Panama’dan Trump’a sert yanıt: “Kanal bizim ve öyle kalacak”

ABD Başkanı Donald Trump, yemin töreninin ardından yaptığı konuşmada Panama Kanalı’na ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. Trump, Panama’nın tarafsızlık ilkesini ihlal ettiğini öne sürerek, “Kanalı Çin’e vermedik, Panama’ya vermiştik. Geri alıyoruz,” dedi. Panama yönetimi ise Trump’ın bu açıklamalarına sert tepki gösterdi. Başkan José Raúl Mulino, Torrijos-Carter Anlaşması’na atıf yaparak, “Kanal Panama’ya aittir ve öyle kalacaktır,” ifadeleriyle ABD'nin müdahalesini reddetti.

Giriş Tarihi: Güncelleme Tarihi:
Panama’dan Trump’a sert  yanıt: “Kanal bizim ve öyle kalacak”

ABD'nin yeni başkanı Donald Trump, yemin töreni sonrası yaptığı konuşmada dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Trump, daha önce gündeme getirdiği "Panama Kanalını geri alma" konusuna bir kez daha değindi ve Panama'nın kanal operasyonlarında tarafsızlık ilkesini ihlal ettiğini iddia etti.

Başkan Trump, "Amerikan gemilerine aşırı ücretlendirme uygulanıyor ve hiçbir şekilde adil davranılmıyor, buna ABD Donanması da dahil. Bunların hepsinin üstüne, Çin Panama Kanalı'nı işletiyor. Biz onu Çin'e vermedik, Panama'ya vermiştik ve geri alıyoruz," ifadelerini kullandı.

Trump Panama Kanalı'nı geri alacağız dedi. (Fotoğraf: AA)Trump Panama Kanalı'nı geri alacağız dedi. (Fotoğraf: AA)

Trump'ın bu açıklamaları, Torrijos-Carter Anlaşması çerçevesinde Panama'ya devredilen kanalın statüsüne dair tartışmaları yeniden alevlendirirken Panama yönetimi, Trump'ın açıklamalarına gecikmeden yanıt verdi. Başkan José Raúl Mulino imzasıyla yayımlanan resmi bildiride, Trump'ın açıklamaları sert bir dille eleştirildi.

Panama Ulusal Hükümeti tarafından yapılan açıklamada, "Kanal Panama'ya aittir ve öyle kalacaktır. Yönetimi, sürekli tarafsızlık ilkesine uygun olarak, Panama'nın kontrolü altında olmaya devam edecektir. Yönetimimize müdahale edecek hiçbir ulusun varlığı kabul edilemez." ifadelerine yer verildi.

Trump Panama Kanalı'nı geri alacağız dedi. (Fotoğraf: AA)Trump Panama Kanalı'nı geri alacağız dedi. (Fotoğraf: AA)

Açıklamada, Torrijos-Carter Anlaşması'yla 1999 yılında Panama'ya devredilen kanalın, nesiller boyunca süren mücadelelerin sonucu olduğu ve 25 yıldır kesintisiz bir şekilde yönetildiği vurgulandı.

Panama hükümeti, "Kanal kimseye bir lütuf değildir. Onu dünya ticaretine, Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere, sorumlulukla hizmet vermek için yönetmeye devam edeceğiz," diyerek Trump'ın açıklamalarını reddetti.

Trump'ın açıklamalarına Panama'dan sert tepki geldi (X Presidente de la República de Panamá)Trump'ın açıklamalarına Panama'dan sert tepki geldi (X Presidente de la República de Panamá)

İşte Panama hükümetinden yapılan açıklamanın tam metni:

Panama Cumhuriyeti ve halkı adına, Başkan Donald Trump'ın Panama ve Kanalı ile ilgili yaptığı açılış konuşmasında sarf ettiği ifadeleri bütünüyle reddetmem gerekiyor. 22 Aralık'taki Ulusa Sesleniş konuşmamda dile getirdiğim gibi, Kanal Panama'ya aittir ve öyle kalacaktır. Yönetimi, sürekli tarafsızlık ilkesine uygun olarak, Panama'nın kontrolü altında olmaya devam edecektir. Yönetimimize müdahale edecek hiçbir ulusun varlığı kabul edilemez.

