Nükleer Fizikçi Muhsin Fahrizade Tahran'da öldürüldü. İran'ı sarsan suikastin arkasında kim var? İran'ın olası tepkisi ne olur? Tahran eski Büyükelçisi Bozkurt Aran, A Haber'de Gece Ajansı'na katılarak olayı değerlendirdi.
İRAN'IN KİLİT İSMİNE SUİKAST!
İsrail'in bu konularda sicili epey bozuk. Az önce de gösterdiniz; İran'ın nükleer enerji ile uğraşan 5 uzmanını hakikaten öldürmüş olduğu. Bunların hepsinin de İran içinde suikastte uğramış olduğunu biliyoruz. Dikkat edilmesi gerek bir başka nokta da İran bütün kabiliyetine baskısına rağmen kendi bilim adamlarını üstelik nükleer enerji ile uğraşan bilim adamlarını koruyamamasına da bir tarafa not ediyoruz. Yani demek ki rejim kendi insanlarına karşı yeteri kadar koruma sağlayamıyor.
"İRAN'IN PROGRAMINDA ZAFİYETE UĞRAYACAĞI MUHAKKAK"
İkinci husus… Fahrizade önemli bir adam. Bu zatın bu programı yönetmesi son derece önemli ve ortandan kalkması İran'ın programında zafiyete uğrayacağı muhakkak. Neden ülkeler böyle bir suikastte ihtiyaç hissediyor? Yani şimdi bu bir İran nükleer programını geciktirmek ya da İsrail'in iddiası ile İran'ın yapmaya çalıştığı nükleer silahı yok etmekten öteye bu bir diplomatik atak. Yani elbette bir kişinin ölmesi son derece üzüntü verici ama bunu bir suikast olarak değerlendirmemek lazım.
"20 OCAK KRİTİK BİR TARİH..."
Bu bundan sonrası diplomasinin ne şekilde yer alacağı, oluşacağı konusunda bir işaret veriyor. O da nedir? Hamaney'in intikam lafını kullanmadığı ve İsrail'i dile getirmediği. Bu Ocak 2020'ye kadar beklenmesi gereken bir devre. Sonuçta (ABD Başkanı) Biden göreve geçmden evvel İran ciddi bir müdahale yapar ve İsrail'e ya da bölgedeki ABD hedeflerine karşı bir saldırıda bulunursa bu sefer Biden'ın eline çok daha farklı bir konum çıkarır. Yani Biden'ın diplomasi alanında yapabileceği şeyler sınırlanmış olur. 20 Ocak kritik bir tarih. Onun beklenmesi son derece doğal.
İRAN'IN 5 NÜKLEER FİZİKÇİSİ SUİKAST KURBANI
İran, 2010'dan bu yana 5 nükleer fizikçisini suikastlara kurban verdi.
İran, 2010'dan bu yana nükleer alanda çalışmalar yapan üst düzey 5 bilim insanını suikastlar sonucu kaybetti.
Nükleer alanlarda çalışma yürüten İranlı bilim insanlarına yönelik suikastlar zinciri, Mesud Alimuhammedi'nin 2010'da motosikletli teröristler tarafından evinin önünde öldürülmesiyle başladı.
Tahran, nükleer programını durdurmak isteyen Tel Aviv ve Washington yönetimlerini İranlı bilim insanlarını hedef almakla suçluyor.
MUHSİN FAHRİZADE KİMDİR?
Tahran'da suikaste uğrayan İran'ın nükleer programının kilit isimlerinden bilim insanı Muhsin Fahrizade, İsrail'in hedefindeki kişi olarak öne çıkıyordu.
Aynı zamanda Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Başkanı ve askeri bir kurum olan İmam Hüseyin Üniversitesi'nde fizik profesörü olarak görev alan Fahrizade, askeri alandaki faaliyetleriyle de bilinen bir isim.
Başkent Tahran'a yakın Kum kentinde 1957 yılında dünyaya gelen Fahrizade, 1979 yılındaki İran İslam Devrimi'nin ardından kurulan Devrim Muhafızları Ordusu'nda görev aldı.
SUİKASTE UĞRAYAN FAHRİZADE, İRAN'IN NÜKLEER PROGRAMININ MİMARLARINDANDI
İran Savunma Bakanlığı ile Silahlı Kuvvetler Başdanışmanı ve İran Fizik Araştırma Merkezi (PHRC) Başkanı olması nedeniyle 24 Mart 2007'de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 1747 sayılı kararla yaptırım listesine aldığı İranlı yetkililerden biriydi.
Fahrizade, Batılı gazetecilerin en çok röportaj yapmak istedikleri kişiler arasında yer alıyordu ancak Tahran Yönetimi, önceki yıllarda söz konusu bilim insanıyla ilgili bilgilerin yayınlanmaması için çaba gösteriyor ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetçilerinin onunla görüşmesine izin vermiyordu.
"İRAN'IN ASKERİ NÜKLEER PROGRAMININ BABASI"
Batılı istihbarat örgütlerinin "İran'ın askeri nükleer programının babası" olarak nitelendirdikleri Fahrizade'nin faaliyet alanı, İran'ın bilimsel nükleer programını bu ülke için nükleer bir potansiyele dönüştürmekti.
Fahrizade'nin bir fizik profesörü olarak, nükleer bomba geliştirmek için 1989 yılında kurulduğu iddia edilen gizli program "Amad" projesini yönettiği söyleniyor. UAEA'ya göre program 2003 yılında sonlandırıldı.
Fahrizade, ABD'nin Foreign Policy Dergisi tarafından yayınlanan dünyanın en güçlü 500 kişisi listesinde yer alan beş İranlı figürden birisiydi.
İran'ın nükleer programının arkasındaki figür olarak kabul edilen Fahrizade'nin nükleer anlaşmanın imzalanmasında da etkin bir rol oynadığı belirtiliyor.
Netanyahu tarafından hedef gösterilmişti
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun Mayıs 2018'de İran nükleer programı hakkında yaptığı sunumda zikrettiği tek İranlı bilim insanıydı.
İsrailli kaynaklar, MOSSAD'ın 2018 yılında Tahran'daki atom reaktörlerden sorumlu Muhsin Fahrizade Mehabadi'ye suikast girişiminde bulunduğunu ancak başarılı olamadığını duyurmuştu.
İran'ın Fars Haber Ajansı'na göre, Fahrizade'nin adı Birleşmiş Milletler'deki (BM) listelerden MOSSAD'ın eline geçmişti.
Fahrizade, 1940'larda ABD'de atom bombasının geliştirilmesinde önemli bir rol oynayın Amerikalı fizikçi olan Robert Oppenheimer ile karşılaştırılıyordu.