ABD'nin gerçekleştirdiği operasyonda öldürülen El Kaide lideri Eymen el-Zevahiri, 11 Eylül saldırılarının faillerinden biriydi. El-Zevahiri yerine geçtiği Usame Bin Ladin'in ardından örgüt üyelerine sesli ve görüntülü video mesajlarla ulaştı. Uzun süre köşe bucak saklanan El-Zevahiri, altı bıçaklı ninja füzesinin kullanıldığı operasyonda öldürüldü.
25 MİLYON DOLARLIK ÖDÜLLE ARANIYORDU
ABD'nin başına 25 milyon dolarlık ödül koyduğu Zevahiri, El Kaide terör örgütünün ana stratejistiydi. Mısırlı bir cerrah olan Zevahiri, 11 Eylül saldırılarının da düzenleyicileri arasındaydı. Bin Ladin'in 2011'de öldürülmesinin ardından örgütün başına geçti.
BALKONA ADIM ATINCA FÜZE ATEŞLENDİ
ABD istihbaratı yılın başından bu yana Zevahiri'yi takipteydi. Zevahiri'nin Kabil'de, bazı üst düzey Taliban yetkililerine ev sahipliği yapan Shirbur semtinde aile üyeleriyle birlikte yaşadığı ev tespit edildi.
Verilen bilgiye göre cumartesi akşamı evde sadece El Kaide lideri vardı. Zevahiri, balkona adım attığı sırada, insansız hava aracından iki Hellfire füzesi ateşlendi. Büyük bir patlama sesi duyuldu.
ABD Başkanı Joe Biden, başarılı olarak nitelendirdiği operasyonda sivil can kaybı olmadığını açıkladı.
R9X HELLFIRE KULLANILDI
ABD Merkez Komutanlığı Zevahiri suikastını gerçekleştirmek için kullanılan silahı açıklamadı. Ancak askeri uzmanlara göre bu silah; yüksek profilli hedefleri düşürmek için patlayıcı yerine açılan kılıçların kullanıldığı 'Hellfire R9X Ninja' füzesi.
Üst düzey bir ABD'li yetkili de verdiği resmi olmayan demeçte, terör örgütü liderinin, evinin balkonunda yürürken, bir drone tarafından ateşkenen iki Hellfire R9X füzesi ile vurulduğunu söyledi.
Geçmişte de benzer saldırılar için R9X Hellfire 'Ninja' füzesinin kullanıldığı belirtiliyor.
ALTI BIÇAKLI NİNJA FÜZESİ
R9X, darbe anında hedefi yakındakiler için ölümcül olabilecek bir patlamayı tetiklemeden parçalamak için tasarlanmış altı uzatılabilir bıçakla ucunda 45 kg güçlendirilmiş metal taşıyor.
R9X Hellfire füzesi, daha düşük ikincil hasar riski taşıdığı için hassas suikastlar için ABD ordusunun tercih ettiği silahlardan biri haline geldi.
PATLAYICI SAVAŞ BAŞLIĞI YOK
2011'de Obama'nın başkanlığı sırasında Ortadoğu'da insansız hava araçlarıyla yapılan saldırılarda öldürülen sivillerin sayısıyla ilgili endişeler arasında geliştirilen 'ninja' füzesi, patlayıcı bir savaş başlığı kullanmadığı için böyle bir lakapla anılıyor.
Pentagon'un elinde kaç tane R9X füzesi olduğu belli değil. R9X, füze alımı için 2022 bütçe taleplerinde de yer almıyor.
GÖZ DOKTORLUĞUNDAN EL-KAİDE LİDERLİĞİNE
71 yaşındaki Mısırlı göz doktoru Zevahiri, 19 Haziran 1951'de Mısır'ın başkenti Kahire'de doğdu.
Saygın ve eğitim seviyesi oldukça yüksek bir aileden gelen Zevahiri'nin dedesi Rabia Zevahiri, El-Ezher'in önde gelen imamlarından biriyken, amcalarından biri ise 'Arap Birliğinin İlk Genel Sekreteri' olarak görev yaptı.
Kahire Üniversitesinde tıp okuduktan sonra göz doktoru olarak çalışmaya başlayan Zevahiri'nin 1995'te hayatını kaybeden babası Muhammed Zevahiri de aynı üniversitede farmakoloji bölümünde profesör olarak görev yapıyordu.
MISIR İSLAMİ CİHAD LİDERLİĞİNİ YAPTI
Siyasal İslami hareketlere ilgisi genç yaşlarda başlayan Zevahiri, 1973'te kurulan Mısır İslami Cihad örgütüne katıldı.
1981'de Kahire'deki bir askeri geçit töreni sırasında örgütün, İsrail ile barış anlaşması imzalayan Enver Sedat'a suikast düzenlemesinin ardından Zevahiri de diğer şüphelilerle tutuklandı.
