Yılın üçüncü çeyreği geldiği zaman Türkiye'de ücret artışları konuşulur. Bunun başında da asgari ücret geliyor. Özellikle bu yıl asgari ücretin erken konuşulması kadar doğal bir konu yok. Çünkü bilindiği gibi bu yıl ara zam yapılmadı ve ücretler yıllık olarak belirlendi. Yani Ocak 2024 için belirlenen 17.000 TL'lik net asgari ücret Aralık 2024 için de geçerli. Doğal olarak enflasyonun yaşandığı bir ortamda insanlar yeni yılda alacakları yeni ücreti merak ediyor. Buraya kadar zaten her şey normal... Normal olmayan, dahası ahlaki bir sorun olan 'ücretler artacak' diye etiketleri değiştiren aç gözlüler... Bunlardan kurtulamıyoruz. Kimisi gıda ürünlerine hile karıştırarak karşımıza çıkıyor, kimisi fahiş zamlarla cebimize göz dikerek. Emekliler, memurlar ve asgari ücretliler üç kuruş zam alacak diye bu paraya göz diken fırsatçılar... Ev sahibi de var market işleten de koca koca şirket ve fabrika yöneten de... Yani makamı, statüsü, meşrebi ne olursa olsun her türden fırsatçı mevcut. Son bir aydır marketlerdeki etiket fiyatları hızla değişmeye başladı. Temel gıda ve ihtiyaç malzemelerinde, temizlik ürünlerinde, yağlarda aylık yüzde 30'ları bulan artışlar var. Şöyle üç beş marketi gezince zaten görüyorsunuz. Onun dışında restoran ve diğer sektörlerde de benzer kıpırdanmalar göze çarpıyor. Birkaç örnek... Ortalama fiyatlara göre çay 196 liradan 235 liraya çıktı. Zeytinyağı ortalama 220 TL idi 300 TL'ye yükseldi. Yoğurtta 30 lira fiyat vardı artık 40 liralar görülüyor. Tuvalet kağıdı 250 liralardan 300 lirayı geçti. Kur aynı, enerji fiyatları aynı, akaryakıtta önemli bir değişim yok, kiralar yıllık artıyor. Eylül ayı ile birlikte bu etiket mesaisinin anlamı ne? Belli ki, şimdiden maaş zamlarından pay almak ve ücret artışlarını bizden çıkartma hareketi gibi. Ticaret Bakanlığı denetim yapıyor ve bunlara ceza kesiyor. Cezalar yeterli gelmiyor ki, fırsatçılığa devam ediyorlar. Tarım Bakanlığı'nın açıkladığı ve 'içinde boya var, hile var, sağlığa zararlı' dediği birçok markanın ürünü hâlâ satışta... Yeni denetim şart.
SIRA TİCARET BAKANLIĞI'NDA
Tarım Bakanlığı sağlığımıza göz diken gıda hilecilerini tek tek açıklıyor. Çok da iyi yapıyor. Dostumuzu düşmanımızı biliyoruz... Bize düşen bu markaların yüzüne bile bakmamak ve her yanlışı şikayet etmek...
Hazine ve Maliye Bakanlığı tüyü bitmemiş yetimin hakkını yiyen vergi yüzsüzlerini açıklıyor. Kamunun parasını çalan bu 'yüzsüzleri'de artık tanıyoruz. Nasıl vergi rekortmenleriyle gurur duyuyorsak, vergi kaçıranı da tanımak bizim hakkımız.
Tek öğrenemediğimiz fahiş fiyat uygulayanlar. Ticaret Bakanlığı denetim yapıyor, istatistikleri duyuruyor. 'Şu kadar firmada şu kadar üründe fahiş fiyat tespit ettik ve ceza kestik, reklamları durdurduk...' diye.
Peki kim bunlar? Paramıza göz diken bizi kandıran bu firmalar neden gizli? Neden öğrenemiyoruz? Tarım ve Orman Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yaptığı bilgilendirmeyi Ticaret Bakanlığı'ndan da bekliyoruz.
MAAŞLAR NE OLACAK?
Emeklilerin ve memurların Ocak ayında alacakları artışları 6 aylık enflasyon belirliyor. OVP'deki yüzde 41.5 yıl sonu enflasyon tahminine göre 6 aylık oran yüzde 13.44 hesaplanıyor. Memurlar ve memur emeklileri için 6 aylık oran ise yüzde 9-11 bandında. Tahminimiz bu oranlara refah payının da eklenecek olması... Asgari ücret ise yıllık belirleneceği için yüzde 41.5 tahmini ile masada pazarlığın başlayacağını tahmin ediyoruz. Bu da 24 bin lira net asgari ücret demek. Bakalım göreceğiz...