Liseye geçiş sistemi, öğrencilerin büyük çoğunluğundaki sınav stresini bitireceği için değişiklik beklentiyi karşıladı. Ancak sınavla öğrenci alan okullar için yapılacak sınavda soru sayısının 60 olması ölçmeyi zorlaştıracak. Sınav soru sayısının en az 90-100 olacak şekilde artırılması gerekir. TEOG'da yaşanan yerleştirmeye ilişkin benzer problemlerin yaşanmaması için önce sınava giren öğrenciler ve özel okullar yerleştirilmeli, sonra sınavsız talebe göre adrese dayalı kayıt yapılmalı. Zaruretten açık liseye gitme gibi durum olmamalı. İlkokul ve ortaokuldaki gibi E-Kayıt sistemiyle adrese dayalı kayıt yapılmalı. Okul türü talebi ve okul kontenjanlarını il ve ilçeler düzenlemeli. MEB denetim yapmalı. Sınavla öğrenci alan okulların belirlenmesinde keyfiyet olmamalı, objektif kriterlerle belirlenmeli. O okulların oranı da yüzde 5 ile sınırlı tutulmalı.
MAHALLEDE TALEP VE KONTENJAN DENGELENMELİ
ÖNDER İmam Hatipliler Derneği Başkanı Halit Bekiroğlu: Yeni liseye geçiş sistemi, sınav sorununu büyük ölçüde çözdü. Sistem yüzde 90 öğrenciyi sınavsız evine en yakın mahallesindeki okula göndermesiyle öğrencilerde ve ailelerde bir rahatlama getirecek. Destekleyici yaklaşım olursa öğrenciler okuldan arta kalan zamanlarını verimli kullanabilecekler. Büyükşehirlerde trafik sorunu büyük ölçüde rahatlayacak. Ancak, sınavla öğrenci almayacak mahalle okullarda kontenjan üstünde gelen talep problem olabilir. Sistemin başarılı olması için, eğitim bölgelerinde okul türleri ve kontenjanları veli ve öğrencinin beklentilerine cevap verecek şekilde tespit edilmeli. Sınavla öğrenci alan okulların sayısı ve türü dinamik olmalı. Objektif kriterlerle belirlenmeli. Sınavla öğrenci alan okullarda okul başarı puanının etkili olup olmayacağı açıklanmalı. Sınav soru sayısı yetersiz, artırılması düşünülmeli. Öğrencilerin sanat, bilim, sosyal ve spor alanlarındaki beceri ve başarıları dikkate ve değerlendirmeye alınmalı. Aksi takdirde akademik başarıya odaklı girdaptan kurtulmak mümkün değil. İmam hatiplerle ilgili tartışmalar siyasi düzlemden çıkarılıp eğitim bağlamında müzakere edilmeli.
OKULLARIN KRİTERLERİ OLMALI
SETA Eğitim Uzmanı Müberra Nur Emin: Açıklanan yeni sistem belirli sayıdaki okulun sınavla öğrenci alacağı geri kalanının ise adrese dayalı olarak yerleştirileceği bu temel yaklaşımı olumludur. SETA Vakfı olarak her yayınımızda eski sistemin liselerarası hiyerarşiye neden olduğunu belirttik. Bugün mahalle okulları ile ilgili oluşan "nitelik" endişesi ise geçmiş sistemler ve uygulamalardan kaynaklanıyor. Yeni sistemi ile okullararası farkın nispeten azalması mümkündür. Unutulmamalıdır ki başarılı liseleri başarılı kılan başarılı öğrencileri bünyesinde barındırmasıdır. Ancak bu yeni sistem okulların niteliğinin artırılması, azami bir standarda kavuşturulması için çalışılması gerekir. Sınav soru sayısı artırılmalı. Kapsamı dershaneyi ihtiyaç duymayacak şekilde düzenlenmeli. Ayrıca sınavla öğrenci alacak okulların hangi kriterlerle belirleneceği, okul puanlarının yerleştirmeye etkisinin ne olacağı, eğitim bölgelerinin kapsamı, sınav soru örnekleri, 5 tercihinden birine yerleşemeyen öğrencilerin durumları gibi cevap bekleyen ayrıntılar yayınlanacak kılavuzda netlik kazanması gerekir.