Zevahiri, Sedat suikastına karışmaktan aklandı ancak yasa dışı silah bulundurmak gerekçesiyle 3 yıl hapis yattı.
Mısır'da hapis yattığı dönemde çeşitli işkencelere maruz kaldığı bilinen Zevahiri, 1985'te serbest bırakılmasının ardından Suudi Arabistan'a gitti. Bir süre sonra ise önce Pakistan'a ardından da Sovyet işgalinin devam ettiği Afganistan'a geçerek doktor olarak çalıştı.
MISIR ÖLÜM CEZASI VERDİ
"Doktor" lakaplı Zevahiri'nın adı, 1993'te Mısır İslami Cihad grubunun liderliğini devraldıktan sonra dönemin Mısır Başbakanı Atıf Sıdkı dahil pek çok bakana yönelik saldırılarda sıkça anıldı. Örgütün bu süreçten sonra hükümeti alaşağı etme girişimlerinde 1000'i aşkın kişi hayatını kaybetti.
1995'te Pakistan'daki Mısır Büyükelçiliğinin önünde düzenlenen ve 16 kişinin öldüğü saldırının emri veren Zevahiri'nin, 1997'de Mısır'ın Luksor kentinde 62 turistin ölümüne neden olan saldırılarla ilişkisinin olduğu biliniyor.
1999'da Mısır'da askeri mahkemeler, örgütün faaliyetleri nedeniyle Zevahiri'ye ölüm cezası verdi.
BİN LADİN'İN SAĞ KOLU
1990'larda sığınak ve finansman kaynakları aramak için dünyayı dolaştığı düşünülen Zevahiri'nin Bulgaristan, Danimarka ve İsviçre'de yaşadığına ve Avusturya, Yemen, Irak, İran ve Filipinler'e gitmek için sahte pasaportlar kullandığına inanılıyor.
Aralık 1996'da Çeçenistan'da vizesi olmadan yakalanan Zevahiri, Rusya'da 6 ay hapis yattı.
Zevahiri'nin 1997'de El-Kaide lideri Usame Bin Ladin'in kaldığına inanılan Afganistan'ın Celalabad şehrine taşındığı düşünülüyor.
Mısır İslami Cihad örgütü, bu süreçte "Yahudilere ve Haçlılara karşı cihat" için El-Kaide'nin içinde olduğu direniş cephesine katıldı.
11 EYLÜL'Ü PLANLAYAN İSİMLERDEN
1998'de El-Kaide'nin öncülük ettiği ABD'nin Kenya ve Tanzanya'daki büyükelçiliklerine yönelik saldırılarda 223 kişi hayatını kaybetti. Bu süreçten sonra Bin Ladin'in sağ kolu olarak öne çıkan Zevahiri'nin, hem büyükelçiliklere hem de ABD'deki 11 Eylül 2001 saldırılarını planlayan isimlerden biri olduğu tahmin ediliyor. 11 Eylül saldırılarında 3 bine yakın kişi hayatını kaybetmişti.
ABD, söz konusu saldırıların ardından "teröre karşı savaş" doktrini adı altında Afganistan ve Irak'ı işgal etti, Orta Doğu'da çok sayıda masum insanın öldüğü askeri operasyonlar düzenledi.
ABD'nin 2001'de açıkladığı "en çok aranan 22 terörist" listesinde Bin Ladin'den sonra gelen Zevahiri'nin başına 25 milyon dolar ödül konmuştu.
11 Eylül saldırılarının ardından örgüt içinde öne çıkan Zevahiri, çok sayıda video ve kaset yayımladı.
EL-KAİDE'NİN LİDERLİĞİNİ ÜSTLENDİ
Ocak 2006'da Pakistan'ın Afganistan sınırına yakın bir ABD füze saldırısında, 4 El-Kaide üyesi ölürken sağ kurtulan Zevahiri, bir süre sonra ABD Başkanı George W Bush'u tehdit ettiği videoyla gündeme gelmişti.
Zevahiri, Mayıs 2011'de ABD güçlerince Usame Bin Ladin'in öldürülmesinin ardından El-Kaide'nin liderliğini devraldı.
El-Kaide ve Zevahiri'nin adı, 2011'de Orta Doğu'da pek çok ülkede meydana gelen Arap ayaklanmaları ve özellikle de 2014-2019 döneminde DEAŞ terör örgütünün yükselişi nedeniyle kısmen geri planda kaldı.
SAKLANDIĞI EVDE ÖLDÜRÜLDÜ
Bin Ladin'in ölümünden sonraki yıllar içerisinde ABD tarafından düzenlenen hava saldırılarında, Zevahiri'nin pek çok yardımcısının hayatını kaybetmesi, örgütün küresel koordinasyon ağına da zarar verdi.
31 Temmuz 2022'de Zevahiri, ailesiyle Kabil'in merkezinde bulunan Şerpur Mahallesi'nde saklandığı bir eve düzenlenen ABD'nin İHA saldırısında öldürüldü.