Seçim süreci geride kaldı, şimdi gözler milyonların gelirini artıracak adımlara çevrildi. Yeni kabinenin belli olmasının ardından atılacak ilk adımlardan biri, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun Haziran ayında toplantıya çağrılması olacak. Yeni ücret 7 milyonu aşkın çalışanı direkt olarak etkilerken, tüm çalışanlara, hatta işsizlere de yansıması olacak. Peki yeni ücret ne zaman belirlenecek? Ne kadar artış yapılması gündemde? Artıştan kimler, nasıl etkilenecek? İşte hemen herkese yansıyacak yeni asgari ücretin yol haritası...
ASGARİ ÜCRET TAKVİMİ NASIL İLERLEYECEK?
Yeni kabinenin bu hafta sonunda açıklanması bekleniyor. Bu sürecin tamamlanmasının ardından, Asgari Ücret Tespit Komisyonu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılacak.
Komisyonda işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını TİSK temsil edecek. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden 5'er üyenin olduğu komisyon, 3 ya da 4 toplantı yaparak yeni ücreti belirleyecek. Yeni ücret 1 Temmuz'dan itibaren geçerli olacak. Kararın bu ay sonuna kadar verilmesi beklenirken, görüşmeler en geç Temmuz ayı içerisinde tamamlanacak.
ARA ZAMDA KARAR İÇİN HANGİ VERİLERE BAKILACAK?
İşçiler için aylık asgari geçim tutarı da hesaplanarak komisyona taşınacak. Bu yıl gerçekleşen ve hedef enflasyon verileri masaya yatırılacak. Bir refah payı da eklenecek.
YENİ ÜCRET NE KADAR BEKLENİYOR?
Halen net 8 bin 506 lira 80 kuruş olan net asgari ücretin ara zam ile 10 bin lirayı aşması bekleniyor. Bu durumda brüt asgari ücret de 11 bin 765 lirayı aşacak.
İlk 4 aylık TÜFE yüzde 15.21 çıkmıştı. Piyasa Katılımcıları Anketi'ndeki tahminlere göre ilk 6 aylık enflasyon yüzde 20.92 bekleniyor. Bu tahmin yansıtılırsa asgari ücret net 10 bin 286 lira olacak. Net asgari ücret yüzde 25 artış yapılırsa 10 bin 633 liraya çıkarken, geçen yılki gibi yüzde 30'luk bir ara zam olursa 11 bin 58 liraya ulaşacak.
ASGARİ ÜCRET KİMİ NASIL ETKİLEYECEK?
Asgari ücret artınca, işverenler diğer çalışanların maaşlarını da yeniden belirleyecek. Ayrıca asgari ücret kadar tutarın vergi dışı olması nedeniyle brüt ücretle çalışanlara avantaj oluşacak. Ücret, maaş geliri elde eden çalışanların vergi dışı bırakılacak kazanç tutarı artacak. İşsizlik maaşından en düşük kıdem ve ihbar tazminatına, doğum izni sonrası yarı zamanlı çalışanlara verilen paradan stajyer ücretine kadar pek çok ödeme artacak.
NELERİ ETKİLEYECEK?
Örneğin; asgari ücret net 10 bin, brüt 11 bin 765 lira olursa bazı ödemeler şöyle değişecek:
İŞSİZLİK MAAŞI: Damga vergisi kesilmiş olarak en düşük işsizlik maaşı 3 bin 972 liradan 4 bin 670 liraya, en yüksek işsizlik maaşı da 7 bin 945 liradan 9 bin 340 liraya çıkacak.
KIDEM TAZMİNATI: Şimdi işten ayrılan bir asgari ücretliye çalıştığı her yıl için damga vergisi kesilmiş olarak 9 bin 932 lira kıdem tazminatı ödenirken, bu tutar 11 bin 676 liraya yükselecek. Asgari ücretlinin ihbar tazminatı da artacak.
İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ: En düşük rapor parası günlük yatarak tedavide 166,80 liradan 196,09, ayakta tedavide 222,40 liradan 261,45 liraya ulaşacak. Doğum izninde ödenecek en düşük tutar da 24 bin 908 liradan 29 bin 282 liraya çıkacak.
YARI ZAMANLI ÇALIŞMA ÖDENEĞİ: Doğum izni sonrası yarı zamanlı çalışan annelere İŞKUR'un çalışmadıkları dönem verdiği para birinci doğumda 9 bin 932 liradan 11 bin 676, ikincide 19 bin 864 liradan 23 bin 352, üçüncüde 29 bin 796 liradan 35 bin 28 liraya yükselecek.
STAJYER ÜCRETİ: Staj yapan gençlere ödenen en düşük ücret 20'den az personeli olan yerlerde bin 276 liradan bin 500, daha çok personeli olan yerlerde 2 bin 552 liradan 3 bin liraya yükselecek. Kalfalık yeterliğini kazanan mesleki eğitim merkezi 12'nci sınıf öğrencilerine de en az 4 bin 253 lira yerine 5 bin lira verilecek. Kamuda staj yapan gençler ise 8 bin 506 lira yerine 10 bin lira alacak.
İŞ ARAYANLAR: Sosyal yardım programlarından yararlanıp çalışabilir durumda olanlardan iş görüşmesine yönlendirilenlere verilen iş arama yardımı 850,68 liradan bin, işe yerleşme desteği de 3 bin 336 liradan 3 bin 921 liraya ulaşacak.