Avrupa Birliği (AB), Birlik sınırları içinde seyahatlerde kullanılması planlanan "aşı sertifikası" için yasal düzenleme hazırladı.
Buna göre aşı sertifikası, kişilerin Kovid-19 aşısı olup olmadığını, olduysa nerede ve hangi aşıyı olduğunu gösteren bilgiyi, hastalığı geçirenlerin iyileştiğine ve antikor seviyesine dair belgeyi ve Kovid-19 PCR veya hızlı antijen test sonucunu içerecek.
Sertifikayla AB'de onaylı Kovid-19 aşıları olmuş kişilere yönelik seyahat kısıtlamaları kaldırılabilecek. Ancak AB ülkeleri, diğer aşıları kabul edip etmeyeceklerine kendileri karar verecek.
AB tarafından onaylananlar şu ana kadar BioNTech-Pfizer, Moderna, AstraZeneca ve Johnson and Johnson firmaları tarafından üretilen aşılar. Johnson and Johnson dışındaki aşılar yıl başından bu yana AB ülkelerinde uygulanıyor.
Ancak Macaristan ve Slovakya gibi bazı ülkeler bir süredir bunlar dışında Rusya ve Çin'de üretilen aşıları da kullanıyor. Rusya'nın Sputnik V aşısının AB'de kullanımı için ön değerlendirme süreci devam ediyor. Üretici firmanın başvuru yapması ve onay çıkması halinde yaz aylarında Sputnik V aşısının da AB'de kullanılması ihtimali bulunuyor.
AB Komisyonunun "Dijital Yeşil Sertifika" adını verdiği, "aşı pasaportu" veya "Kovid kartı" olarak da bilinen belge kağıt veya dijital olarak hazırlanacak. Ayrımcılığın önlenmesi amacıyla aşı olmayan kişiler de sertifikaya sahip olabilecek.
AB ülkelerinde yaşayanlara ücretsiz verilecek olan sertifikada bir QR kodu bulunacak. Bu kodla sertifikanın gerçekliği ve güvenliği sağlanacak. AB Komisyonu, sertifikanın tüm AB ülkelerinde doğrulanabileceği bir yazılım geliştirecek.
Bu sertifikaya sahip olanlara seyahatlerde ne tür kısıtlamaların kaldırılacağına AB ülkeleri kendileri karar verecek. Sertifikanın uluslararası karşılıklı tanınırlığı için çalışmalar yapılacak. Belge, düzenlenen ülkenin dilinde ve İngilizce olarak hazırlanacak.
Bir üye ülke sertifikası olanlara karantina veya test gibi uygulamalara devam ederse bu durumu AB Komisyonuna ve diğer üye ülkelere bildirmek ve nedenlerini izah etmek zorunda olacak.
Aşı sertifikası tüm AB ülkeleriyle İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre'de de geçerli olacak. Sertifika AB vatandaşlarına, hangi ülkenin vatandaşı olduğuna bakılmaksızın ailelerine, ayrıca AB'de ikamet eden ancak AB vatandaşı olmayan kişiler ile diğer AB ülkelerine seyahat hakkı bulunan ziyaretçilere verilebilecek.
Sertifikayı AB'ye üçüncü ülkelerden seyahat edecek kişilerin de alması mümkün olabilecek. Şu anda sadece zorunlu seyahatlere izin verilen AB ülkelerine gitmek isteyen bir kişi, gideceği ülkeye gerekli belgelerini sunduktan sonra aşı sertifikası talep edebilecek. Belgeleri değerlendiren ülke sertifikayı verip vermemeye yetkili olacak.
Gelecek aylarda üçüncü bir ülkenin düzenlediği benzer bir uluslararası aşı sertifikasının AB tarafından tanınması da mümkün olabilecek. Böyle bir belgenin tanınmasında AB'nin sertifikasındaki aynı şartları karşılamasına bakılacak. Başka bir ülkenin aşı sertifikasının tanınması için AB'de onaylı aşıların kullanılması gerekecek ancak AB ülkeleri kendileri de hangi aşıların tanınacağına karar verebilecek.
Sertifikanın yaza kadar hazırlanması planlanıyor. Bunun için Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyinin onayı gerekiyor. Ayrıca üye ülkelerin teknik altyapıyı hızlıca hazırlaması isteniyor.