Ön lisans, lisans öğrencileri dikkat! Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından alınan sona kararlar merak uyandırdı. YÖK'ten yükseköğretim kurumlarındaki "Adalet" ön lisans programlarının dönüştürülmesine ilişkin alınan Yükseköğretim Kurulu kararına ilişkin yazılı açıklama yapıldı. Ayrıca YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, AA muhabirinin, YÖK'ün yapay zeka çalışmalarına ilişkin sorularını yanıtladı. İşte konuya ilişkin bilgiler...
"Adalet" ön lisans programlarının dönüştürülmesine ilişkin alınana karara ilişkin yapılan açıklamada YÖK'ün önceliklerinden birinin, Türkiye Yüzyılı vizyonu çerçevesinde gençlerin yükseköğrenim süreçlerinde elde edeceği kazanımlarla mezuniyet sonrası daha yüksek istihdam imkanlarına kavuşabilecekleri yeni programların inşa edilmesi olduğu vurgulandı.
İstihdam odaklı yükseköğretim anlayışıyla, YÖK'ün çağın koşulları gereği yükseköğretim programlarını kapatarak veya dönüştürerek yerlerine yenilerini ikame edebileceğine işaret edilen açıklamada, gelecek eğitim öğretim yılında küresel gelişmelerin ışığında bilişim, yazılım ve yapay zeka odaklı yeni programların açılacağı aktarıldı.
Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Adalet Bakanlığının 'İnsan Hakları Eylem Planı' çerçevesinde yükseköğretim kurumlarımız bünyesindeki Adalet (açıköğretim) ön lisans ile uzaktan öğretim ön lisans programlarının öğrenci alımı 2022 yılı Yükseköğretim Kurumları Sınavında durdurulmuş ve örgün öğretime devam eden programların kontenjanları da düşürülmeye başlanmıştı.
23 Kasım 2023 tarihli Yükseköğretim Genel Kurul kararı gereği, yükseköğretim kurumları bünyesindeki 'Adalet' ve 'Hukuk Büro Yönetimi ve Sekreterliği' ön lisans programları dönüştürülerek 'Mahkeme Büro Hizmetleri' programı açılabilmesine karar verilmiştir. Adalet Meslek Yüksekokulları, meslek yüksekokulları adı altında yine aynı üniversitelerde üniversite yönetimlerinin teklifi ile devam edebilecektir."
Kayıtlı öğrencilerin statülerinde değişiklik olmayacak
Açıklamada, üniversitelerin bünyelerinde dönüştürülmesine karar verilen "Adalet" ve "Hukuk Büro Yönetimi ve Sekreterliği" ön lisans programlarının yerine "Mahkeme Büro Hizmetleri", "Ceza İnfaz ve Güvenlik Hizmetleri" ve benzeri programların açılmasını Yükseköğretim Kuruluna teklif edebileceği belirtilerek, şunlar kaydedildi:
"Dönüştürülen 'Adalet' ve 'Hukuk Büro Yönetimi ve Sekreterliği' ön lisans programlarında kayıtlı öğrencilerin statülerinde ve öğrencilik haklarında herhangi bir değişiklik söz konusu olmayıp hakları koruma altındadır. Diğer programlarda olduğu gibi yeni açılan ön lisans programlarında da uygun lisans programlarına dikey geçiş yapılabilecektir."
EROL ÖZVAR'DAN AÇILACAK YENİ BÖLÜMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA
YÖK Başkanı Erol Özvar, yapay zeka uygulamalarının, üniversitelerin eğitim öğretim faaliyetleri, araştırma ve geliştirme hatta sosyal hizmet çalışmalarında etkili olacağını öngördüklerini ifade ederken, bir yandan da toplumun, yoğun tartışmaların yürütüldüğü yapay zeka alanındaki uygulamalardan istifade ettiğini anlattı.
Dünya genelinde çok daha uzak gelecekte etkili olması düşünülen yapay zekanın çok hızlı ilerlediğini ve kabul gördüğünü vurgulayan Özvar, "Yapay zeka, Yükseköğretim Kurulunun temel gündem maddelerinden biri haline geldi. İki seneden beri hazırlıkları devam eden yapay zekayla ilgili çalışmalarımızın sonuna geldik." diye konuştu.
