Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş sonrası NATO'ya girmek isteyen İsveç ve Finlandiya, Türkiye'nin vetosu ile karşı karşıya kalmıştı. Özellikle İsveç'in terör örgütlerine destek verdiğini söyleyen Başkan Erdoğan haftalarca iki ülkenin üyeliğini veto etmişti.
TERÖRİSTLERİN İADESİ
Temmuz ayında İspanya'nın başkenti Madrid'de gerçekleşen NATO Liderler Zirvesi'nde dört saat süren müzakereler sonucunda Türkiye heyeti teröristlerin iadesi koşulu ile ikna edilmiş ve iki ülkenin NATO üyeliğine yeşil ışık yakılmıştı.
SOL PARTİLİ İSİMLER FLAMAYLA POZ VERDİ
Geçtiğimiz ay ise Sol Parti'den birkaç vekil ülkedeki gerilimi üst seviyeye taşıdı. Sol Parti'den vekiller Daniel Riazat, Momodou Malcolm Jallow ve Lorena Degado Varas, terör örgütü PKK ve uzantılarının bayraklarını taşıdı.
BAŞBAKAN RAHATSIZ OLDU
İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, terör örgütü PKK ve uzantıları YPJ'nin bayrağını taşıyan Sol Parti'den vekiller Daniel Riazat, Momodou Malcolm Jallow ve Lorena Delgado Varas'ın fotoğrafını eleştirdi. İsveç medyasına konuşan Andersson, "PKK sadece İsveç'te değil AB ülkelerinde de terör örgütleri listesinde. Bu bayrakla poz vermek aşırı derecede uygunsuz" dedi.
Adalet ve İçişleri Bakanı Morgan Johansson ise "PKK, Olof Palme hükümeti tarafından 1984 yılında terörist olarak kabul edilmiştir. Bunun sebebi PKK'nın birçok masum hayatı alarak vicdanları yaralamış olmasıdır. Sol Parti bu eylemlerle aralarına derhal mesafe koymalıdır" ifadeleriyle tepkisini gösterdi.
'BENİM OLAYLARLA HİÇBİR İLGİM YOK'
Sol Parti'nin hükümette olmasından dolayı rahatsız olduğunu dile getiren Andersson'a yanıt ise Sol Parti lideri Nooshi Dadgostar'dan geldi. Afronbladet'e konuşan Dadgostar, "Benim yaptığım ya da yapmamalarını istediğim bir şey değil. Bu konuyu üçüyle konuşabilirsiniz, benim hiçbir ilgim yok olaylarla" dedi. Sol Parti, ise Andersson'u suçladı.
SOL PARTİLİ VEKİLDEN SKANDAL İFADELER
PKK bayrağı ile poz veren Sol Parti Milletvekili Lorena Delgado Varas ise İsveç hükümetini ikiyüzlü davranmak ile suçladı. Başkan Erdoğan'a karşı haddini aşan PKK destekçisi vekil Varas, "Suriyeli Kürtler IŞİD'e karşı savaşırken bunu övüyorlardı. Şimdi ise diktatör Erdoğan'a yakınlaşmak için takla atıyorlar. Tüm bunlar NATO'ya katılmak için." dedi.
NE OLMUŞTU?
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, İsveç Başbakanı Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in katıldığı dörtlü görüşmenin ardından Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında "Üçlü Muhtıra" imzalanmıştı. Türkiye, Finlandiya ve İsveç'in görüşmelerden sonra müteakip somut adımları atacaklarını taahhüt ettikleri aktarılan muhtırada şunlar kaydedildi:
"Terörizmle, örgütlü suçlar ve diğer ortak sınamalarla mücadelede mutabakat temelinde iş birliğini geliştirmek için kolluk kuvvetlerini ve istihbarat kuruluşlarını da içeren her düzeyde hükûmetlerarası yapılandırılmış bir diyalog ve iş birliği mekanizması tesis edeceklerdir. Finlandiya ve İsveç, ilgili NATO belgelerinin ve politikalarının hükümleriyle uyumlu biçimde terörizmle mücadeleyi kararlılık ve azim içinde yürütecek ve yerel mevzuatlarını bu doğrultuda güçlendirmeye yönelik gerekli tüm adımları atacaklardır. Finlandiya ve İsveç, Avrupa İade Sözleşmesi'yle uyumlu biçimde, Türkiye tarafından sağlanan bilgi, delil ve istihbaratı dikkate alarak Türkiye'nin terör zanlılarına dair sınır dışı veya iade taleplerini ivedilikle ve bütün boyutlarıyla işleme koyacak ve Türkiye'yle iade ve güvenlik iş birliğini geliştirmek için gerekli ikili ahdi düzenlemeler yapacaklardır.
