Amerika Birleşik Devletleri'nin en tartışmalı ve etkili dışişleri bakanlarından olan Henry Kissinger, 100 yaşında hayatını kaybetti. Siyasi danışmanlık şirketi Kissinger Associates'ten yapılan açıklamada, eski diplomatın Connecticut'taki evinde öldüğü belirtildi.
Kissinger uzun yıllar süren siyasi kariyerinde ABD dış politikasında bazıları tartışmalı, kilit roller oynamıştı. Kissenger Eylül 1973-Ocak 1977 arasında, Richard Nixon ve Gerald Ford'un başkanlıkları döneminde ABD Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1969-1975 yılları arasında Ulusal Güvenlik Danışmanlığı görevini de yürütmüştü.
TARİHİN GÖRDÜĞÜ EN KANLI CANAVAR
Kissinger, Vietnam Savaşı'nın uzatılmasına ve bu çatışmanın tarafsız Kamboçya'ya yayılmasına yardımcı oldu. Kamboçya, Doğu Timor ve Bangladeş'te soykırımları kolaylaştırdı. Güney Afrika'da hızlanan iç savaşlar. Latin Amerika'daki darbeleri ve ölüm mangalarını destekledi. Uluslarası kamuoyuna göre, ellerinde en az 3 milyon insanın kanı vardı.
2023'te yapılan bir araştırma, ABD'nin 1969'dan 1975'e kadar Güneydoğu Asya'daki savaş politikasının baş mimarı olan Kissinger'ın, Kamboçya'da önceden bilinenden daha fazla sivil ölümünden sorumlu olduğunu ortaya çıkardı.
KAMBOÇYA'DA 150 BİN İNSANIN ÖLÜMÜNDEN SORUMLU
Savaş sırasında gizli tutulan ve Amerikan halkı tarafından neredeyse tamamen bilinmeyen yüzlerce sivil ölümüne ilişkin daha önce yayınlanmamış, bildirilmemiş kanıtlar gün yüzüne çıktı. Kissinger, Kamboçya'da 150 bin kadar sivilin (uzmanlara göre ABD'nin 11 Eylül'den bu yana öldürdüğü hava saldırılarında öldürdüğü sivillerin altı katı kadar) ölümüne yol açan saldırıların önemli sorumluluğunu taşıyordu.
ELİ KANLI KATİL KISSINGER
ABD'nin Güneydoğu Asya'daki savaşlarının uzamasında kilit bir rol oynadı. Bu savaşlar on binlerce Amerikan askerinin ve yüz binlerce Kamboçyalı, Laoslu ve Vietnamlının ölümüyle sonuçlandı.
SKANDAL NOBEL ÖDÜLÜ
Elinde milyonların kanı olan Kissinger'a 1973'te Norveç Nobel Komitesi tarafından Nobel Barış Ödülü verildi. Komite, Kissinger ve Kuzey Vietnamlı mevkidaşı Le Duc Tho'ya "1973'te Vietnam'da ortaklaşa ateşkes müzakereleri yaptıkları için" Nobel Barış Ödülü'nü layık gördü.
Nobel ödülü alan eli kanlı Kissinger, ödül hakkında "Bununla karşılaştırılabilecek başka bir onur yok" diye bahsedecek kadar ileri gitse de söz konusu ödül tarihin en tartışmalı ödüllerinden biri olarak görüldü.
SOYKIRIMCILARLA ORTAK AMAÇ
Tarihin her döneminde soykırımcılarla ortak amaçlar edinen Kissinger, Vietnam ve Kamboçya'da da soykırımcılarla ilişkilerini geliştirmeye her zaman açık olduğunu söyledi. Sovyetler Birliği ile ilişkileri iyilerştirme çabalarına öncülük eden Kissinger, Çin'de 1949'da iktidara gelen Mao Zedong'u da Batı'ya açtı. Her zaman soykırımcı orduları destekleyen Kissenger, Pakistan ve Endonesya'da da yüz binlerce sivili katleden diktatörlerin yanında oldu.
Kissinger, Şili'de seçim ile iktidara gelen sosyalist Başkan Salvador Allende'yi koltuğundan indirmek için komplo kurdu. Şili'yi istikrarsızlaştırmak için askeri darbeyle sonuçlanacak operasyonlar düzenledi. Binlerce Şililiyi öldüren askeri cuntanın lideri General Augusto Pinochet'ye "Allende'yi devirerek Batı'ya büyük hizmette bulundunuz." diyen Kissenger, Arjantin'de de 30 bin divilin hayatına mal olacak bir savaşa yol açtı.
