Avrupa'da enerji krizi ve yüksek enflasyon şirketleri batırmaya başladı. Rusya'nın gazı kesmesiyle enerji faturaları üçe katlandı. Yükselen enflasyonla birlikte tüketiciler de alışverişi kesti.
Enerjiden perakendeye, gıdadan gayrimenkule kadar birçok firma iflas bayrağını çekti. İngiltere'de iflas eden şirketlerin sayısı ağustosta yüzde 43 yükseldi. Belçika'daki 10 gıda şirketinden dördünde iflas riski var. Almanya'da iflas sayısı bir önceki yıla göre dörtte bir oranında arttı. İtalya'nın endüstriyel lobisi Confindustria enerji fiyatları artmaya devam ettikçe şirketlerin batacağını açıkladı.
SİSTEMATİK ÇÖKÜŞ
Alman Federal Meclisi Enerji Komisyonu Başkanı Klaus Ernst, ülkenin Rusya'ya yönelik yaptırım politikası nedeniyle iflas dalgasıyla karşı karşıya olduğunu söyledi. Münih'teki Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (Ifo), 2023'ün ilk aylarında yüzde 11'e varan enflasyon oranları öngördüklerini belirtiyor.
Alman Sanayi Federasyonu'nun anketine göre, üç küçük ve orta ölçekli şirketten en az biri varlığını risk altında görüyor. Yalnızca ağustos ayında, çoğunlukla orta ölçekli şirketlerden oluşan anonim şirketler ve ortaklıklar arasındaki iflas sayısı bir önceki yıla göre dörtte bir oranında arttı.
Almanya'daki neredeyse on şirketten biri şu anda üretimi kıstı veya durdurdu. Kağıt, gübre ve çelik üreticileri gibi enerji yoğun şirketler, hükümetlerden fon bulmaya çalışıyor. Orta Avrupa'nın en büyük gübre üreticisi SKW Piesteritz, üretimi üç haftadan uzun süre tamamen durdurdu. Gıda üretimi de hızla artan enerji fiyatlarından ciddi şekilde etkilendi. Fırın zinciri Goldjunge, ağustos sonunda iflas başvurusunda bulundu. Durum, otomotiv endüstrisinin tedarikçileri için de vahim. Avrupa'daki tüm büyük otomobil üreticileri tarafından kullanılan krom kaplı plastik bileşenleri üreten BIA, Forst'taki fabrikasını kapatacağını duyurdu. Otomotiv tedarikçisi Dr. Schneider iflas etti. Yılda yaklaşık bir milyar hassas torna parçası üreten Carl Leipold, iflas başvurusunda bulundu. Ayakkabı satıcısı Ludwig Görtz GmbH de iflas başvurusu yapan şirketlerden... Avusturyalı gayrimenkul milyarderi Ren'ecute, Benko'nun sahibi olduğu Galeria Karstadt Kaufhof (GKK) perakende grubu da iflas etti.
YÜZDE 26 ARTIŞ VAR
1928'den beri faaliyet gösteren tuvalet kağıdı üreticisi Alman şirketi Hakle, yüksek gaz fiyatlarına yenik düştü ve iflas başvurusunda bulundu. Enerji krizinin kötüleşmesi nedeniyle bu sonbaharda Almanya'da birçok şirketin iflas başvurusunda bulunması bekleniyor.
Halle'deki Ekonomik Araştırma Enstitüsü'nün (IWH) raporuna göre, yalnızca ağustosta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 daha fazla iflas başvurusu yapıldı.
Ekimdeki iflasların 2021'in üçte birine yükseleceği belirtiliyor. İtalya'daki endüstriyel lobisi Confindustria, enerji fiyatlarının bu şekilde gitmesi durumunda yaygın şirket iflaslarının başlayabileceği uyarısında bulundu. Ülkede, gaz fiyatları yakın zamanda megavatsaat başına 320 euronun üzerine çıktı.
10 FİRMANIN DÖRDÜ RİSKLİ
Avrupa'daki tarım ve gıda şirketleri de artan enerji fiyatları arasında faaliyetlerini sürdürmekte zorlanıyor. Bazıları üretimi durdurmak, personeli işten çıkarmak veya tamamen işi kapatmakla karşı karşıya. Ateş hattında ilk sırada yer alan KOBİ'ler, özellikle fırıncılık, sebze işleme ve süt ürünleri gibi daha enerji yoğun sektörler yer alıyor. FoodDrink Europe, AB Çiftçiler Derneği ve COPA-COGECA şirketler için durumun zorlaştığını söyledi. Belçika'daki 10 gıda şirketinden 4'ünün iflas riskiyle karşı karşıya olduğunu bildirdi.
İNGİLTERE'DE 1.933 FİRMA BATTI
��ngiltere ve Galler şirketlerinden iflasını ilan edenlerin sayısı ağustosta yüzde 43 arttı. İflas Servisi'nin rakamlarına göre, ağustosta bin 933 firma iflasını açıkladı. İmalat sektörü iflasları da geçen yıldan bu yana yüzde 63 artmış durumda. Londra merkezli sinema grubu Cineworld'ün 4.8 milyar dolar borcuyla iflas başvurusunda bulundu.
ENERJİ ŞİRKETLERİ ÇIKIŞ ARIYOR
Finlandiyalı Fortum ve İsviçreli elektrik şirketi Axpo hükümetlerinden mali garantiler aldılar. İngiltere'nin en büyük enerji tedarikçisi Centrica bankalardan taze para arıyor. Danimarkalı enerji tüccarı Danske Commodities ana şirket Equinor'dan ekstra fon sağladı. Almanya'nın en büyük Rus gazı ithalatçısı Uniper'a sağlanan 19 milyar euroluk kurtarma paketi de yeterli gelmiyor.
EN AZ 1.5 TRİLYON EURO GEREK
Yükselen enerji fiyatları nedeniyle, Avrupa genelinde şirketler ayakta durmakta zorlanırken hükümetler ve bankalardan ekstra fon sağlamaya çalışıyor. Bu durumun da ileride bankaların zorlanmasına neden olabileceği yorumları yapılıyor. Norveçli enerji grubu Equinor, İngiltere'dekiler hariç, Avrupalı şirketlerin yükselen gaz ve elektrik fiyatları maliyetini karşılamak için en az 1.5 trilyon euroya ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.