İngiltere Başbakanı Liz Truss istifa etti. Kraliçe Elizabeth'in ölümünün birkaç gün öncesinde göreve başlayan Liz Truss, kabinesinde yaşanan arka arkaya istifalar ve vergi indirimi nedeniyle piyasalarda yaşanan güvensizlik nedeniyle görevini bırakmak zorunda kaldı.
NELER YAŞANMIŞTI?
Ülkenin 3. kadın başbakanı olan ve göreve gelmeden önce "yeni Demir Leydi" olarak anılan Truss'ın, başbakanlık yarışında yürüttüğü kampanyada en önemli vaadi olan vergi indirimlerini iptal ederek, "U dönüşü" yapması piyasalarda güvensizliği ve siyasi çalkantıları da beraberinde getirdi.
Truss'ın, 6 Eylül'de atadığı Maliye Bakanı Kwarteng'in 23 Eylül'de toplam 45 milyar sterlini bulacak vergi indirimlerinin uygulanmasına hazırlanıldığını açıklaması, ülkenin dış borçlanmasının yükseleceği yönündeki endişeleri artırdı ve sterlinin sert değer kayıpları yaşamasına neden oldu.
Kwarteng'in kamu borç yükünü artıracak vergi indirimlerini açıklamasının ardından sterlin, ABD doları karşısında 1,0350 ile tüm zamanların en düşük seviyesini gördü.
YENİ MALİYE BAKANI, MİLLETVEKİLLERİNİ "BAŞBAKAN'A BİR ŞANS VERMEYE" ÇAĞIRDI
Daha önce pek çok kez bütçe düzenleme planı kapsamındaki vergi indirim planının arkasında duran Truss, 14 Ekim'de kamuoyu baskısına dayanamayarak, Kwarteng'i Maliye Bakanlığı görevinden aldı ve yerine Jeremy Hunt'ı getirdi.
Yeni Maliye Bakanı Hunt da göreve gelir gelmez Truss hükümetinin 3 hafta önce açıkladığı vergi indirimi paketinin neredeyse tamamını dün rafa kaldırarak, ekonomide dizginleri ele aldı.
Liz Truss, vergi kesintileri iptalinin ardından yaptığı ilk açıklamada, "Hata yaptığımızın farkındayım." dedi ve görevindeki ilk haftalarda yaptığı bu hatalar nedeniyle özür diledi.
Yeni Maliye Bakanı Hunt da siyasi istikrarsızlığın çözüm olmadığını belirterek, Muhafazakar Parti milletvekillerini Truss'a bir şans vermeye çağırdı.
TRUSS'IN İSTİFA ETMESİ GEREKTİĞİNİ SÖYLEYEN MİLLETVEKİLLERİNİN SAYISI ARTMIŞTI
Başbakan Truss'ın, kendi ekonomi politikasından "U dönüşü" yapmasının ardından liderlik pozisyonuna duyulan güven azalırken, yapılan anket sonuçları da Truss'ın oylarının büyük oranda düştüğünü ortaya koydu.
Lideri olduğu iktidardaki Muhafazakar Parti koridorlarında da Başbakan Truss'ın otoritesini kaybettiği konuşulurken, Truss'ın istifası etmesi gerektiği görüşünü paylaşan milletvekillerinin sayısı da giderek artmıştı.
Halihazırda Crispin Blunt, Andrew Bridgen, Jamie Wallis ve Angela Richardson kamuoyu önünde başbakanı istifaya çağırırken, bazı parlamenterler Truss'ın görevde en fazla 1-2 haftası kaldığını öne sürüyor.
Liz Truss'ın yerini kimin alması gerektiği konusunda ise milletvekilleri bölünmüş durumda. Bazı Muhafazakar Parti milletvekilleri, daha önce Dışişleri Bakanlığı görevi de yapmış yeni Maliye Bakanı Jeremy Hunt'ın ismini öne çıkarırken, başbakanlık yarışında Truss'ın rakibi olan eski Maliye Bakanı Rishi Sunak'ı destekleyenlerin sayısının da bir hayli fazla olduğu biliniyor.
LİZ TRUSS KİMDİR?
Tam adı Mary Elizabeth Truss olan Liz Truss, 26 Temmuz 1975 tarihinde Oxford'da dünyaya gedi. Oxford Üniversitesi'nde, felsefe, politika ve ekonomi bölümünden mezun olan Truss, uluslararası bir petrol şirketinde yönetim muhasebecisi olarak çalıştı.
Eski İngiltere Başbakanı David Cameron'un Muhafazakar Parti'nin 'A listesine' almasının ardından Truss, 2010 yılında South West Norfolk'tan milletvekili seçildi. Truss, 2012 yılında Eğitim Bakanı olarak Cameron hükümetinde kabineye girdi.
Sonraki yıllarda kurulan hükümetlerde çeşitli görevlere getirilen Truss, Eylül 2021'den bu yana İngiltere Dışişleri Bakanlığı görevini yürüttü. Truss, Dışişleri Bakanlığı öncesi Uluslararası Ticaret Bakanı olarak imzaladığı anlaşmalarla adını duyurmayı başardı.
Truss, vergilerin düşürülmesi ve savunma harcamalarının artırılmasına yönelik görüşleriyle Muhafazakar Partideki popülaritesini artırdı.
İNGİLTERE'NİN 3. KADIN BAŞBAKANI OLDU
Evli ve 2 kız çocuk annesi Truss, Margaret Thatcher ve Theresa May'den sonra "İngiltere'nin 3. kadın başbakanı" olmuştu.