Kanal kimseye bir lütuf değildir. Torrijos-Carter Anlaşması'nın bir sonucu olarak 1999 yılında, nesiller boyunca süren mücadelelerin ardından elde edilmiştir. O tarihten bu yana, 25 yıldır kesintisiz bir şekilde, onu dünya ve ticaretine, Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere, hizmet vermek için sorumlulukla yönetip geliştirdik.

Bizi koruyan hakları, Anlaşma'nın hukuki temelini, uluslararası hukukun bize verdiği itibarı ve onuru savunacağız. Bu haklar, ülkeler arasındaki ilişkilerde ve özellikle dost ve müttefik ülkelerle doğru yolun izlenmesini sağlar. Tarih ve Amerika Birleşik Devletleri ile ilgili eylemlerimiz bu durumu göstermektedir. Diyalog, bu noktaları açıklığa kavuşturmak için her zaman tercih edilen yoldur, ancak bu, Kanal üzerindeki egemenlik ve mülkiyet haklarımızı zedelemeden yapılmalıdır.

Jimmy Carter ve General Omar Torrijos (Fotoğraf: White House) Jimmy Carter ve General Omar Torrijos (Fotoğraf: White House)

TORRİJOS-CARTER ANTLAŞMALARI,

Torrijos-Carter Antlaşmaları, Panama ile Amerika Birleşik Devletleri arasında 7 Eylül 1977'de imzalanan iki önemli anlaşmadır. Bu antlaşmalar, Panama Kanalı'nın kontrolünü ABD'den Panama'ya devretme sürecini başlatmıştır. Antlaşmalar, adını Panama Devlet Başkanı Omar Torrijos ve ABD Başkanı Jimmy Carter'dan almıştır.

Bu antlaşma, ABD'nin kanal üzerindeki kontrolünü kademeli olarak Panama'ya devretmesini öngörüyordu.

31 Aralık 1999'da kanalın tamamen Panama'ya devredileceği belirtildi.

Bu süreçte kanalın işletmesi, güvenliği ve yönetimi ABD ve Panama'nın ortak sorumluluğunda olacaktı.

SÜREKLİ TARAFSIZLIK ANTLAŞMASI

Panama Kanalı'nın tarafsızlığını ve dünya ticaretine açık kalmasını garanti altına alıyordu.

Panama, kanalın her zaman tüm ülkeler için barışçıl bir şekilde kullanılabilir olmasını sağlamakla yükümlü hale geldi.

ABD, antlaşmanın gerekliliklerini yerine getirmek için müdahale hakkını saklı tuttu.

ARKA PLAN

ABD, 1903'te Panama ile yaptığı bir anlaşma çerçevesinde Panama Kanalı Bölgesi üzerinde tam kontrol sahibi olmuştu. Bu durum, Panama halkı arasında yıllarca süren rahatsızlık ve protestolara neden olmuştu.

Omar Torrijos'un liderliğindeki Panamalılar, ulusal egemenliği sağlamak ve kanalın kontrolünü almak için baskı yapmaya başladı.

SONUÇLARI

Torrijos-Carter Antlaşmaları, ABD'nin Latin Amerika ile ilişkilerinde önemli bir dönüm noktasıdır.

31 Aralık 1999'da kanalın Panama'ya devredilmesiyle, antlaşmanın hükümleri tamamen uygulanmış oldu.

Panama, bu antlaşma sayesinde ekonomik ve stratejik olarak güç kazandı.

Bu antlaşmalar, hem Panama'nın egemenlik mücadelesinin hem de ABD'nin bölgesel ilişkilerindeki değişimin sembolü olmuştur.