Finlandiya ve İsveç, 5. paragrafta kayıt altına alındığı çerçevede, PKK terör örgütünün ve bütün uzantıları ile iltisaklı kuruluşlarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç dezenformasyonla mücadele edeceklerini taahhüt edecek ve yasalarının, Türkiye'ye yönelik şiddeti kışkırtan faaliyetler dahil olmak üzere, terör örgütlerinin propagandası amacıyla istismar edilmesini engelleyeceklerdir. Finlandiya ve İsveç, silah ihracatına dair mevzuatlarının müttefiklere yönelik yeni taahhütleri mümkün kılmasını ve NATO'daki üyelik statüleriyle mütenasip olmasını temin edeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, Türkiye'nin askeri mobilite konusundaki PESCO projesine katılımı dahil olmak üzere, Türkiye ve diğer AB üyesi olmayan müttefiklerin Avrupa Birliği'nin Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası'nın mevcut ve müstakbel girişimlerine mümkün olan en geniş şekilde dahil edilmesine destek vereceklerdir. Bu adımların hayata geçirilmesi için, Türkiye, Finlandiya ve İsveç Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları, istihbarat servisleri ve güvenlik kurumlarından uzmanların katılımıyla bir Daimi Ortak Mekanizma tesis edeceklerdir. Daimi Ortak Mekanizma diğer ülkelerin katılımına açık olacaktır. Türkiye, NATO'nun açık kapı politikasına uzun zamandır devam eden desteğini teyit eder ve Madrid Zirvesi'nde Finlandiya ve İsveç'in NATO üyesi olmak üzere davet edilmelerine desteğini ifade eder."
İSVEÇ'TEN TÜRKİYE'YE İADE EDİLECEK İSİM BELLİ OLDU
İsveç'in dolandırıcılık suçundan Türkiye'ye iade etmeye hazırlandığı kişinin Türk vatandaşlığı bulunan Okan Kale olduğu bildirildi. İsveç'te online yayın yapan Samnytt gazetesi, İsveç'in Türkiye'ye dolandırıcılık suçundan iade etmeye hazırlandığı kişinin 35 yaşındaki Okan Kale olduğunu yazdı.
Kale'nin 2010-2011 yıllarında Türkiye'de 3 bankaya yönelik kart dolandırıcılığıyla suçlanması nedeniyle İsveç'e kaçtığı aktarılan haberde, Kale'nin Haziran 2012'de sığınma başvurusunun reddedildiği ve buradan İtalya'ya geçtiği kaydedildi.
Kale'nin İtalya'da 2 yıl geçici mülteci oturum kartı aldığı ve 2016'da İsveç'e gelerek kendisinden 23 yaş büyük İsveçli biriyle evlendiğine dikkat çekilen haberde, Kale'nin bu evlilik sayesinde İsveç'te oturma ve çalışma izni aldığına işaret edildi. Ekim 2021'de Ankara'nın Interpol aracılığı ile İsveç makamlarıyla temasa geçtiği vurgulanan haberde, Kale'nin bu tarihte yakalanarak hapse atıldığı ifade edildi.
Türkiye'ye iade edilmemek için din değiştirerek Hristiyanlığa geçtiği öne sürülen Kale'nin ismini de Johan Gustavsson olarak değiştirdiği belirtildi.
İSVEÇ BASININDAKİ HABER
İsveç devlet televizyonu SVT'nin haberinde, Türkiye'nin dolandırıcılık suçundan kırmızı bültenle aradığı 35 yaşındaki bir kişinin Türkiye'ye iade edilmesine karar verdiği kaydedilmişti.
Yargıtayın kararını değerlendiren İsveç Adalet ve İçişleri Bakanı Morgan Johansson, bunun rutin bir durum olduğunu söylemişti. Johansson "Yüksek Mahkeme durumu her zamanki gibi inceledi ve iade için bir engel olmadığına karar verdi." şeklinde konuşmuştu.
Söz konusu kişinin Türkiye'de 14 yıl hapis cezası bulunduğu aktarılmıştı.