Tarihi 9 Ekim 2010

Büyüme, ihracat, kur üçgeni

Sanayi üretiminin beklentilerin üzerinde çıkmasının nedeni nedir?
Sanayi üretiminde Ağustos ayına ilişkin rakamlar geçen yılın aynı dönemine göre % 7.4'lük beklentilerin oldukça üzerinde, % 11 oranında arttı. Bu artışta ihracatın çok önemli payı bulunmakta. Özellikle ara malı ve yatırım malı üretimindeki istikrarlı artış devam etmekte. Buna göre sanayi üretiminin son dönem bilançosuna baktığımızda 2009 yılının ilk sekiz ayında üretim % 16, 2010'un aynı döneminde % 13.9 arttı. Takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış üretim de % 2.7 ile Ekim 2009'dan sonraki en hızlı aylık artışı kaydetti. Bu oran üretimin Haziran 2008'den sonra en yüksek seviyesine ulaştığını gösteriyor.
Üretimin kaynaklarına baktığımızda ara malı üretimi çift haneli artışını sürdürürken, yatırım malı üretimin hız kazandığını görmekteyiz. Temmuz-Ağustos verileri, üçüncü çeyrekte büyümenin % 6 civarında olabileceğine işaret ediyor.

Sanayi üretimindeki yeni rakamlar büyüme tahminlerini nasıl etkiledi?
Ekonominin yılın ikinci yarısında beklenenden daha sınırlı yavaşlama göstermesi nedeniyle, 2010 büyüme tahminleri 7-8 aralığına çıktı. Ancak son çeyrekte gelecek üretim ve ihracat rakamları tahminlerin gerçekleşmesinde belirleyici olacaktır.

Kur savaşları Türkiye'nin büyüme tahminlerini sekteye uğratabilir mi?
Birçok ülke, küresel ekonomide toparlanma geçiktikçe kurlar üzerinden rekabet şartlarını kendi lehine çevirmeye çalışmakta. Başta ABD ve Japonya olmak üzere tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, para birimlerinin değerini zayıf tutarak büyümede avantaj sağlamaya çalışıyor. Ülke refahını bu şekilde sağlamak ne kadar kalıcı olur? Çıkış için yol arayan her ülke elindeki tüm para politikası araçlarını kullanmakta. Ülkeler kur savaşında geriye düşmek istemiyor. ABD faizlerin düşük seyrini korumaya devam ederken, eurodaki değer kaybı ihracat ağırlıklı ülkelere olumlu yansıdı.
TCMB ise döviz alım miktarlarını artırsa da istenen sonucu alamadı. Bu nedenle Merkez Bankası yeni önlemlere hazırlıklı olmalı.