ŞİRKET İSTERSE OLUR
Çalışanların 9 gün tatil yapmasını isteyen özel sektördeki şirketler, isterlerse bunu sağlayabiliyor. Çalışanlarına 1.5 gün idari izin verirlerse, bu durumda haftanın 5 günü çalışanlar cumartesipazarları birleştirerek 9 gün tatil yapabilir. Böylece 3 Haziran Pazartesi günü öğleden sonra ve 7 Haziran Cuma günü idari izinli sayılırlar. Eğer haftanın 6 günü çalışılıyorsa bu kez izin 6 güne çıkarılabilir. Ya da cumartesi günleri de eklenerek 3.5 gün idari izinle 9 güne ulaşılabilir.
KESİNTİ YAPILAMIYOR
Burada dikkat edilmesi gereken husus; idari izin olduğu için işverenler bu günleri yıllık izinden düşemiyor. Ayrıca maaştan da kesemiyor. Bir başka formülde de işveren 1.5 gün yerine sadece arefe günü yarım gün idari izin sayabilir, bu durumda çalışanlar Cuma günü yıllık izinlerinden 1 gün kullanarak yine 9 gün tatil yapabilir.
ÇALIŞAN TALEP EDEBİLİR
Eğer işveren idari izin konusunda bir karar vermez ise çalışanların yine de 9 günlük izin yapma imkanları var. Son yapılan yasal değişikliklerle ilk bölümü 10 gün olmak üzere yıllık izinler 1'er gün kullanılabiliyor. Bu durumda çalışan; 1.5 günlük mesaiyi ya da hafta sonu Cumartesi çalışma günüyse 3.5 günlük mesaiyi yıllık izninden kullanarak 9 günlük tatil yapabilir. Burada da tamamen işveren ile işçi arasında varılacak mutabakat söz konusu olacak.
BUNLARA DİKKAT!
■ Resmi tatil ve bayramda çalışanlara mesailerinin ücretleri ödenir, yerine izin kullandırılamaz.
■ Resmi tatil ve bayramlarda yapılan çalışmalar yüzde 100 fazlası ile ödenir.
■ Bu dönemde çalışmayıp izin yapan işçilere, o ay maaşı tam ödenir.
■ Gazetecilerde genel tatil ücreti kavramı yok. Bayramda çalışana fazla mesai olarak her saat için yüzde 50 fazla ücret ödenir.
MEMURLARDA SORUN YOK
Hükümetin kararıyla Ramazan Bayramı'nda kamu çalışanları 9 gün tatil yapıyor. Kamu çalışanları 3 Haziran Pazartesi yarım gün, 7 Haziran Cuma tam gün idari izinli sayılıyor, böylece Ramazan Bayramı tatilleri toplam 9 güne çıkıyor.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR/ TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
SGK ONAYLARSA EMEKLİ OLURSUNUZ/ SİZDEN GELENLER
Yüzde 94 sonradan rahatsızlık nedeniyle raporum var. 2006 girişliyim. 4365 gün SSK primim var. 1970 doğumlu bayanım, erken emekli olabilir miyim? (İsmi saklı)
Bunun için SGK'ya başvurarak, malulen emeklilik talebinde bulunun. Hastaneden alınacak raporu SGK da onaylarsa, hemen emekli olursunuz.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ İŞSİZLİK MAAŞINDAN DÜŞER
İŞKUR'dan kısa çalışma ödeneği alıyoruz. İşsiz kalırsak bu durum işsizlik maaşımızı etkiler mi? İlknur KAYA
Kısa çalışma ödeneği üretimini kısmen veya tamamen durduran krizdeki işletmelere başvurmaları halinde veriliyor ve onların çalışanları 3 ay boyunca maaşlarının yüzde 60'ını alıyorlar. Kısa çalışma ödeneği alan işçi, ödenek alırken veya hemen sonra işsiz kalırsa, aldığı para hak ettiği işsizlik maaşından düşülüyor.
EMEKLİ MAAŞINIZ KESİLİR
2 yıl önce emekli oldum ama yeniden çalışma hayatıma, yurt dışında dönmek istiyorum. Çalışmaya başlarsam Türkiye'deki emeklilik hakkımı kaybeder miyim? Dilek SARI
2008 öncesi emekli olanlar için; yurt dışında çalışıp borçlanma yaparak emekli olduysanız, tekrar yurt dışında çalışmaya başladığınızda emekli maaşınız kesilir. Sadece Türkiye'deki çalışmalarınızdan dolayı emekli olduysanız, sosyal güvenlik anlaşması yaptığımız ülkelerden birinde çalışırsanız kesilmez, farklı ülkede çalışırsanız kesilir. Bu düzenleme 5510 sayılı Yasa'nın 30. Maddesi'nde var.
