Rusya Devlet Başkanı Vladimi Putin, Türkiye'de kurulacak olan gaz merkezine ilişkin önemli bir açıklama yaptı.
Putin, "Türkiye'nin doğal gaz altyapısı önemli potansiyele sahip. Kurulacak doğal gaz merkezinde ticaret için elektronik platform gelecek aylarda kurulabilir" ifadelerini kullandı.
FİYAT TÜRKİYE'DE BELİRLENECEK
Öte yandan gazın fiyatının Türkiye'de belirneneğini belirten Putin şunları söyledi;
"Avrupalı tüketiciler için doğal gaz fiyatı büyük oranda (Türkiye'deki) merkezde belirlenecek. Avrupa'nın kendi merkezlerinde olanlar çılgınca"
Hükümet yetkililerinin bulunduğu Ulusal Proje ve Stratejik Gelişim Konseyi'ne video konferans yöntemiyle katılan Putin, ekonomi ve enerji alanında yaşanan gelişmelere dair değerlendirmelerde bulundu.
Rusya'ya yönelik "eşi görülmemiş" yaptırımlar uygulandığına işaret eden Putin, "Döviz rezervlerimizi çalarak, rubleyi çökerterek ve yıkıcı enflasyon yaratarak kısa sürede ekonomimizin yok edilmesi hedefleniyordu." dedi.
Söz konusu hedeflere ulaşılamadığını vurgulayan Putin, "Rus hükümeti, Rusya Merkez Bankası ve bölgelerin ortak çabaları sayesinde durumu istikrara kavuşturmayı başardık. Rus ekonomisinin yıl sonu itibarıyla yüzde 2,5 küçülmesi bekleniyor. Bu bir düşüş evet ancak çoğu Batılı ve bizim bazı uzmanlarımızın beklediği gibi yüzde 20 küçülme olmayacak." ifadelerini kullandı.
Rus rublesinin de bu yılın en güçlü para birimlerinden biri haline geldiğini vurgulayan Putin, "Bu sonucu; sermaye çıkışlarındaki düzenleme, gaz ödemelerini rubleye çevirme şartı, ortaklarımızla ticarette ulusal para birimlerini etkin bir şekilde kullanma kararlarımız ve sorumlu bir mali politika sayesinde elde ettik." dedi.
"RUSYA'NIN AVRUPA'YA İHRACATI ARTTI"
Vladimir Putin, Rusya'nın, temel ticaret ortaklarıyla arasındaki lojistik ve mali kısıtlamaları kaldıracağını belirterek, "Batılı ülkelerin yaptırımlarla Rusya'yı dünyadaki kalkınmanın kenarına itmeye çalıştığını hatırlatmak istiyorum. Ama asla kendimizi tecrit etmeyeceğiz. Tam tersine, bundan çıkarı olan herkesle iş birliğimizi genişletiyoruz ve genişletmeye devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
Rusya'nın yaptırımlara rağmen Avrupa Birliği'ne (AB) ihracatını önemli oranda artırdığını vurgulayan Putin, "İlginç bir gözlem var. Yaptırımlara rağmen yılın ilk 9 ayında AB'ye temel ürün ihracatımız 1,5 kat, toplam ihracatımız yüzde 42 arttı. Ticaret fazlası da bizim lehimize 138 milyar dolar düzeyinde. Avrupa ürün ve hizmetlerimizi tüketmeye devam ederken ihracatı geri tutuyor. Böyle bir dengesizlik sonsuza kadar devam edemez." dedi.
Türkiye'de kurulması planlanan doğal gaz merkezine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Putin, şunları kaydetti:
"Türkiye'nin doğal gaz altyapısı önemli potansiyele sahip. Kurulacak doğal gaz merkezinde ticaret için elektronik platform gelecek aylarda kurulabilir. Avrupalı tüketiciler için doğal gaz fiyatı büyük oranda (Türkiye'deki) merkezde belirlenecek. Avrupa'nın kendi merkezlerinde olanlar çılgınca. Şimdi de kendi elleriyle yaptıkları için bizi suçlu göstermeye çalışıyorlar."
NEVŞİN MENGÜ RAHATSIZ OLMUŞTU
Türkiye'yi doğalgaz merkezi yapacak projeyle ilgili olarak geçtiğimiz ay Rusya lideri Vladimir Putin de bir açıklama yapmış ve Türkiye'deki muhalefet adeta kudurmuştu.
