Yunanistan'ın ana muhalefet partisi SYRIZA, sahil güvenliğin 3 yıl içinde düzinelerce göçmenin ölümüne neden olduğunu ortaya koyan BBC raporunun ardından soruşturma yapılması çağrısında bulundu.
Syriza'nın göç politikası şefi, 9 göçmenin 'kasıtlı' olarak denize atıldığını belirterek şunları söyledi: "Derinlemesine soruşturma talep ediyoruz, yanıtlar talep ediyoruz, hesap verebilirlik talep ediyoruz ve bunu yapmamızın nedeni de budur. Tüm insan hayatını önemsiyoruz ve insan hayatının kaybına alışamıyoruz."
'ERDOĞAN'IN AJANLARI' OLMAKLA SUÇLANDI
Yunan siyasetçi Giorgos Psychogios, BBC'ye, merkez sol partisinin, uluslararası kurum ve kuruluşlardan gelen çok sayıda raporun ardından yıllardır sahil güvenlik olaylarıyla ilgili hesap verilmesi çağrısında bulunduğunu söyledi.
Psychogios Yunan hükümetini, kendilerine bu soruları sorduğu için partisini "Yunan karşıtı", "Erdoğan ajanları" ve "provokatörler" olarak nitelendirmekle suçladı.
'YUNANİSTAN HER YIL DÜZİNELERCE İNSANI KURTARIYOR'
Yunanistan Başbakan Yardımcısı Pavlos Marinakis gazetecilere verdiği demeçte, sahil güvenliğin "her gün düzinelerce insanın hayatını kurtardığını" söyledi ve "onları hedef almanın yanlış" olduğunu söyleyerek "Gerçeklik... bu iddiaları uzun yıllar boyunca sürekli olarak çürüttü. "Ve aslında geçmişte pek çok kez ülkeye iftira girişiminin arkasında Yunanlıların olduğunu gördük." dedi.
BBC ekibi, daha önce New York Times tarafından yayınlanan, 12 kişinin bir Yunan sahil güvenlik botuna yüklendiği ve daha sonra bir botla eski bir üst düzey Yunan sahil güvenlik görevlisine bırakıldığı görüntüleri bir Yunan sahil güvenlik görevlisine göstermesi üzerine, görevlinin bunu "açıkça yasa dışı" ve "uluslararası bir suç" olduğunu söylediğini bildirdi.
3 YILDA 43 ÖLÜM
Yunan hükümeti uzun süredir insanları zorla geldikleri yere geri itmekle suçlanıyor ki bunun, uluslararası hukuka göre yasa dışı olduğu biliniyor. Ancak BBC, Yunan sahil güvenliğinin eylemleri sonucu ölümlerin meydana geldiği olayların sayısını ilk kez hesapladı. Yapılan analizde 15 Mayıs 2020-23 tarihli olay 43 ölümle sonuçlandı. İlk kaynaklar ise öncelikle yerel medya, STK'lar ve Türk sahil güvenliği oldu.
Öte yandan bu vakaların 4'ünde görgü tanıklarıyla konuşarak ifadeleri doğrulayabildiğini aktaran BBC, hazırladığı Dead Calm adlı belgeselde ''Haziran 2023'te aşırı yüklü bir trol teknesi, bir Yunan sahil güvenlik devriye botunun önüne takla atıyor. 600'den fazla erkek, kadın ve çocuk suda ölüyor. Peki sorumlu kim ve sahil güvenlik hatalı mı?'' diye sordu.
''BU, YUNANİSTAN İÇİN FİİLİ BİR POLİTİKA''
İnsan Hakları İzleme Örgütü, BBC'nin bulgularını "Yunan yetkililere karşı artan ve inandırıcı iddialara özellikle dehşet verici bir katkı" olarak nitelendirdi ve "mağdurlara adalet sağlanması ve Yunanistan sınırlarındaki şiddet ve cezasızlık döngüsünün kırılması" için kapsamlı bir soruşturma yapılması çağrısında bulundu.
