Rusya'nın 24 Şubat 2022 sabahı Ukrayna'ya operasyonuyla küresel dengeler tepetaklak oldu, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) doğu kanadındaki ülkelere on binlerce asker ve savaş uçağı yığdı.
Ukrayna operasyonu 200 yıldır tarafsız olan İsveç'le on yıllardır tarafsız pozisyon alan Finlandiya'da da taşları yerinden oynattı. İki İskandinav ülkesinin NATO'ya üyelik başvurusu yapabileceğine yönelik sinyaller Nisan ayında gelmeye başladı.
Mayıs ayında ise önce Finlandiya, ardından İsveç NATO'ya katılmak için harekete geçeceklerini resmen dünyaya ilan ettiler.
İki ülkenin aldığı karara Rusya'dan arka arkaya uyarı geldi. Devlet Başkanı Vladimir Putin, NATO'nun genişlemesinin ABD'nin yararına olduğunu belirtip Finlandiya ve İsveç'e askeri üs kurulması halinde Moskova'nın tepkilerinin tetiklenebileceğini söyledi.
35 BİN ASKERLERİ VAR
Rusya ile 1340 kilometre kara sınırı bulunan Finlandiya'nın 19 bin 250 askeri var. İsveç ordusunun asker sayısı ise 14 bin 600.
Türkiye, iki ülkenin terör örgütü PKK'ya verdiği destek nedeniyle NATO üyeliğine 'hayır' diyeceğini açıkladı. Finlandiya ve İsveç, sorunun çözülmesi için Ankara'ya heyet göndereceklerini duyurdu.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Pazartesi akşam saatlerinde yaptığı açıklamada "Kusura bakmasınlar, yorulmasınlar. Her şeyden önce Türkiye'ye yaptırım uygulayanların bu süreçte bir güvenlik örgütü olan NATO'ya girmelerine biz 'evet' demeyiz" dedi.
Aynı akşam NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile telefonda görüştü. NATO yöneticisi, sosyal medya hesabından "Türkiye değerli bir müttefiktir ve tüm güvenlik endişelerinin ele alınması gerekir. Bu tarihi anda bir arada olmalıyız" mesajını paylaştı.
WSJ: BAZI AVRUPALI LİDERLER İÇİN SÜRPRİZ OLDU
Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'nın ittifaka katılmasına 'kırmızı ışık' yakması dünya medyasında ilk sayfadan veriliyor.
Amerikan Wall Street Journal gazetesi, 'Finlandiya, İsveç NATO'ya girmeyi planlarken, Türkiye talepler tasarlıyor' başlığını kullandı. İki İskandinav ülkesinden heyetlerin Ankara'da Türkiye'nin endişelerini görüşeceğini yazan Washington Post, Türkiye'den gelen yorumun bazı Avrupalı liderler ve diplomatlar için sürpriz olduğunu yazdı.
Gazete, Türkiye'nin ABD ve Avrupa Birliği (AB) tarafından da terör örgütü olarak kabul edilen PKK'ya karşı İskandinav ülkelerinden medya, organizasyon ve kişilere karşı önlemler istediğini aktarıyor.
BBC, 'Türkiye Finlandiya ve İsveç'in NATO grişimini bloke edecek' başlığıyla okurlarının karşısına çıktı. Türkiye lideri Erdoğan'ın İskandinav ülkelerinin aranan teröristlere yataklık yaptığını söylediğini belirten BBC, Ankara'nın pozisyonunu yeniden dile getirdiğini aktardı.
The Times gazetesi 'NATO Rusya'nın kapı eşiğinde Baltık füze kalkanı kurmaya zorlanıyor' başlığıyla sunduğu haberde Türkiye'ye üç paragraf ayırdı. Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'nın üyeliğinin önünde daha ciddi bir engel olduğunu kaydeden The Times, Ankara'yı ziyaret edecek diplomatların 2019'da başlayan silah ambargosunun kaldırılması ve PKK'ya karşı çetin önlemlerin alınmasını teklif edebileceğini yazdı.
CNN International, 'Türkiye İsveç ve Finlandiya'nın NATO girişimini engelleyebilir' başlığını seçti. Uluslararası yayın organı, Erdoğan'ın Pazartesi akşamı yaptığı açıklamaları geçen hafta da dile getirdiğini, İskandinav ülkelerinin terör örgütü PKK'ya ev sahipliği yaptığını söylediğini sayfasına taşıdı.
'Türkiye İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılmasını onaylamayacağını söylüyor' diyen The Guardian, İskandinav ülkelerinin dışişleri bakanları Ann Linde ve Pekka Haavisto'nun en kısa sürede Türkiye'ye seyahat edeceğini bildirdi.
Başkan Erdoğan, Pazartesi akşamı iki ülkenin NATO başvurusu hakkında gazetecilerin sorusunu şöyle yanıtlamıştı:
"Her iki ülkenin de terör örgütlerine karşı açık ve net bir tavrı söz konusu değil. Bu süreç içerisinde kaldı ki terör örgütlerine karşı kalkıp biz karşıyız deseler bile ki teslim etmeleri gereken bazı teröristleri teslim etmeyeceklerine dair açıklamaları var. Velev ki teslim edeceklerini dahi söyleseler; biz şuna inanırız. Bir delikten iki kez sokulmaz. Daha önce Yunanistan NATO'dan çıkmıştı. O dönemin yönetimini tekrar Yunanistan'ın NATO'ya girmesini sağladı... İsveç terör örgütlerinin kuluçka merkezi. Parlamentolarında teröristleri konuşturuyorlar. Özel davetler çıkarıyorlar. Hatta PKK yanlısı teröristler var parlamentolarında."
30 üyesi bulunan NATO'da ittifaka yeni üye kabul edilebilmesi için her ülkenin parlamentosunun onay vermesi gerekiyor.