Putin'in "Türkiye en büyük Avrupa gaz merkezi olabilir" sözlerini hazmedemeyen Nevşin Mengü, "Putin Erdoğan'ın yeniden seçilmesi için maşallah AKP İl Başkanı gibi çalışıyor" şeklinde bir paylaşımda bulunmuştu.
BAŞKAN ERDOĞAN TÜRK GAZINDAKİ GELİŞMEYİ AÇIKLAMIŞTI
Öte yandan Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan dönüşü uçakta gazetecilere değerlendirmelerde bulundu, gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan Devlet Başkanları Üçlü Zirvesi'ne iştirak etmek amacıyla yaptıkları Avaza ziyaretinin başarılı bir şekilde tamamlandığını belirten Erdoğan, bu tarihi zirveyle üç kardeş ülkenin yeni, önemli ve işlevsel bir süreci başlattığını ifade etti.
Diğer bölge ülkeleriyle daha önce tesis edilen platformlara bir yenisini eklediklerini dile getiren Erdoğan, "Birbirlerini tamamlayıcı nitelikteki bu mekanizmalarla bölgesel refah, istikrar, kalkınma ve barış çabalarına katkıda bulunmaya devam ediyoruz. Avaza Zirvesi'nde de bu adımlara yönelik kararlar aldık. İlişkilerimizi her alanda geliştirme ve işbirliğimizi derinleştirme konusundaki kararlılığımızı teyit ettik." diye konuştu.
GAZIN AVRUPA'YA NAKLİ MESELESİ
Bu bağlamda, başta enerji ve ulaştırma olmak üzere, gelecek dönem için işbirliği alanlarını tespit ettiklerini aktaran Erdoğan, özellikle Türkmen gazının Hazar Denizi üzerinden Türkiye'ye, ardından da Avrupa'ya nakli konusunu etraflıca ele aldıklarını söyledi.
Bölgesel ve küresel gelişmelerin Hazar Geçişli Orta Koridor'un önemini artırdığına işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti:
"Esasen biz, Koridor'un ehemmiyetini yıllar öncesinde kavrayarak, bu istikametteki altyapı çalışmalarımızı süratle hayata geçirmiştik. Zirve toplantımızda Orta Koridor'un geliştirilmesine yönelik müşterek irademizi liderler olarak bir kez daha vurguladık. Bu vesileyle ayrıca, üç ülke arasında enerji, ulaştırma, ticaret, gümrük, bilim, eğitim ve kültür alanlarında işbirliğini güçlendirecek 5 anlaşmaya imza atıldı. Ayrıca, Ortak Bildirimizi de yayınladık. Tabii ki bölgesel ve küresel meseleler hakkında da görüş alışverişinde bulunduk. Türk dünyasında işbirliğinin daha da derinleştirilmesi noktasında hemfikiriz. Ortak tarih, kültür ve dil paydasında bütünleşme gayretlerimizin bir tezahürü olan Türk Devletleri Teşkilatımız çerçevesindeki ilişkilerimizi kuvvetlendirme konusunda mutabık kaldık. Bölgesel ve küresel enerji, ulaştırma ve ticaret altyapılarının geliştirilmesinde anahtar konumundaki üç ülkeyi bir araya getiren zirve mekanizmasının sürekliliğini özellikle önemsiyorum."
Avaza'da, Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'le ikili ilişkileri ele aldıkları verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini, Türkmenistan Halk Maslahatı Başkanı Kadirli Doğanım Gurbangulu Berdimuhamedov'u kabul ettiğini hatırlatan Erdoğan, zirvenin ve görüşmelerin hayırlara vesile olmasını diledi.
"OLUMLU GELİŞMELERİN BİR TEZAHÜRÜ"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretine ilişkin değerlendirmesinin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
"Son yıllarda Türk dünyasının birlik ve beraberliğinin yeni bir siyasi ufuk haline geldiğini, yapılan ziyaretler ve atılan somut adımlarla görüyoruz. Geleceğe yönelik birlik ve beraberliği geliştirecek farklı adımların atılması bekleniyor mu?" sorusuna Erdoğan, "Atılan bu adımlarla bu noktada sağladığımız gelişmeler her alanda olumlu sinyaller vermeye devam ediyor. Kaldı ki burada Hazar'a kıyıdaş olan ülkeler, Rusya ve İran hariç, zaten Türk Devletleri Teşkilatında da bir aradalar. Bir arada olan bu ülkeler birbirleriyle olan münasebetlerini gayet sıkı tutuyorlar." yanıtını verdi.
