasal sıkılaştırma uygulamaya başladığını açıklar mısınız?2008'in 4. çeyreğinden itibaren başlayan küresel krizin yarattığı düşük talep şokları ile hızlı faiz indirim süreci başlamıştı. Ardı ardına gelen Merkez Bankası'nın piyasa müdahalesindeki temel amaç, likidite riskini yönetmekti. Başta TL ve döviz likiditesini destekleyici önlemler, azalan risk iştahına karşı bankacılık kesiminin kredi verme isteğinin devamını sağlamak içindi. O dönemde toplam talepteki gerileme ile enflasyonist baskının azalması, Merkez Bankası'nı piyasanın yüksek likidite ihtiyacını karşılamada daha da cesaretlendirdi. Hatta Merkez Bankası'nın çok sıklıkla başvurmadığı zorunlu karşılık oranlarını indirmesi ile bankalar işletmelere daha fazla düşük maliyetli fon imkanı sağladı. Yeni dönemde ise çok sert olmasa da parasal sıkışlaştırma dönemi başladı.
Parasal sıkılaştırmanın işletmelere etkileri nasıl olur?Mayıs Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında teknik faiz ayarlamasının ilk adımı, Eylül 2010 PPK Toplantısı'nda ise teknik faiz ayarlaması sürecinin ikinci adımı atıldı. Son olarak Merkez Bankası'nın zorunlu karşılık oranlarını yarım puan yükseltmesi bankaların Merkez Bankası'nda daha fazla para tutması ve işletmelere daha az kredi vermesi demektir.
Yarım puanlık artış bankaların kredileri daha yüksek düzeyden fiyatlama yapmalarına neden olacaktır. Aslında parasal sıkılaştırma döneminin 2 temel etkisi olacaktır. İşletmeler ucuz finansal kaynak bulmada zorlanırken, daha az kredi vermek zorunda kalacak bankaların kredilerden elde ettiği faiz gelirlerinde gerilemeler yaşanabilir.
Merkez Bankası'nın çıkış stratejisi ne zaman tamamlanacak?Küresel ekonominin aksine iç talepte canlanma ve bir kredi genişlemesi var. Bu aslında şu an için risk değil. Ancak kriz döneminde piyasaya verilen yüksek likiditenin ileride ortaya çıkarabileceği enflasyonist baskıdan çekinilmekte. Merkez Bankası Nisan'da ilan ettiği çıkış stratejisinde bugün para politikasında gerçekleşen parasal sıkılaştırmanın nasıl olacağını açıklamıştı. Merkez Bankası'nın A planına göre çıkış stratejisi bu yılın sonunda tamamlanacak. Eğer iç ya da bir dış şok
yaşanmaz ise bu plan aynen uygulanacak.
