Rusya-Ukrayna savaşının ardından ambargo kararlarıyla Rusya'yı köşeye sıkıştırmaya çalışan Avrupa karşı hamleyle sarsıldı. Rusya'nın doğal gaz vanalarını kapatmasıyla yaklaşan 'kara kış' karşısında, 'kara kara' düşünmeye başlayan ülkelerin arasında ekonomik gücüyle ön plana çıkarılan Belçika da yer alıyor. Ülkede kamu ve özel sektörde tasarruf tedbirleri hızla alınırken, gelen zamların ardından Belçikalılar faturalarını ödemek noktasında endişe kapıldı.
OTOYOL IŞIKLARI SÖNECEK
Belçika'nın Fransızca konuşulan ve son yıllarda giderek yoksullaşan Valon bölgesinde artan enerji fiyatlarına karşı enerji tüketiminin azaltılması kapsamında 'otoyol ışıklarının söndürülmesi' uygulamasının başlayacağı açıklandı. İlk etapta 3 ay sürecek pilot proje doğrultusunda bölgedeki önemli kavşakların dışında tüm otoyolların aydınlatmalarının yerel saatle saat 22.00-05.00 arasında kapatılacağı belirtildi.
KARMAŞIK BİR SÜREÇ YAŞIYORUZ
Valon Bölgesi Enerji ve Ulaştırma Bakanı Philippe Henry, konuya ilişkin yaptığı açıklamada uygulamanın amacının enerji tasarrufu sağlamak olduğunu vurguladı. Henry, "Karmaşık bir süreç yaşıyoruz. Enerji tüketimini azaltarak krizin etkilerini azaltmak istiyoruz. Bu girişimle hem sürücü güvenliğini dikkate almak hem de düşük yoğunluk saatlerinde tasarruf yapmak istiyoruz" dedi.
KAMUNUN ELEKTRİK FATURASI
2 bin 700 kilometrelik Valon otoyollarının işletmesinden sorumlu kamu iştiraki SOFICO'dan yapılan açıklamada ise "Enerji tüketimini azaltmak, yaşadığımız krizin etkilerini azaltacaktır. İçinde bulunduğumuz enerji krizinden alınan bu tedbirlerle kamunun elektrik faturasını hafifletmeyi amaçlıyoruz" ifadelerini kullandı.
400 BİN EURO TASARRUF EDİLECEK
Eylül ayı başında Valon bölge hükümeti tarafından talep edilen ve ilgili kurumlar ile Enerji ve Ulaştırma Bakanlığı'nın yaptığı çalışma sonucu hayata geçirilen pilot projenin üç ay uygulanmasından sonra 400 bin Euro'luk bir tasarruf sağlanması bekleniyor. Projenin sonuçlarına dayalı olarak hazırlanacak rapordan sonra uygulamanın devam edip etmeyeceğinin Valon hükümeti tarafından karara bağlanması bekleniyor.
MAĞAZALAR IŞIKLARI KAPATACAK
Belçika Ticari İşletmeler Federasyonu (Comeos), enerji krizi nedeniyle "sorumlu ticaret" başlığı altında yeni tasarruf tedbirleri uygulanacağını açıkladı. Buna göre, 1 Ekim'den itibaren süpermarketler, giyim mağazaları, güzellik salonları, elektronik eşya mağazaları, yapı ve dekorasyon mağazaları, oyuncakçılar ve kitapçılar enerji tüketimlerini azaltacak.
SICAKLIK SINIRLANDIRILACAK
Ülkedeki binlerce mağaza ve dükkan, kapanma saatlerinden 1 saat sonra vitrin ışıklarını ve iç aydınlatmaları kapatacak. Mağazalar, içerideki sıcaklığı da 19 dereceyle sınırlandıracak. Ayrıca, ısı kaybı yaşanmaması için mağazaların girişleri kapalı tutulacak.
Söz konusu tasarruf tedbirleri, ülkedeki restoran ve kafeleri kapsamayacak. Belçika hükümeti, kamu binalarında 19.00-06.00 saatlerinde aydınlatmaların kapatılması, ısıtmanın en yüksek 19 dereceye ayarlanması kararı almıştı.
ENERJİ FATURALARI EL YAKIYOR
Belçika'nın Le Soir gazetesi, RTL kanalı ve Ipsos şirketi, ülkede eylül ayında 2 bin 602 kişiyle yaptıkları ortak araştırmanın sonuçlarını yayımladı. Buna göre, Belçikalılar enerji faturalarını daha yakından takip ediyor. Ülkede yaşayanların yüzde 80'i daha az elektrik, gaz, su ve kalorifer yakıtı kullanmaya başladı.
ÖDEYEMEMEKTEN KORKUYORLAR
Vatandaşların yüzde 40'ı yüksek enerji faturalarını ödeyebilmek için daha fazla tasarruf etmek veya borç almak zorunda kaldı.
Belçikalıların 3'te 1'i artan enerji fiyatları nedeniyle sağlık harcamalarını düşürmek zorunda kaldı. Belçikalıların yüzde 64'ü, enerji faturalarını ödeyememekten korktuğunu ifade etti. Enerji faturalarını ödeyememekten korkanların oranı Valon Bölgesi'nde yüzde 73, Brüksel Bölgesi'nde yüzde 70 ve Flaman Bölgesi'nde yüzde 59 oldu.
Belçika'da Flaman Bölgesi'nin enerji düzenleyici kurumu Vreg, ülkede yeni sözleşmeye yapan, ortalama miktarlarda tüketim gerçekleştiren bir ailenin yıllık elektrik faturasının 3 bin 256 avro, doğal gaz faturasının da 5 bin 954 avro seviyesine çıktığını açıklamıştı.