SINAV 8'İNCİ SINIFI KAPSAMALI
Eğitim Uzmanı Doç. Dr. Bekir Gür: Yeni açıklanan ortaöğretime geçiş sistemi özünde makul bir kurguya sahiptir. Sadece isteyen öğrencilerin sınava girecek olması ve öğrencilerin sınavsız olarak da liselere yerleşebilmesi, bütün öğrenciler üzerindeki sınav ve yerleşme baskısının azalmasına yol açacaktır. Artık bütün öğrenciler evlerine yakın bir okula yerleşme imkanına sahip olacaktır. Dershaneye ilgiyi azaltmak için sınavın kapsamı, 8. sınıf müfredatıyla sınırlı olmalıdır. Ayrıca, sınavın daha ölçücü olması için 60 olarak öngörülen soru sayısı artırılmalı. Sınavla öğrenci alacak yaklaşık 600 okul, nesnel kriterler çerçevesinde belirlenmelidir. Sınavsız yerleşecek öğrencilerin arzu ettikleri okul türüne göre evlerine en yakın bir okula veya birkaç okuldan birine herhangi bir sıralama olmadan yerleştirilmeleri bir ilke olarak benimsenmelidir.
SANAT VE SPOR LİSELERİNE YETENEK SINAVI
Milli Eğitim Bakanlığı eski Müsteşarı Emin Zararsız: Yeni modelle 2013 yılı öncesine dönüldü. Belirli liseler dışında sınavsız adrese göre öğrenci yerleştirme olumlu bir gelişmedir. Tek tercihte bulunan ve kontenjan nedeniyle yerleşemeyen öğrencinin durumu belirsiz. Sınavla öğrenci alacak okulların kriteri ne olacak, bu okulların belirlenmesinde siyasi mülahaza etkisi umarız olmaz. Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri nasıl öğrenci alacağı belirsiz. Yetenek sınavı ayrıca yapılmalı. Sınavda tek puan türü kullanılacak, fen lisesi, sosyal bilim lisesi, imam hatip ve meslek liselerine girişte ayrıştırma olması gerekir. Sınava girecek öğrenciler isteğe bağlı yapmak tüm öğrencilerde sınav kaygısına neden olur. Sınava girişte hem okul başarı puanı hem de öğretmen önerisi kullanılmalı. Aksi halde sınava girecek öğrenci sayısı 700 bini bulacak ve yine dershane, özel ders sıkıntısı ortaya çıkacak. Açık liseler, eğitim çağı dışında kalmış çocuklar için kullanılmalı, geçiş istasyonu olmamalı.
SINAV ZOR OLURSA DERSHANE HORTLAR
Özel Öğretim Derneği Genel Başkanı Ahmet Akça: İyi okul kötü okul ayrımı ortadan kalktı. Hem akademik, hem sosyokültürel olarak farklı başarı ve yetenekteki çocukların bir arada olacağı sınıflar ortaya çıkacak. Servis problemi, trafik problemi çözülecek. Sınavla ilgili bölüm isteğe bağlı. Veliler eğer öğrencilerini kazanamayacakları bir sınava zorlarsa eski SBS sendromu yaşanır. Sınavda katılım çok olabilir, o nedenle soru sayısı artırılmalı. Artırılmazsa, tek bir yanlış bile 30 bin öğrenciyi etkiler. Sınav zor oldukça dershaneye olan ilgi tekrar hortlar. Soru sayısı en az 90 olmalı. 8'inci sınıf müfredatından soru sorulmalı. Sorular, bilgi değil, analiz, sente ve muhakeme ağırlıklı olmalı.