Angola'da bir savaşı alevlendiren ve Güney Afrika'da apartheid'in uzamasına neden olan Kissenger, kendisini dünyaya "20. yüzyılın en ünlü Amerikalı diplomatı" şeklinde tanıttı.ABC News'den Ted Koppel 1974 tarihli bir belgeselde Kissinger'ı "Amerika'nın en beğenilen adamı" olarak tanımladı
Kissinger, Nixon'dan Donald Trump'a kadar bütün ABD başkanlarına danışmanlık yaptı. 1984'ten 1990'a kadar Başkan'ın Dış İstihbarat Danışma Kurulu'nun ve 2001'den 2016'ya kadar Pentagon'un Savunma Politikası Kurulu'nun üyesi olarak görev yaptı.
Gala salonlarında, balolarda takım elbisesi ile zengin ünlülerle sohbet eden Kissinger, Cumhuriyetçi diplomat ana akım Demokratların gözdesi haline geldi ve ölünceye kadar da öyle kaldı. Hillary Clinton, Kissinger'ı "bir arkadaş" olarak nitelendirdi ve Başkan Barack Obama döneminde dışişleri bakanı olarak görev yaparken "onun tavsiyelerine güvendiğini" söyledi.
2023'te 100 yaşını dolduran Kissenger'in doğum günü büyük sükse yarattı. Kissinger'ın yüzüncü yılını kutlamak için, 1974 belgeselinden sonra kendisi ile arkadaş olan Koppel, CBS News'e bir röportaj verdi. Koppel, röportajda Kissinger'ın onlarca yıldır peşini bırakmayan suçlamaları tekrar dile getird ve "Yayınımızda sizinle röportaj yapmanın bile meşruiyetini sorgulayan insanlar var. Düşündükleri şey konusunda o kadar eminler ki bunu onların kullanacakları dille ifade edeceğim; o da sizin suçluluğunuz" dedi.
Kissinger ise Koppel'ın sözlerini "Bu onların cehaletinin bir yansıması" şeklinde yanıtladı.
Koppel Kamboçya'nın bombalanmasını gündeme getirdiğinde Kissinger sinirlenirken "Hadi. Karşı çıktığımız her gerilla birimini drone ve her türlü silahla bombalıyoruz. Parçası olduğum her yönetimde durum aynıydı." şeklinde cevapladı. Kissenger, ayrıca, 60 yıl önce yaşanan bir olayın programda konu edilmesine de tepki gösterdi.
KISSENGER'IN KANLI MİRASI
Kissinger yaşadığı 100 yılın ardından geride darbeler, savaşlar ve katliamlardan oluşan bir miras bıraktı. Irak'ta, Afganistan'da, Suriye'de, Somali'de ve daha onlarca ülkede sivillerin katliamına zemin hazırlayan Kissenger tarihe adını "Nobel Barış Ödülü alan savaş suçlusu" olarak yazdırdı.
HENRY KISSINGER KİMDİR?
Heinz Alfred Kissinger, 27 Mayıs 1923'te Almanya'nın Fürth kentinde doğdu. 1938'de Nazi baskısından kaçan bir Yahudi dalgasının arasında Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. Kissinger, 1943'te ABD vatandaşı oldu ve İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD Ordusu'nun Karşı İstihbarat Teşkilatı'nda görev yaptı. 1950'de Harvard Koleji'nden üstün başarıyla mezun olduktan sonra, 1952'de yüksek lisans ve doktora derecelerini aldı.
İki yıl sonra. Daha sonra Hükümet Bakanlığı ve Uluslararası İlişkiler Merkezi'ndeki atamalarla Harvard fakültesine katıldı. Harvard'da öğretmenlik yaparken, John F. Kennedy ve Lyndon B. Johnson'ın yönetimlerine danışmanlık yaptı, ardından 1969'dan 1975'e kadar ulusal güvenlik danışmanı ve 1973'ten 1977'ye kadar Başkanlar Richard Nixon ve Gerald Ford'un başkanlığında dışişleri bakanı olarak görev yaptı.
Realpolitik'in bir savunucusu olan Kissinger, hükümette görev yaparken ABD dış politikasını büyük ölçüde etkiledi ve takip eden yıllarda ABD başkanlarına danışmanlık yaptı. Tarih ve diplomasi üzerine çok satan kitaplar yazarken çok sayıda şirket ve hükümet danışma kurullarında yer aldı.
Kissinger, 1949'da Ann Fleischer ile evlendi, 1964'te boşandı. 1974'te Nancy Maginnes ile evlendi. Geriye eşi, ilk evliliğinden olan iki çocuğu, Elizabeth ve David ve beş torunu kaldı.