10 yıl çalışma emekli eder!3600 gün çalışıp ya da borçlananlar emeklilik hakkına kavuşuyor

Emeklilikle ilgili şartlar her reformdan sonra giderek zorlaşıyor. Dahası yaş şartı kademeli olarak 65'lere kadar çıkıyor. Ancak eski sigortalılar için değişik fırsatlar da var. Özellikle 9 Eylül 1999 ve öncesi sigortalı (4ASSK) olan çalışanlar için 10 yıllık primle emeklilik imkanı bulunuyor. Burada 10 yıllık prim (3600 gün) ile birlikte ilk sigortalı olunan tarihten bugüne 15 yıl geçmesi gerekiyor ki, bu zaman da çoktan doldu.
YAŞ DEVREYE GİRİYOR
Böylece sigortalı olduktan sonra fazla çalışma imkanı bulamayan, özellikle kadın sigortalılar için sistem emeklilik imkanı sunuyor. Üstelik bu primleri çalışarak doldurmak da şart değil. Borçlanma imkanı var. En erken emeklilik için kadınlar 08.09.1981 tarihinden önce işe girmiş ise, 3.600 prim gününü tamamlayarak 50 yaşını doldurduktan sonra başka şarta bakılmaksızın emekli oluyor. Erkekler ise 08.09.1976 tarihinden önce ilk defa sigortalı olmuşlarsa yine 3600 günü tamamladıktan sonra 55 yaşında başka şarta bakılmaksızın emekli olabiliyor. Bu tarihlerden sonra 9 Eylül 1999'a kadar işe girenler için ise bu kez yaş ve kademe devreye giriyor. İlk defa işe girdiğiniz tarih ve 3600'ü tamamladığınız tarihe göre kadınlarda yaş 58'e, erkeklerde ise 60'a kadar yükselebiliyor. Burada 15 yıl, 3600 gün ile kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaş şartlarından hangisi en son gerçekleşmişse o tarihe göre emeklilik belirleniyor. Tarihlere göre emeklilik durumunu tablomuzdan rahatça görebilirsiniz.
ÇALIŞMAK ŞART DEĞİL
3600 gün prim şartını tamamlamak için çalışmak gerekmiyor. Erkekler sigortadan sonra yaptıkları askerlikleri, kadınlar ise 3 doğumu borçlanabilir. Böylece erkekler 540 gün, kadınlar 2160 gün kazanıyor.
ÖRNEK HESAP
05.10.1961 doğumlu Bay (A) ilk sigortalılığını 15.07.1987'de yaptırabildi.
15.07.1997'ye kadar çalıştı, 3600 gün primi var.
5 yıllık sigortalılık süresini 15.07.2002'de tamamladı.
3600 günü ise 1997'de doldurarak, ikinci şartı da geçmiş oldu.
55 yaşına ise 05.10.2016'da bastı. Bu durumda üçüncü şart da yerine gelmiş oluyor.
Son şartın gerçekleştiği tarih yani 2016, tabloda 60 yaşına tekabül ediyor.
Bu durumda Bay (A) 05.10.2021'de emekli olabilir.

TAZMİNAT ALMA İMKANI
Çalışma hayatıyla ilgili yasalarımızda kıdem tazminatı almanın yolları düzenlenmiş durumda. Öncelikle son işyerinde en az 1 yıllık kıdeminizin, yani çalışmışlığınızın olması gerekiyor. Yine yasalarımız bazı istisnalar dışında kendi isteği ile ayrılan yani istifa eden çalışanların tazminat alamayacağını söylüyor. İşte bu noktada sihirli rakam 3600 devreye giriyor. Eğer 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başladıysanız, son işyerinde 1 yılı doldurduktan sonra kendi isteğinizle ayrılsanız da tazminat hakkınız bulunuyor. Tabii 15 yıllık sigortalılık süresini ve 10 yıllık primi yani 3600 günü de doldurmuş olmanız lazım. Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) 15 yıl ve 3600 günü doldurduğunuza dair yazı aldığınızda işyerinize müracaat ederek tazminatı alıp ayrılabilirsiniz. İstifa yazınıza 15 yıl 3600 günü doldurduğunuz gerekçesiyle ayrılmak istediğinizi ve aldığınız yazıyı eklemeyi de unutmayın.

FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - ekonomi@takvim.com.tr