Milletvekili Athanasios Glavinas, "Yetkililerin yanıtlarını bekliyoruz" dedi. "İnsan hayatına ve değerine saygı tartışılamaz." derken; Yunanistan Mülteciler Konseyi ise söz konusu geri itmelerin "Yunanistan için fiili bir politika" olduğunu söyledi ve hükümet ile AB'ye soruşturma başlatma çağrılarını birleştirdi.
''DENİZİN ORTASINA ATIP ÖLMEMİ İSTEDİLER''
Somali'den başka bir kişi, Mart 2021'de Sakız adasında Yunan ordusu tarafından nasıl yakalandığını ve daha sonra onu Yunan sahil güvenliğine teslim ettiğini, sahil güvenliğin ise onu suya bırakmadan önce ellerini arkadan bağladığını söyleyerek "Beni fermuarla denizin ortasına attılar. Ölmemi istediler" dedi. Sonunda ise Türk sahil güvenliği tarafından fark edilerek kurtarıldığını anlattı.
''ÇIĞLIKLARIMIZI DUYDULAR AMA BİZİ TERK ETTİLER''
İncelenen olaylardan en fazla can kaybı Eylül 2022'de yaşandı. 85 göçmeni taşıyan tekne, Yunanistan'ın Rodos adası yakınlarında motoru arızalanınca sorun yaşadı. Suriye'den gelen Mohamed, yardım için Yunan sahil güvenliğini aradıklarını, onların onları bir tekneye yüklediğini, Türk karasularına geri götürdüğünü ve cankurtaran botlarına bindirdiklerini anlattı. Mohamed, kendisine ve ailesine verilen sal vanasının düzgün şekilde kapatılmadığını da söyledi.
"Hemen batmaya başladık, gördüler... Çığlıklarımızı duydular ama yine de bizi terk ettiler. İlk ölen çocuk kuzenimin oğluydu... Sonra birer birer oldu. Başka bir çocuk, başka bir çocuk, sonra da kuzenim ortadan kayboldu. Sabaha karşı 7-8 çocuk ölmüştü.''
''TÜRK KARA SULARINA SÜRÜKLENDİLER''
Aralarında kadın ve bebeklerin de bulunduğu bir grup, bir minibüsün arkasından indirildi ve iskeleden küçük bir tekneye doğru yürüdü. Kıyı şeridinden uzakta bir Yunan sahil güvenlik gemisine aktarılarak denize götürüldükten sonra bir sal üzerine bindirilerek sürüklenmeye bırakıldılar. Daha sonra ise Türk Sahil Güvenliği tarafından kurtarıldılar.
YUNANİSTAN'DAN TÜRKİYE'YE DOĞRU SÜRÜLÜYORLAR
İnsan hakları grupları, Avrupa'da sığınma arayan binlerce kişinin yasa dışı bir şekilde Yunanistan'dan Türkiye'ye geri gönderildiğini ve uluslararası ve AB hukukunda güvence altına alınan sığınma talebinde bulunma haklarının reddedildiğini iddia ediyor.
Yunanistan birçok göçmen için Avrupa'ya giriş kapısı konumunda. Geçen yıl Avrupa'ya 263.048 deniz yoluyla varış gerçekleşti ve bunların 41.561'i (%16) Yunanistan'a ulaştı.
600'DEN FAZLA KİŞİ ÖLMÜŞ OLABİLİR
Yunan sahil güvenliği daha önce de Akdeniz'de son 10 yılın en büyük göçmen gemi kazasındaki rolü nedeniyle eleştirilmişti. Geçen Haziran ayında Yunanistan'ın belirlenmiş kurtarma bölgesinde Adriana gemisinin batması sonrasında 600'den fazla kişinin ölmüş olmasından endişe ediliyor.
Yunan yetkililer, teknenin tehlikede olmadığını ve güvenli bir şekilde İtalya'ya doğru yola çıktığını, bu nedenle sahil güvenliğin kurtarma girişiminde bulunmadığı konusunda ısrar etti.