Türkmenistan'ın, Türk Devletleri Teşkilatına daimi üyeliğinin gündemde olduğunu belirten Erdoğan, "Ama gözlemci üye olarak son bir araya gelişimizde, hatta İstanbul Zirvesi'nde başlayan süreçte ve sonrasında Semerkant'ta bu yeni bir noktaya geldi. Artık bundan sonraki süreç, Türkmenistan'ın da burada daimi üye olması sürecidir. Bunların hepsi zaten olumlu adımların, olumlu gelişmelerin bir tezahürüdür." dedi.
"Türkmenistan'ın dünyanın dördüncü büyük doğal gaz rezervine sahip olduğu söyleniyor. Bunun önce Türkiye'ye, sonra Avrupa'ya akması işbirliği açısından nasıl bir gelecek vadediyor? Nasıl değerlendiriyorsunuz? Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açtığı davet nasıl bir yere doğru gidiyor?" sorusu üzerine Erdoğan, şunları ifade etti:
"Sayın Putin'in özellikle Türkmenistan'la olan münasebetleri gayet ileri bir konumdaydı. Türkmenistan gazından o da istifade ediyordu. Tabii şu anda yeni bir süreç başladı. Bu yeni süreçte Rusya gazını Avrupa'ya satmada Putin'in eski rahatlığı yok. Böyle bir durum şu anda söz konusu değil. Şu anda Türkmenistan'ın böyle bir imkanı var. Ama Türkmenistan'ın da bu doğal gazını Avrupa'ya acaba direkt kendisinin satma şansı var mı, yok mu diye baktığımız zaman, bu konuda tabii Türkiye, Türkmen gazının Avrupa'ya satılabilmesi noktasında önemli bir hub. Gerek Rus doğal gazının bizim üzerimizden Avrupa'ya satılması noktasındaki son gelişmeler, gerekse şu anda Türkmen gazının yine bizim üzerimizden satılabilmesi olayı da tabii önemli bir adım olacak."
"OLUMLU BİR NOKTAYA GELİNİYOR"
Burada atılması gereken bir adımın olduğuna işaret eden Erdoğan, "Şu anda Hazar'a kıyıdaş olarak Türkmenistan'ın, Azerbaycan'la bu işi çözmesi konusu var. Şu anda görüşmeler devam ediyor. Bugün bizimle beraber yapılan görüşmelerde olumlu bir noktaya geliniyor." dedi.
Bu olumlu noktada işin üç boyutunun bulunduğunu ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bir, Azerbaycan ve Türkmenistan bu adımı atarken bu işin mali boyutunu kim, ne kadar üstlenecek? Azerbaycan ve Türkmenistan'ın bu konuda bu işi paylaşmaları gerekiyor. Hatta bu konunun içinde Türkiye olarak biz de eğer yer alacaksak, bizim de bu konuda bir mali külfeti üstlenmemiz lazım. Yok, Avrupa Birliği de bu işin içinde yer alacaksa, Avrupa Birliği de ne kadarını üstlenecek? Şimdi bugün biz bir karara vardık. Bu kararda da üç ülke, Türkiye, Azerbaycan ve Türkmenistan enerji bakanları süratle bir araya gelmek suretiyle, bu konunun etraflıca detaylarını konuşacaklar. Enerji Bakanı'mıza 'Gerek Azerbaycan'daki muhatabınla gerek Türkmenistan'daki muhatabınla görüşmek suretiyle hiç gecikmeden bir ay içerisinde bu işi bir neticeye bağlayacaksınız' diye talimat verdim. Onlar neticeye bağladıktan sonra da biz görüşmelerimizi yapacağız. 2023'ün başında da Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Bey inşallah resmi ziyaretini bize yapacak. Orada da bu işin noktasını inşallah koyacağız. Aynı zamanda İlham Bey'le de bunları görüşeceğiz. Süratle bu adımı atıp inşallah bu süreci kolaylaştıracağız. Avrupa Birliği noktasındaki konuları ondan sonra görüşeceğiz."
TANAP'ın bütün hacmini doldurup 32 milyar metreküpe ulaştığını, TAP'ın ise 6 milyar metreküp konumunda bulunduğunu aktaran Erdoğan, "Şimdi arkadaşlarımız yeni bir hattın kurulup kurulmaması konusunda çalışmaları yapacaklar ki ona göre adımlar atılsın. Bunu biz, üç lider aramızda görüştük. Ama şimdi bu işin teknik altyapısını, maliyet boyutlarını, hepsini görüşmek suretiyle biz geleceğe yönelik adımı atmış olacağız." diye konuştu.