OKULLAR ARASINDA FARK YOKTU AMA SINAV VARDI
Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz'ın "akıllı veli" diye tanıttığı Kadir Halıcı: 51 yaşındayım, Devlet Demiryolları'nda işçiyim. 3 çocuğum var. Geçen yıl çocuğum 8'inci sınıfta TEOG'a girdi. Evin çok yakınındaki bir okulu 10 puan farkla gidemedi. Uzaktaki bir okula puanı yetti. Servisle gidiyor. Her gün sabah yarım saat akşam yarım saat trafikte sürünüyor. Öğle arasında yemek yemeye eve gelemediği için her gün 5-10 TL öğle yemeği parası veriyorum. Servise de ayda 120 TL ödüyorum. Bence gittiği okulla evin önündeki okul arasında ne eğitim ne nitelik olarak hiçbir fark yok. Yeni, sınavsız adrese dayalı sistem bence çok güzel.
KÜLFETİ ÇOK YÜKSEKTİ
Demet Sönmez: Tek çocuğum var. TEOG'a hazırlanabilsin, iyi bir lise kazanabilsin diye özel okula gönderdim. Yıllık 15 bin TL ödedim. Servisle gidip geliyor, aylık 400 TL servise ödüyoruz. Maddi külfeti çok yüksek. Sınavsız eve en yakın bir okula kayıt yapılmasını öngören yeni sistem çok iyi ancak sistemin tekrar değişeceği endişesini sürekli yaşıyoruz. İyi ya da kötü bir sistemin süreceğine ilişkin güven duymak istiyoruz. Anne-baba olarak nasıl bir yol izleyeceğimizi bilemiyoruz.
AİLEM SINAV İSTİYOR AMA BEN İSTEMİYORUM
Ozan Gürbüz: 8'inci sınıfta okuyorum. Ağustos ayından bu yana TEOG'a hazırlanıyorum. Ancak TEOG kalktıktan sonra çıkan belirsizlikte ne yapacağımı bilemedim. Yeni sistem, isteyen girsin istemeyen girmesin şeklinde. Ben sınava girmek istemiyorum ancak ailem iyi bir okul için sınava girmemin ve hazırlık yapmamın şart olduğunu söylüyor. Belirsizlikten dolayı ne yapacağımı hala bilmiyorum.
YARI YIL TATİLİ NE ZAMAN
15 tatil ne zaman başlayacak sorusu öğrenci ve velilerin en çok sorguladığı konular arasında yer almaya devam ediyor. 2017-2018 eğitim öğretim dönemi, 18 Eylül Pazartesi günü ilk ders zili ile başladı. Uyum süreci kapsamında 11 Eylül'de okullara başlayan öğrenciler için ise ikinci hafta başladı. Takvimde yer alan tarihlere göre ikinci kanaat dönemi yarıyıl tatili, 22 Ocak 2018 - 2 Şubat 2018 tarihleri arasında yapılacak. İkinci kanaat dönemi ise 5 Şubat 2018'de başlayacak.
DÜŞÜNME ODAKLI SİSTEM
Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2018 yılı bütçesi için hazırladığı tasarıda, gelecek yıla yönelik hedeflere yer verildi. Bu kapsamda, ulusal izleme çalışmaları çerçevesinde, öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerinin farklı soru tipleri (çoktan seçmeli ve açık uçlu) ile ölçmeyi hedefleyen ABİDE araştırmasının ikincisi 2018 yılında yapılacak. Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğünce yürütülen ABİDE kapsamında, araştırmanın ilki 2016 yılı nisan ayında 81 il 495 ilçe bin 299 okul ve 38 bin öğrencinin katılımıyla gerçekleştirildi. Bakanlık, 2018 yılının Mart ayında da yaklaşık 50 bin öğrencinin katılımı ile ABİDE araştırmasının ikincisini yapacak.
DOĞAMIZI KORUYALIM
ÖĞRENCİLERDEN müthiş çalışma. Atıkların geri dönüşümüne dikkat çekmek için oyun içerikli hazırlanan projeye destek de çığ gibi büyüdü. Öğrencilerin atıkları doğru şekilde ayrışmasını sağlamak için oyun içerikli bir proje tasarladı. Kullanıcılara atıkların hangi çöp kutusuna atılması gerektiği soruldu. Doğru-yanlış cevaplara göre farklı sesler çıkartan bir oyun tasarlandı.
YARIN: YENİ SİSTEMLE İLGİLİ BİRÇOK ALANDAN GÖRÜŞLER
SAFURE CANTÜRK
