KİMLER BU HAKTAN YARARLANIYOR?
Engellilik oranı en az yüzde 40 olan SSK'lı ve memur çalışanlar vergi indiriminden faydalanarak erken emeklilik imkanına kavuşuyor. 2008 sonrasında Bağ-Kur'lular için de bu hak bulunuyor.
NE KADAR ÇALIŞMA SÜRESİ GEREKİYOR?
Yaş şartı aranmazken, sigortalılık süreleri 15-20 yıl arası, prim gün sayısı da 3600 ile 4400 arasında değişiyor.
NE YAPMAK LAZIM?
Erken emeklilikten yararlanmak için öncelikle vergi indirimi almak gerekiyor. Defterdarlık ya da vergi dairelerine başvurarak işlemler başlatılabilir.
HANGİ BELGELER GEREKİYOR?
Başvuru için kimlik belgesi dilekçe ve işyerinizden sigortalı çalışıldığına dair belge yeterli oluyor. Sonrasında bir hastaneden engellilik derecesini raporla tespit etmek gerekiyor. Bunun için vergi dairesi sizi bir hastaneye sevk ediyor ve raporunuz hazırlanıyor.
BAĞ-KUR SİGORTALILARI DA YARARLANIYOR MU?
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur (4/B) sigortalılarının da engelli olarak erken emekliliklerinin yolu açıldı. Buna göre; yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar 15 yıl 3960 gün, yüzde 50 ile 59 arasında olanlar 16 yıl 4320 gün, yüzde 40-49 arasında olanlar ise 18 yıl 4680 günden emeklilik imkanı elde ediyor.
MEMURLARDA ŞARTLAR NASIL?
Memurlar da Bağ- Kur'lular gibi 1 Ekim 2008 sonrasında bu haktan yararlanmaya başladı. Bu tarihten önce kamuda çalışmaya başlamış ve en az yüzde 40 raporu olanlar veya en az yüzde 40 olmak üzere doğuştan engelli olan memurlar en az 5400 gün (15 yıl) primi ödenmiş olmak şartıyla emekli olabiliyor. Eğer memurlar 1 Ekim 2008'den sonra göreve başlamışlar ve engellilik oranları yüzde 40 ve üstündeyse onlar için de erken emeklilik şartları bulunuyor.
ÇALIŞMAK SERBEST
Malulen emekli olunduğunda eğer çalışmaya başlanılırsa emekli maaşı kesiliyor. Ancak vergi indirimi alarak erken emeklilik imkanına kavuşanlar bir başka işyerinde çalışsalar da kendi işlerini kursalar da emekli maaşları kesilmiyor. Her iki maaşı da almaya devam edebiliyorlar.
ANNEYE DE KOLAYLIK
Ülkemizde engelli çocuğu olanların da erken emeklilik imkanı bulunuyor. Geçtiğimiz yıllarda, başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan kadınlara prim ve yaş açısından avantaj sağlayacak bir düzenleme yapıldı. Buna göre; kadın sigortalılardan engelli çocuğu bulunanların, 5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının 4'te 1'i, prim ödeme gün sayıları toplamına ekleniyor ve bu süreler emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor. Bu düzenleme, 1 Ekim 2008 sonrası için geçerli. 1 Ekim 2008 sonrası çalışılan her 4 yıla 1 yıl prim ekleniyor, yaştan da 1 yıl düşülüyor. Bu durumdaki kadınların 1 Ekim 2008 sonrası çalıştıkları her gün 1.25 gün olarak hesaplanıyor. Emeklilik yaşı da erkene çekiliyor.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - ekonomi@takvim.com.tr
