Türkiye, işletilebilir özelliğe sahip 1 milyar 640 milyon ton bitümlü şeyl rezervine sahip. Rezervin en büyük kısmı ise 300 milyon ton ile Bolu'nun Göynük ilçesinde bulunuyor. Göynük'ten sonra en fazla bitümlü şeyl rezervinin, Ankara'nın Beypazarı ile Nallıhan ve Konya'nın Ereğli, Niğde'nin Bor ilçelerinde olduğu belirtiliyor.
Kısa vadede yapılacak yeni aramalarla Türkiye'de bitümlü şeyl rezervinin 15 milyar tona ulaşabileceği tahmin ediliyor.
Koordinatörlüğünü Türkiye Kömür İşletmelerinin (TKİ) üstlendiği çalışmalar, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ile birlikte yürütülüyor.
Onuncu Kalkınma Planı (2014 - 2018) kapsamındaki Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem Planı'na göre, bitümlü şeyl üretiminde ortak yatırıma yönelik etüt ve araştırmaların Ağustos 2016'ya kadar bitirilmesi hedefleniyor.
Sahalardan alınacak yüksek verime sahip bitümlü şeyl numunelerinin bu alanda üretim yapan ülkelere gönderilerek en ekonomik üretim teklifinde bulunanlarla görüşmelere hız verileceği belirtiliyor.
Bitümlü şeyl nedir?
Literatürde petrollü şeyl (oil shale) olarak da bilinen bitümlü şeyl, ısıtıldığında petrol ve gaz üreten organik bir kayaç türü. Kömür tipi kayaç olarak da nitelendirilen bitümlü şeyl, termik santrallerde yakıt olarak kullanılabiliyor ve bu sayede elektrik üretimi gerçekleştirilebiliyor. Bitümlü şeylin buradan artan kısmı da çimento ve tuğla sanayinde değerlendiriliyor.
Başta Estonya olmak üzere Çin, Rusya, Ürdün, İsrail, Brezilya, ABD ve Avustralya, bu madenden petrol ve gaz üretimi gerçekleştiriyor.
Dünya genelinde bu madenin 1 tonundan şeyl petrolü üretim maliyeti 12-30 dolar/varil arasında değişiyor.
Dünyada bitümlü şeylin petrol eşdeğer rezervinde ilk sırada 4,9 trilyon varil ile ABD bulunuyor. Çin, petrol eşdeğer rezerv karşılığı açısından 328 milyar varil ile ikinci sırada yer alırken, onu 271 milyar varillik rezerviyle Rusya izliyor.
