ABD'nin 2023 savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısının son halinden, Temsilciler Meclisince Türkiye'nin F-16 alımını sınırlandırmak üzere konulan maddeler de çıkarıldı.
ABD Kongresinin iki kanadından senatör ve temsilcilerin yer aldığı konferans komitesi, 857 milyar dolarlık savunma bütçesini de içeren NDAA tasarısına son halini verdi.
Kongrenin iki kanadının genel kurulunda oylanacak tasarı metninin son hali ortaya çıktı.
TASARININ SON HALİ
Tasarının son halinde, Rum lobisine yakınlıklarıyla bilinen New Hampshire Temsilcisi Demokrat Chris Pappas, Florida Temsilcisi Cumhuriyetçi Gus Bilirakis, New York Temsilcisi Cumhuriyetçi Nicole Malliotakis ve New Jersey Temsilcisi Demokrat Frant Pallone dahil 18 temsilci tarafından sunulan ve tasarının Temsilciler Meclisi versiyonuna eklenerek kabul edilen Türkiye'ye F-16 satışlarını kısıtlayıcı koşullara bağlayan maddeler yer almadı.
İlgili maddelerin çıkarılması, daha önce New Jersey Senatörü Bob Menendez ile Maryland Senatörü Chris van Hollen'ın sunduğu benzer maddelerin NDAA tasarısının Senato versiyonuna eklenmemesinin ardından geldi.
Temsilciler Meclisinde kabul edilen söz konusu eklemelerle, Silah İhracatı Kontrol Yasası kapsamında Türkiye'ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması hükmü konulurken, bu maddenin muafiyeti ise şu şartlara bağlanıyordu: "Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine söz konusu satışın ABD'nin önemli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği ve bu silahların Yunan hava sahasını mükerrer şekilde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduktan sonra başkan bu maddeye muafiyet uygulayabilir."
Menendez ve van Hollen'ın sunduğu maddeler Senato tasarısına eklenmezken, Pappas ve destekçilerinin sunduğu tasarı Temsilciler Meclisinde 14 Temmuz'da kabul edilmiş ve eklenmişti.
Kongreden bu adımın gelmesinde, Türk diplomatların ve Dışişleri Bakanlığının Washington'daki çabalarının etkili olduğu ifade ediliyor.
İlgili maddelerin konferans komitesinde çıkarılmasıyla, Türkiye'nin F-16 alımına yasa gerekçesiyle bazı kısıtlamalar getirme kozu ABD Kongresinin elinden alınmış oldu ancak silah satışının yapılabilmesi için yönetimin sunduğu satış tebligatına kongreden itiraz gelmemesi gerekiyor.
Diğer taraftan, başta Menendez olmak üzere Türkiye karşıtlığı ve Rum lobisine yakınlığı bilinen kongre üyeleri, her fırsatta Türkiye'ye F-16 satışını engelleyeceğini açıklıyor.
Türkiye, ABD'den 40 yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ve envanterindeki 80 uçak için ise modernizasyon kiti talep ediyor.
EKİM AYINDA 2 MADDE ÇIKARILMIŞTI
ABD 2023 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısının Senato versiyonundan, Türkiye'ye F-16 satışını koşullara bağlayan eklemelerin ikisi de çıkarılmıştı.
ABD Senatosu, 2023 savunma bütçesini içeren NDAA tasarısına son halini vermek amacıyla toplanmıştı.
Kongre kaynaklarından edinilen bilgilere göre, New Jersey Senatörü Demokrat Menendez ile Maryland Senatörü van Hollen'ın sunduğu ve Türkiye'nin ABD'den F-16 alımını koşullara bağlayan iki ekleme de tasarıdan çıkarılmıştı.
TÜRKİYE'NİN YÜRÜTTÜĞÜ DİPLOMATİK ÇABALAR SONUÇ VERDİ
Senato'daki bu değişimde, Türkiye'nin Washington'da yürüttüğü diplomatik çabaların etkili olduğu belirtiliyor.
Menendez, Pentagon bütçesini içeren 2023 NDAA tasarısının Temsilciler Meclisi versiyonuna sunulmuş ve Türkiye'ye F-16 satışını şarta bağlayan eklemenin aynısını tasarının Senato versiyonuna da dahil etmişti.
Eklemede Silah İhracatı Kontrol Yasası kapsamında Türkiye'ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması hükmü konulurken bu maddenin muafiyetini ise Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine söz konusu satışın ABD'nin önemli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği, bu silahların Yunan hava sahasını mükerrer şekilde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduğu takdirde başkanın bu maddeyi uygulamaktan muaf olacağı ifade edilmişti.
Öte yandan, Maryland Senatörü van Hollen ise bu koşullara, uçakların YPG/PKK terör örgütüne karşı kullanılmamasını ve Türkiye'nin İsveç ile Finlandiya'nın NATO üyeliğini onaylaması koşulunu eklemişti.