Doğu Akdeniz'de ve Ege'de krizi körükleyen Yunanistan bu kez Libya ile kriz yaşadı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias'ın, Libya'nın başkenti Trablus'ta uçaktan inmeyi reddederek açıklama yapmaksızın havaalanından ayrılması iki ülke arasında krize neden oldu.
"DENGESİZ AÇIKLAMALARINA RAĞMEN DAVET EDİLDİ"
Libya Dışişleri Bakanlığından konuya ilişkin yazılı açıklama yapıldı.
Açıklamada, "Yunanistan Dışişleri Bakanı'nın geçen günlerde Libya devletinin çıkarları aleyhinde benimsediği kaba politikalara, pozisyonlara ve Libya'nın egemenliğine ve halkının özlemlerine ilişkin dengesiz açıklamalarına rağmen Libya Dışişleri Bakanlığı kendilerine 17 Kasım 2022'de Trablus'u ziyaret etme izni verdi." ifadeleri kullanıldı.
DIŞİŞLERİ BAKANI KENDİSİNİ BEKLİYORDU
Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Uluslararası diplomatik usullere göre Libya Dışişleri Bakanı kendisini beklemekteydi ancak Yunanistan Dışişleri Bakanı uçaktan inmeyi reddederek hiçbir açıklama yapmadan geldiği gibi geri gitti. Yunan Bakan'ın bu davranışını esefle karşılıyoruz. Dışişleri Bakanlığı Libya Devleti'nin prestijini ve egemenliğini koruyan uygun diplomatik önlemler alacaktır."
Dendias'ın bugün Trablus'ta Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Menfi ile görüşmesi ve daha sonra Bingazi'ye geçerek Tobruk'taki Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ile görüşmesi bekleniyordu.
LİBYA YUNAN MASLAHATGÜZARI BAKANLIĞA ÇAĞIRDI
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Sözcüsü Muhammed Hammude, yaptığı açıklamada, Dendias'ın tutumuna tepki olarak Yunanistan'ın Trablus'taki maslahatgüzarının Dışişleri Bakanlığına çağrıldığını, Libya'nın Atina'daki maslahatgüzarının da istişare için geri çekilmesi kararı alındığını söyledi.
DARBECİ HAFTERİN YANINA GİTTİ
Dendias yaptığı saygısızlık sonrası rotayı darbeci hafterin yanına kırdı. Nikos Dendias, Libya'nın doğusundaki gayrimeşru güçlerin lideri darbeci Hafter'in kontrolünde bulunan Bingazi'ye indi.
O anları sosyal medya hesabıdan paylaştı.
"YUNANİSTAN DIŞİŞLERİ BAKANI'NIN TUTUMU, LİBYA HALKINA HAKARETTİR"
Yunan Bakan'ın bu tutumunun Libya hükümetince esefle karşılandığını ve bununla ilgili atılacak diğer adımları henüz açıklamayacaklarını aktaran Hammude, "Yunanistan Dışişleri Bakanı'nın bugün takındığı tutum Libya halkına ve hükümetine hakarettir." ifadelerini kullandı.
Hammude, Dendias'ın uçağının Libya'nın doğusundaki Bingazi kentine gittiğini sözlerine ekledi.
Yunan basınında yer alan haberlere göre, Dendias, Libya Dışişleri Bakanı Necla Menguş'un havaalanına kendisini karşılamak için gelmesi nedeniyle ziyareti iptal etti. Yunanistan basınında ayrıca Libya'nın Dendias'ın uçağının uçuş planını onaylamadığı için Trablus'tan Bingazi'ye Malta üzerinden gittiği kaydedildi.
TÜRKİYE'NİN LİBYA'DAKİ ROLÜ
Libya'da kötüye giden tablo Türkiye'nin attığı adımlarla değişti. İki ülke arasında 27 Kasım 2021'de iki anlaşma imzalandı. Bu anlaşmalarla Türkiye meşru hükümete destek verdi. Darbeci Hafter güçleri karşısında, Birleşmiş Milletler tarafından tanınan meşru hükümetten yana tavır alındı.
Önce başkent Trablus'un dış mahallelerine kadar yaklaşan darbeciler uzaklaştırıldı, ardından da deniz yetki alanlarının belirlenmesi bölge üzerinde emelleri olan ülkelere önemli bir mesaj oldu. Hem bölgede hem de Libya'da dengeler kalıcı bir şekilde değişti.
PROFESYONEL ORDU İÇİN ZEMİN OLUŞTURULDU
Sivillerin güvenli şekilde evlerine dönmesinin önü açıldı. Libya'da profesyonel bir ordunun kurulması için zemin oluşturuldu. Türkiye'nin desteği ile Libya'da siyasi çözüm için de zemin sağlandı.
5 Şubat 2021'de Dibeybe'nin Başbakanlığı'nda Libya'da 2014'ten beri ilk birleşik hükümet kuruldu. Sonraki süreçte Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi'nin Başbakan olarak atadığı Fethi Başağa'ya bağlı güçlerin başlattığı gerginlik seçimlere de yansıdı.
TÜRKİYE TARAFLARLA GÖRÜŞTÜ, SİYASİ İSTİKRAR İÇİN ÇABA GÖSTERDİ
Aralık 2021'de yapılması gereken seçimler gerçekleştirilemedi. Ancak Türkiye, her fırsatta meşru hükümete desteğini yineledi, Libya'da siyasi istikrar için çaba sarf edeceğini vurguladı.
BAŞKAN ERDOĞAN AKİLE SALİH'İ KABUL ETMİŞTİ
Bu kapsamda Başkan Recep Tayyip Erdoğan Libya'da hükümetin temsilcileri ile sık sık bir araya geldi. Gerginliğin diğer tarafı Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih'i Beştepe'de kabul etti.
TÜRKİYE'DEN LİBYA'NIN İMARINA DESTEK
Türkiye, Libya'da siyasi istikrarın sağlanması çabalarının yanı sıra Libya halkının refahı için bir gayret gösteriyor.
PROJELER İÇİN ÇALIŞMALAR DEVAM EDİYOR
Doğalgaz başta olmak üzere enerji altyapısı ve yeni iş birliği alanları, elektrik santralleri, şehirlerin yeniden imar gibi konulardaki projelerin bir kısmı hayata geçirildi. Bir kısmı için ise görüşmeler devam ediyor.
TÜRKİYE İLE ANLAŞMA YAPILAN BÖLGELERDE KEŞFEDİLMEMİŞ PETROL
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Petrol Bakanı Muhammed Avn, 20 Eylül'de yaptığı açıklamada ülkesinde petrol çıkma ihtimali olan bölgelerin yüzde 40'ında henüz arama faaliyeti yapılmadığını söyledi. Arapça yayın yapan Londra Merkezli Şark el-Avsat Gazetesine verdiği mülakatta Avn, Libya'nın kara ve denizlerinde yeni petrol alanlarının bulunması için araştırma ve keşif faaliyetlerinin yapılacağını, buna bağlı olarak yabancı petrol şirketlerinin de Libya'ya dönebileceğini kaydetti.
Avn, "Petrol bulunması ihtimali yüksek olan alanların yüzde 40'ında henüz arama ve keşif faaliyeti yapılmadı. Söz konusu bölgelerin içinde, Libya-Türkiye Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması Anlaşması kapsamında Libya'nın payına düşen bölgeler de yer alıyor." ifadelerini kullandı.
