Milyonlar için Temmuz zam ayı olacak. Artacak maaşlar kıdem tazminatına, emeklilik ikramiyesine de yansıyacak. Bu kapsamda emekli olacak EYT'lilerin, işten ayrılanların eline geçecek para artacak. İşte detayları...
Asgari ücretlilerin kıdem tazminatı nasıl değişti?
2023'ün ilk yarısında işten ayrılan bir asgari ücretlinin kıdem tazminatı çalıştığı her yıl için 10 bin 8 liradan hesaplanıyor, damga vergisi kesilmiş olarak 9 bin 932 lira 4 kuruş ödeniyordu. Yeni asgari ücretin yürürlüğe girmesinin ardından, işten ayrılan bir işçiye çalıştığı her yıl için en az 13 bin 414 lira 50 kuruş kıdem tazminatı ödenecek. Asgari ücretlinin kıdem tazminatında böylece her yıl için 3 bin 380 lira 64 kuruş artış ortaya çıkacak. 10 yıl çalışan asgari ücretlinin 33 bin 806 lira avantajı oluşacak. 20 yıl hizmeti olan bir çalışan da en az 198 bin 640 lira kıdem tazminatı alabilirken, bu kişinin eline geçecek para 67 bin 613 lira artarak 266 bin 253 liraya yükselecek.
Yeni tavan nasıl belirlenecek? Ne kadar olacak?
Kıdem tazminatı tavanı 2023'ün ilk yarısında 19 bin 982 lira 82 kuruş olarak belirlendi. Brüt kazancı bu tutarın altında olan özel sektör çalışanlarına kendi maaşı, üstünde olanlara ise tavan üzerinden hesaplanan tazminat ödendi. Ödemeden damga vergisi kesilerek, tavanı aşanlara çalıştığı her yıl için 19 bin 831 lira 15 kuruş ödeme yapıldı. Tavan Temmuz'da yükselecek. Artışta memur maaş katsayısı belirleyici olacak. Piyasa Katılımcıları Anketi'ndeki yüzde 2.81'lik Haziran ayı TÜFE tahmini gerçekleşirse memur zammı yüzde 16.30 çıkacak. Buna da bir refah payı eklenecek. Yüzde 16.30'luk tahmine göre tavan 23 bin 240 lira olacak. Eklenecek refah payına göre tutar daha da yükselecek.
Ek ödemeler tazminat hesabına nasıl dahil edilecek?
Kıdem tazminatları her yıl için son 30 günlük giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Ancak buna yıl içinde alınan düzenli ödemeler de dahil ediliyor. Bunlar arasında yemek, kıyafet parası, görev tazminatı, ikramiye gibi ödemeler bulunuyor. Prim, mesai gibi değişken ödemeler brüt ücrete eklenmiyor. Brüt ücreti 13 bin 414 lira olup yılda 2 maaş ikramiye alan 10 yıllık çalışan için tazminat hesabı şöyle yapılacak:
ÖRNEK HESAPLAMA:
Brüt ücret: 13.414,50 TL
Brüt ikramiye: 26.829 TL
Çalışılan süre: 10 yıl
Ücrete eklenecek ikramiye: 26.829 /12 = 2.235,75 TL
Giydirilmiş brüt ücret: 13.414,50 + 2.235,75 = 15.650,25 TL
Damga vergisi: 118,79 TL
Yıllık tazminat tutarı: 15.531,46 TL
Tazminat tutarı: 15.531,46 x 10 = 155.314,60 TL
Tam yılı aşan çalışma süreleri tazminatta nasıl hesaba katılacak?
Bir tam yılı aşan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil ediliyor. 10 yıl 8 ay çalışan bir işçi için hesap şöyle gerçekleştirilecek:
ÖRNEK HESAPLAMA
Giydirilmiş brüt ücret: 13.414,50 TL
Damga vergisi: 101,82 TL
Yıllık tazminat tutarı: 13.312,68 TL
10 yıllık tazminat: 13.312,68 x 10 = 133.126,80 TL
8 aylık tazminat: 13.312,68 / 12 x 8 = 8.875,12 TL
Top. tazminat: 133.126,80 + 8.875,12 = 142.001,92 TL
Taksit yapılması mümkün mü?
Çalışanın rızası olmadan tazminat taksitle ödenemiyor.
