Fırsatçılarla mücadele konusu üzerinde bizzat duran Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Irak ziyareti dönüşünde yaptığı açıklamada, "Fahiş fiyatlarla mücadelede yeni ve daha caydırıcı tedbirler ortaya koyabiliriz. Aşırı kâr hırsı dizginlenmediği müddetçe ne kadar maaş artışı yaparsanız yapın sorun devam edecektir.
Hele gıda gibi mecburi kalemlerde buna müsaade edemeyiz. Gerekli tedbirler için ilgili bakanlıklarımız şu anda çalışmalarını yapıyorlar.
Kısa süre içinde somut bir takım adımlarla enflasyonu da artıran bu fahiş fiyatlara karşı mücadelemiz kesinlikle gerçekleşecektir. Ambalajların üzerine fiyatlarının yazılması konusu da düşünülebilir.
Burada taviz veremeyiz, üzerine üzerine gideceğiz.
Milletimizin fahiş fiyat yükünün altında ezilmesine asla müsaade etmeyeceğiz.
Bunu kim yaparsa yapsın bedelini fazlasıyla ödeyecek" demişti. Geçmiş yıllarda özellikle süt ürünlerinde olan 'tavsiye edilen fiyat" uygulamasının başta hızlı tüketim ürünleri olmak üzere tüm ambalajlı ürünlerde yapılması birçok konuda fırsatçılığı ve stokçuluğu da önleyecektir. Ticaret Bakanlığı, fahiş fiyatla mücadele için bir süredir bir yasa teklifi üzerinde çalışıyor. Cezaları caydırıcı düzeye getirecek düzenleme ile ambalaj üzerine tavsiye fiyat yazılması da uygulanacak.
Çalışmaya göre, üretici-perakendeci ve toptancıdan oluşan komisyon makul fiyatı belirleyecek. Böylece kimse etiket değiştiremeyecek, stokçuluk yapamayacak.
Tavsiye edilen fiyat ambalajın üzerine yazıldığında tüketici kasada ne ödeyeceğini bilecek, satıcının kaç lira alacağı da böylece kesinleşmiş olacak. Bu uygulama ile şu anda büyük tartışmalara yol açan birçok fırsatçılığın da önüne geçilmiş olacak.
NELER ÖNLENECEK?
Uygulama şu konularda fayda sağlayacak:
ETİKET OYUNU BİTER:
Söz konusu uygulama ile ürünün fiyatı belirleneceği için marketlerde etiketler sabahtan akşama değiştirilerek haksız kazanç sağlanamayacak. Ürün kaç lira yazıyorsa o fiyata satılacak.
FARKLI FİYAT OLMAYACAK:
Aynı marketin değişik şubelerinde, ya da farklı semtlerdeki marketlerde aynı ürüne değişik fiyat uygulaması da son bulacak.
Kimse kâr hırsıyla kendi fiyatını belirleyemeyecek.
STOK YAPILAMAYACAK:
Geçmiş yıllarda gördüğümüz, özellikle yağ, şeker, tuvalet kağıdı gibi ürünlerin raflardan saklanarak fiyatının artırılmasını sağlayan stokçuluk da önlenecek. Üzerinde fiyat yazacağı için ürün saklansa da farklı fiyata satılamayacak.
FIRSATÇI AÇIĞA ÇIKACAK:
Üzerinde fiyat yazmasına rağmen rafta başka kasada başka fiyat uygulayan satıcılar ortaya çıkacak. Bu firmaların tespiti kolaylaşacak.
GİZLİ ZAM YAPILAMAYACAK:
Birçok üründe görülen ve fiyatı sabit tutup gramı düşürerek gizli zam yapma uygulaması da sona erecek. Kaç gram ürünün kaç liraya satılacağı belli olacak, bu tür hileler ortadan kalkacak.
FİYAT NASIL BELİRLENİR?
Fiyat bakanlıkların kontrolünde maliyetler, kâr marjları tespit edilerek üretici, toptancı, perakendeci gibi paydaşların oluşturacağı komisyonlarca belirlenecek. Böylece kimse zarar görmeden tüketici korunmuş olacak.
Belirlenecek fiyat üretim tarihi ile birlikte tespit edileceği için fiyat değişimi olacaksa yine üretim tarihi ile değiştirilebilecek.
RAF ÖMRÜNE GÖRE RAKAM
Raaf ömrü uzun olan makarna, bakliyat gibi ürünlerde fiyatlar yine üretim tarihine göre belirlenecek. Böylece hem üretici hem satıcı aldığı fiyatın üzerine kâr konulmuş olarak satacak. Yeni ürün geldiğinde de yeni maliyete göre fiyat belirlenecek. Böylece vatandaş üretim tarihine göre değişen fiyatı da görmüş olacak.
Yeni yasa teklifiyle birlikte idari para cezalarının da artması söz konusu olacak.
Stokçuya 11 milyon lira ceza gelecek.