VERGİ İADESİ ALAMAZSINIZ
7 senedir tüm resmi bayramlarda çalıştık. Bunları mahkeme açarak kazandık ve paramızı aldık. Bayram ödemelerinden gelir vergisi iadesi alabilecek miyiz? Şenol AY
Gelir vergisi iadesi belli tazminatlara uygulanıyor. Mesai alacaklarına değil. Bunlar da ikale sözleşmesiyle yapılan tazminatlar, iş güvencesi dolayısıyla alınan tazminatlar gibi...
HEM EŞ HEM BABADAN MAAŞ ALINMAZ
Hem eş hem babadan maaş alınması mümkün mü? Eşim 2012'de vefat etti, babam ise 2013'te vefat etti. CEMİLE
2008 yılı öncesinde bu tür uygulamalar bulunuyordu. Ancak 2008 yılı ile birlikte yeni kanun geldi. Artık iki maaş imkanı bulunmuyor. Hangi maaş yüksekse, onu tercih edip alabilirsiniz.
GSS PRİMİ ÖDEMEYECEKSİNİZ
Emekliyim, eşim yeni emekli oldu. 20 Ağustos 2000 doğumlu oğlum var. Üniversiteye hazırlanıyor. Oğlum için Genel Sağlık Sigortası yaptırmamız gerekiyor mu? Birol OTURANEL
Daha önce bu şekilde yaşı dolan gençler için GSS primi yatırılması gerekiyordu. Ancak bir yasal düzenleme ile lise mezunları ve üniversite mezunları için 2 yıl muaflık getirildi. Bu sizin oğlunuz için de geçerli. Ancak burada 20 yaş sınırı var. Üniversiteyi kazanırsa sorun yok, kazanamazsa ve çalışmaz ise 20 yaşından sonra ayda 77 lira (2019 rakamı) GSS primi ödemeniz gerekir. Yani 2020'ye kadar muaf olacak. Bu yaş sınırı üniversite mezunlarında ise 25 oldu.
6 AYLIK MAAŞI KAÇIRIRSINIZ
1987 yılından SGK başlangıcım var. Haziran 1969 doğumluyum. Haziran 2019'da emeklilik sürem doluyor. 6800 gün ile Haziran sonunda emekli olursam alacağım maaşla, Ocak 2020'de emekliliğimi istersem alacağım maaş arasında ne kadar olur? Yener ÖZDEMİR
Ocak 2020'yi beklerseniz maaşınıza, 2019 yılının büyüme ve enflasyon rakamları ile ilgili hesap da eklenir. 2019 yılında yapılacak hesaplamada ise 2018 enflasyon ve büyüme rakamları kullanılır. Bu arada Haziran'da emekli olmayarak tam 6 maaştan vazgeçmiş olursunuz. Kaybınız bununla da bitmez, bayram ikramiyesini de kaçırırsınız. Eğer 'Bunlar benim için önemli değil' diyorsanız Ocak 2020'yi bekleyebilirsiniz. Diyelim ki maaşınız 150 lira daha fazla oldu, bu kaybettiklerinizi kaç ayda telafi edersiniz onu hesaplayın.
EMEKLİLİK HESABI
1977 doğumluyum. 02.03.2001 sigorta girişliyim. 3600 günüm var. Memet TUNCEL
60 yaş ve 7000 gün ile emekli olursunuz.
Eşim 06.06.1977 doğumlu. 09.12.1994 tarihinde 70 gün sigortalılığı var. Sigorta başlangıcında yaşı 17 olduğu için, bu tarih sayılır mı? Bir sonraki sigortalılık tarihi 2014. Birol ŞAHİN
Evet sayılır. Sadece yıl şartı olan 20 yıl, 18 yaşından sonra hesaplanıyor. Ancak 70 günlük sigorta sayılır. Buna göre de 20 yıl, 51 yaş ve 5750 gün ile emekli olabilir.
Doğum tarihim 26.12.1970. Sigorta girişim 01.03.1994. Abdullah AYAZ
25 yıl, 54 yaş ve 5675 gün şartlarınız var. Priminizi tamamlayıp yaşı bekleyeceksiniz. Yılınız da Mart ayında tamamlanmış.
18.09.1992 sigorta girişim var. 7100 gün primim mevcut. 13.10.1975 doğumluyum. 1995-1996'da askerlik yaptım. Ödememe gerek var mı? Ethem DİŞÇİ
25 yıl, 53 yaş ve 5600 gün gerekiyor. Prim tamam, yıl tamam, yaşı bekleyeceksiniz. Askerlik ödemeye gerek yok.
1966 doğumluyum. 2006 SGK girişim var. Taşeron elemanı oldum. Halil DAĞ
İşe girişe göre 60 yaşında ve 7000 gün çalıştıktan sonra emekli olursunuz.
ekonomi@takvim.com.tr
