takvim.com.tr
Soykırımcı İsrail'in iki aydan uzun bir süredir Gazze'ye düzenlediği aralıksız saldırıların ardından Yemen'deki Husi grubu Kızıldeniz'e yöneldi ve Babülmendep Boğazı'nda gemileri hedef almaya başladı. Husilerin balistik füzeleri ve insansız hava araçları Kızıldeniz'de ilerlerken petrol fiyatları ile ilgili soru işaretleri de devam ediyor. Yunanistan'ın da ABD liderliğindeki deniz koalisyonuna katılacağını duyurması ile birlikte Kızıldeniz'de petrol savaşı ve ikinci cephe iddiaları güçlendi.
YUNANİSTAN KIZILDENİZ'E İNİYOR
Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, Yunanistan'ın Kızıldeniz'deki küresel nakliye hattını Yemen'deki Husi isyancılarından korumak için ABD liderliğindeki deniz koalisyonuna katılacağını duyurdu.
Dendias, Başbakan Kyriakos Miçotakis'in talimatıyla Yunan donanmasına ait bir firkateynin ABD liderliğinde ve İngiltere, Bahreyn, Kanada, Fransa, İtalya, Hollanda, Norveç, Seyşeller ve İspanya'nın yer aldığı deniz koalisyonuna katılacağını duyurdu.
BRENT PETROLDE HUSİ ETKİSİ
ABD, Husilerin Kızıldeniz'deki 10 ticari gemiye 100'den fazla drone ve füze saldırısı düzenlediğini söylüyor. Son günlerde Kızıldeniz'de Husi saldırıları yoğunlaşırken petrol fiyatları ise yükselişe geçti. Öte yandan brent ham petrol çarşamba günü yaklaşık yüzde 0,6 düşerek varil başına 79,70 dolara geriledi ve yaklaşık yüzde 8'lik kazanç elde etti.
Kızıldeniz'deki saldırılar devam ederken geçmişte Körfez bölgesinde çatışmalar patlak verdiğinde petrol fiyatlarında meydana gelen artışı göz önünde bulunduran uzmanlar, daha dramatik dalgalanmalar bekliyordu. Zira Husilerin saldırıları Kızıldeniz'de küresel ham petrol ve petrol ürünlerinin yaklaşık yüzde dokuzunun geçtiği stratejik bir geçiş noktası olan Babülmendep Boğazı çevresinde yoğunlaşıyor.
Middle East Eye'a konuşan Columbia Üniversitesi Küresel Enerji Politikası Merkezi Uzmanı Karen Young "Petrol piyasalarındaki risk priminin beklendiği kadar olmadığını" söyledi.
UZMANLAR UYARDI: PİYASA SALDIRILARI KÜÇÜMSÜYOR
Middle East Eye'ın aktardığına göre Emtia veri firması Kpler'den analist Viktor Katona ise "Tüm bu panik ve çılgın fiyat dalgalanmaları nerede? Piyasanın Babülmendep'teki aksamanın etkisini büyük ölçüde küçümsediğini düşünüyorum." dedi ve piyasanın Kızıldeniz'deki aksamalardan memnun göründüğünü, normal şartlarda Süveyş Kanalı üzerinden boğazın kuzeyine aylık ortalama yedi milyon varil ham petrol ve petrol ürünü akışının ilerlerken aralık ayında bu miktarın yarı yarıya azaldığını belirtti.
Uzmanlar ise piyasanın temellerinin küresel enerji akışının yeniden düzenlenmesinin ve Husiler ile Tahran'daki destekçileri arasındaki stratejik hesaplamaların fiyatları kontrol altında tutabileceğini söylüyor.
Middle East Eye, Husi saldırılarının üretimin yeni bir rekora ulaştığı, ABD de dahil olmak üzere petrol piyasasının yeni arzla dolup taştığı bir döneme denk geldiğine dikkat çekti. Tahran ile Washington arasında Gazze'deki durum dolayısıyla yaşanan gerginliklerin de İran'ın artan petrol ihracatına zarar vermediği belirtilirken analistlerin petrol talebinin zayıf olacağını öngördüğüne dikkat çekildi.
2014'te Yemen'in başkenti Sanaa'yı ele geçiren ve sekiz yıldır Suudi Arabistan ile müttefiklerine karşı savaşan İran destekli Husiler, değerli bir gayrimenkul alanını elinde tutuyor ve Husi yetkilileri Babülmendep Boğazı'nı kapatmakla tehdit ediyor.
"HAM PETROL 4 DOLAR ARTABİLİR"
Önemli bir geçiş noktası olmasına rağmen piyasaları ve politika yapıcıları en çok endişelendiren arter, İran'ı Körfez ülkelerinden ayıran ve dünya çapında kullanılan petrolün yüzde 30'a yakın bir kısmının geçtiği Hürmüz Boğazı'dır. Goldman Sachs analistleri Husilerin boğazı kapatma tehditlerini gerçekleştirmeleri halinde ham petrol fiyatlarının varil başına 3 ila 4 dolar artacağına inanıyor.
ENERJİ DEVİ SEVKİYATLARI DURDURUYOR
Enerji devi BP, bu hafta Kızıldeniz'de "kötüleşen güvenlik durumunu" gerekçe göstererek Kızıldeniz üzerinden yapılan tüm sevkiyatları durduracağını duyurdu. Norveç merkezli petrol tankeri şirketi Frontline da gemileri Afrika çevresinde daha uzun bir güzergaha yönlendireceğini söyledi.
KIZILDENİZ'DE TRAFİK DEĞİŞTİ
Ukrayna Savaşı'ndan bu yana Arap Körfez ülkelerinin petrol piyasasında Rusya ile yer değiştirerek satışlarını Avrupa'ya yönlendirmesinin Moskova'daki petrol sevkiyatını Asya'ya, Moskova'nın ise Asya'ya yönlendirdiğini belirten Middle East Eye, enerji ticaretinin küresel olarak yeniden düzenlenmesinin Kızıldeniz'deki tanker trafiğini artırdığını belirtti ve S&P'de tanker taşımacılığının baş analisti olan Fotios Katsoulas'un "Geçen yıldan bu yana Süveyş Kanalı'ndan geçen tankerlerdeki artan aktivitenin esas olarak Rus varillerinin Avrupa'dan ayrılıp Hindistan ve Çin'e yönelmesinden kaynaklanıyor." şeklindeki ifadelerine dikkat çekti.
"YEMEN'DEKİ HAKİMİYETLERİ SAĞLAMLAŞABİLİR"
Husiler ise yalnızca soykırımcı İsrail ile bağlantılı gemilere saldırdıklarını söylüyor. Husiler Yemen'de çatışmalara verilen arayı uzun vadeli bir barış anlaşmasına dönüştürmek için Suudi Arabistan ile doğrudan görüşmeler yapıyor. Analistler ise bu anlaşmanın Husilerin kuzey Yemen'deki hakimiyetini sağlamlaştıracağını söylüyor.
RİYAD'IN TESELLİSİ
Arap Körfez Ülkeleri Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olan Ali WAlfoneh, "İran ve Husilerin burada çok fazla hesabı var. Şu anda Suudi petrol tankerlerini vurmak için hiçbir nedenleri yok." dedi. Husiler Arap komşularını kendilerine katılmaya davet etse de Körfez ülkeleri gruba katılmıyor. Middle East Eye ise Suudi Arabistan'ın Husi saldırılarından endişe ettiğini fakat Riyad'ın muhtemelen varlıklarının zarar görmemiş olmasıyla teselli bulduğunu öne sürüyor.
