Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya, yüksek enflasyonla boğuşuyor. Alman ekomomisi bilindiği üzere 2000'li yılların başında durgunlaştı. En kötü büyüme rakamlarına 2002 yılında ulaşan ülkede yaşlanan nüfusla birlikte, refah sistemi baskılandı. 2008'in ikinci ve üçüncü çeyreğinde küresel ve Avrupa'da yaşnanan durgunluk döngüsü, sertleşen iş piyasası işsizliğin çift haneli rakamlara çıkmasına neden oldu. Yaşadığı ekonomik sıkıntıların ardından 'Avrupa'nın hasta adamı' olarak nitelendirilen Almanya tekrar aynı etiketi alamaya çok yakın.
Gıdadan enerjiye birçok sorunla boğuşan ülkede son olarak kira sıkıntısı patlak verdi. Almanya'nın iktidardaki Sosyal Demokrat Partisi (SPD), yüksek konut kiralarıyla başa çıkmak için ülke genelinde üç yıllık kira indirimi teklif etmeye hazırlanıyor.
SPD milletvekili Verena Hubertz, Bild am Sonntag'a yaptığı açıklamada, "Nefes alma alanı yaratmamız gerekiyor. Önümüzdeki üç yıl için kiraların dondurulmasına ihtiyacımız var" dedi ve Şansölye Olaf Scholz'un ülkenin yaşam maliyeti kriziyle mücadele için tedbirlerin ana hatlarını açıklayacağını söyledi. Alman Federal İstatistik Ofisi'ne göre, Almanya'daki 41 milyon evin halen yüzde 60'ı kiralık durumda.
İKİ KADEMELİ DÜZENLEME
Mevcut düzenlemelerde, emlak piyasasındaki kira artışlarının üç yıl içinde yüzde 20, bazı bölgelerde ise yüzde 15 oranında artışına izin veriliyor. Almanya'nın koalisyon hükümeti ise bu sınırı yüzde 11'e düşürmeyi daha önce kabul etti. Ancak SPD, bunun da yeterli olmadığının sinyalini verdi. Deutsche Presse-Agentur ajansının haberine göre partinin planları, talebin çok yüksek olduğu şehirlerde kiraların en fazla yüzde 6 oranında artmasına izin vermek, geri kalan bölgelerde ise genel bir fiyat dondurma düzenlemesi uygulamak.
700 BİN KONUT AÇIĞI VAR
Almanya'da konut piyasası Ukrayna'daki savaştan önce de arz sorunu yaşıyordu. O günden bu yana gıda ve enerji fiyat artışları hızla devam ederken, yaklaşık 1 milyon Ukraynalı mültecinin ülkeye gelişi mevcut konut stoku üzerinde daha fazla baskı yarattı. Artan faiz oranlarıyla birlikte konut inşa etmek daha pahalı hale geldi. Ülkede yakın zamanda yapılan bir araştırma, 2023'te 700 bin konut açığı olduğunu ortaya çıkardı. Genel tüketici fiyat enflasyonu, temmuz ayına kadar yüzde 6.2 olurken, Euro Bölgesi ortalaması yüzde 5.3 oldu. Kira artış oranları ise bazı şehirlerde yüzde 18'e kadar çıkmış durumda.
VATANDAŞLARIN YARISININ EVİ YOK
Özellikle emekliler için durum daha da vahim. Immowelt firmasının araştırmasına göre, Almanya'nın tüm büyük şehirlerinde 90 metrekarelik bir ev veya daire kiralayabilmek için ortalama üç kişilik bir ailenin vergi öncesi ayda 5 bin euro gelire ihtiyacı var. Ortalama emeklilik maaşının bin 500 euro olduğu ülkede yaşlı vatandaşların yarısının evi yok. Her dört kişiden biri emekli olana kadar gayrimenkul borçlarını tamamen ödeyemiyor. Bu sonuçlar, Deutsche Leibrenten AG'nin binden fazla emekli Alman vatandaşı ile yaptığı bir araştırmadan. Leibrenten AG'nin CEO'su Friedrich Thiele, "Pek çok emekli ekonomik bir ikilem içinde sıkışıp kalıyor. Bir yandan hayatları boyunca birikim yapmışlar ve emekliliğe özenle hazırlanmışlar. Öte yandan, sevdikleri evleri ve tanıdık çevrelerinden vazgeçmek istemedikleri için tasarruflarını bozduramıyorlar" değerlendirmesinde bulundu. Ankete katılanların yüzde 56'sı emeklilikteki mali durumlarının kötüleştiğini belirtiyor. Yaklaşık yüzde 30'u da önümüzdeki beş ila 10 yıl içinde daha fazla mali kötüleşme bekliyor.
MÜLK KİRALAMAK ARTIK ÇOK ZOR
Sabah Gazetesi'nin haberine göre; Artan faiz oranları, giderek pahalılaşan inşaat malzemeleri ve yüksek enflasyon, Almanya'da konut satın alınabilirliğini daha da kötüleştiriyor. Emlak şirketi Jones Lang LaSalle (JLL) tarafından yayınlanan bir araştırmaya göre, Almanya'da kiralar artık emlak fiyatlarından daha hızlı artıyor. Berlin, Hamburg, Münih, Köln, Frankfurt, Düsseldorf, Leipzig ve Stuttgart'tan oluşan sekiz büyük şehirde kiralar 2022 yılının ikinci yarısında 2021 yılının aynı dönemine göre ortalama yüzde 6.3 arttı. Yılın ikinci yarısında, Almanya'nın büyük şehirlerinden birinde mülk kiralamak hâlâ çok zor.
MERKEZDE OTURANLAR TAŞRAYA KAYIYOR
ALMANYA'NIN kırsal kesimlerinde kira maliyetleri ve emlak fiyatları çok hızlı değişmezken, şehirlerde kira maliyetleri emlak maliyetlerinin önüne geçti. Sekiz büyük şehir hariç tutulduğunda, kiralar 2022'nin ikinci yarısında yüzde 4.4 artarken, konutlarda kiralar yalnızca yüzde 0.6 arttı. JLL, fiyatlardaki artış sonucunda nüfus değişimi yaşandığını ortaya koydu. Düşük ve orta gelirli aileler şehirlerin dışına taşınıyor. Pandemi sonrası yaygınlaşan evden çalışma ile de daha önce şehirde yaşamak zorunda olan ancak artık evden çalışabilen insanlar, daha uzakta daha uygun kiralara konut arıyor