SOSYAL TARİFELER UYGULAMADA
Belçika hükümeti, son dönemde enerji faturalarını düşürmeye yönelik çeşitli tedbirler uyguluyor. Ülkede doğal gaz ve elektrikte KDV oranı yüzde 21'den yüzde 6'ya indirilmiş, yoksullara yönelik sosyal tarifeler uygulamaya girmişti.
Belçika'da kasım ve aralık aylarında hane başına aylık 135 avro doğal gaz ve 61 avro da elektrik yardımında bulunulmasına, kalorifer yakıtı ile ısınanlara 300 avro destek sağlanmasına karar verilmişti.
YÜZDE 800 HİSSEDİYORUZ
Rusya ile restleşmenin faturasını ağır ödeyen Avrupa'da halk isyan ediyor. Enerjiden gıdaya, ulaştırmadan barınmaya her şeyin fiyatında 2 kattan fazla artış olduğunu söyleyerek tepki gösteren Almanlar, "Yüzde 8 değil, enflasyonu yüzde 800 hissediyoruz" diyor.
Almanya'da Federal İstatistik Dairesi'nin ülkedeki yıllık enflasyonu yüzde 7.9 olarak açıklaması ülkeyi ayağa kaldırdı. Enerjiden gıdaya, ulaştırmadan barınmaya her şeyin fiyatında 2 kattan fazla artış olduğunu söyleyerek tepki gösteren Almanlar, "Enflasyonu yüzde 800 hissediyoruz" isyanında bulundu.
GAZDA 14 MİSLİ YÜKSELİŞ
Doğal gaz fiyatının bazı bölgelerde 14 misli, elektrik fiyatının 12 misli arttığı, gıda ürünlerinin yer yer 7 misli arttığı ülkede gerçek enflasyon, halkı eziyor. Otomobil fiyatlarının bile yüzde 40 arttığı ülkede özellikle gıda ürünlerine zamlar, dar gelirli aileleri zor durumda bıraktı.
Her alanda çok büyük zamların yapılmasına rağmen resmi enflasyonun sadece yüzde 8 olarak açıklanması, halkı da rahatsız ediyor. İnsanlar enerji faturalarını gazetelere gönderip gerçek hayat pahalılığını göstermeye başladı. Basında yer alan bazı elektrik faturalarının tam 15 misli arttığı dikkat çekiyor.
DÖNER DE NASİBİNİ ALDI
Almanya'da yüksek enflasyondan döner de nasibini aldı. Daha önce 5 euroya satılan ekmek arası döner yüzde 50 artışla 7.5 euro oldu. Zamma direnen bazı dönerciler, "İmalatçı kilo başına 80 sent zam yaptı. Bizlerden fiyatı 6-7 euro seviyelerinde tutmamız isteniyor" dedi.
9 AYDA ÜÇÜNCÜ ZAM
Berlin merkezli 512 bin müşterisi bulunan gaz tedarikçisi GASAG, fiyatını bu yıl üçüncü kez artırdı. Ocak ayında gaz fiyatına yüzde 16.1, mayısta yüzde 26 zam yapan şirket, ekim ayından geçerli olmak üzere şimdi de yüzde 30 zam yapacağını duyurdu.
Öte yandan Almanya'da yaşanan enflasyon ve yüksek enerji maliyetleri hastanelerin iflas endişesini artırdı. Alman Hastaneler Birliği, hastanelerin en az 9 milyar euro açığı olduğunu belirterek hükümetten destek istedi.
KİRACILARA EVDEN ATILMAMA GARANTİSİ
Almanya'daki konut sektörü, enerji krizi sırasında kiracılara evden çıkarmaya karşı koruma sözü verdi.
Alman Konut ve Emlak Şirketleri Federal Birliği (GdW) Başkanı Axel Gedaschko, "Korona salgını sırasında olduğu gibi, sosyal odaklı konut şirketleri, elektrik faturalarının geç ödenmesi nedeniyle kira sözleşmesini sona erdirmeyecek" dedi.
ÜFE 73 YILIN ZİRVESİNDE
Avrupa Birliği'nde, enerji krizinden en fazla etkilenen ülke olan ve resesyonun kıyısında bulunan Almanya'da Üretici Fiyat Endeksi'nde de (ÜFE) artış rekoru kırıldı.
Almanya Federal İstatistik Ofisi verilerine göre Almanya'da ÜFE, ağustosta bir önceki aya göre yüzde 7.9, 2021'in ağustos ayına kıyasla da yüzde 45.8 arttı. ÜFE'de aylık bazda rekor kırılırken, yıllıkta da kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan bu yana en yüksek seviyeye ulaşıldı.
Ağustos ayında ÜFE'deki artış enerji fiyatlarından kaynaklandı.
AVRUPA'YI ELEKTRİK ÇARPTI
Enerji krizi ve savaşın etkisiyle dünya genelinde rekor kıran doğal gaz fiyatları, elektrik fiyatlarının da tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkmasına neden oldu.
Fransa'da elektrik piyasa fiyatı Ağustos 2021'de megavatsaat başına aylık ortalama 77.4 euro iken, bu rakam Ağustos 2022'de yüzde 537 artarak megavatsaat başına ortalama 492.99 euroya çıktı.
Almanya'da da fiyat yüzde 467 artarak 82.81 eurodan 469.3 euroya çıkarken, İtalya'da artış oranı yüzde 383 olarak gerçekleşti.
Öte yandan AB ülkelerinde enerji krizi ve tahıl tedarikinde yaşanan aksamaların etkileri devam ederken ekmeğe de ortalama yüzde 18 zam geldi.
AB ülkelerinde ekmek fiyatları farklı oranlarda artarken rakamlar Macaristan'da yüzde 66, Litvanya'da yüzde 33, Estonya ve Slovakya'da yüzde 32 oldu.