"Yapay zekanın kısıtlanmasını değil kurallarla teşvik edilmesini istiyoruz"
Özvar, konu hakkında yürüttükleri çalışmalardan birinin "yapay zeka üzerine akademik etik yönetmeliği" konusunda olduğunu belirterek, "Yönetmelik üzerinde çalışıyoruz. Önümüzdeki günlerde üniversitelerimizin yapay zeka uzmanları ve hukukçularla bir araya gelmek suretiyle yapay zeka üzerine akademik etik programı açıklayacağız." bilgisini verdi.
Yapay zekayı, pek çok yüksek lisans, doktora hatta lisans öğrencisinin etkin kullandığını bildiklerini aktaran Özvar, şöyle devam etti:
"Fakat bu kullanımın hiç şüphe yok ki etik, ahlaki çerçevesinin olması gerekiyor. Entelektüel veya fikri mülkiyet hakları bakımından yapay zeka, bütün dünyada tartışılan çok önemli bir konu. Bu bakımdan bizler akademik faaliyetlerde, yapay zeka çalışmalarının engellenmesi, kısıtlanması değil belirli kurallar çerçevesinde teşvik edilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu bakımdan, yapay zekanın yasaklanması değil tam aksine kontrollü bir çerçevede bütün akademisyenlerin, öğrencilerin, bilim insanlarının kullanmaları ve üzerine çalışmaları gerektiğine inanıyoruz.
Yapay zeka etik mevzuatını bütün üniversitelere şamil kılmak üzere önümüzdeki günlerde kamuoyuyla ve üniversitelerimizle paylaşacağız. Lisans, ön lisans, doktora, yüksek lisans gibi alanlarda bütün öğrencilerimizin yapay zekadan ilgili etik kurallara göre istifade etmelerini isteyeceğiz."
Adaylara, "bilişim" ve "yapay zeka" ağırlıklı program tercihi tavsiyesi
YÖK Başkanı Özvar, yapay zekanın meslekler üzerinde de önemli etkilerinin olacağına işaret ederek bu konuda YKS'deki yenilikleri şöyle anlattı:
"Üniversitelerde meslek kazandıran programlar bakımından da yapay zekanın ele alınması gerektiğini düşünüyoruz. Önümüzdeki yıl ve sonraki yıllarda, gerek yapay zeka gerekse bilişim teknolojilerine dair ön lisans, lisans, lisansüstünde yeni programlar açmak suretiyle üniversite sınavına girecek adaylarımıza yeni iş alanlarında çalışabilecekleri imkanlar sunmayı planlıyoruz.
2024'te 10'a yakın bilişim teknolojileri ve yapay zeka üzerine programlar ilan edeceğiz ve bunları YKS kılavuzunda muhtelif üniversitelerin çatısı altında adaylara sunacağız. Bu çalışma, Yükseköğretim Kurulunun son yıllarda yapmış olduğu program yenilikleri, geleceğin meslekleri bakımından en önemli çalışmalardan bir tanesini oluşturuyor."
Erol Özvar, "Adaylarımızdan bilhassa program tercihinde bilişim ve yapay zeka ağırlıklı programları tercih etmelerini, onun üzerine çalışmalarını tavsiye ediyorum." dedi.
"Programlara 'iletişim' ve 'bilişim' aşısı yapmak istiyoruz"
Özvar, üniversite programların güncellenmesinin Yükseköğretim Kurulunun en önemli konularından birini oluşturduğunu söyledi.
Bilişim teknolojisi temelli derslerin veya öğrenim çıktılarının gelecek yıllarda programların neredeyse tamamında olacağını öngördüklerini dile getiren Özvar, "Bu sebeple belki önümüzdeki birkaç yıl içerisinde sadece bilgisayar mühendisliği veya diğer mühendislik programlarında değil neredeyse bütün programlarda, sosyal bilimlerde, beşeri bilimlerde, temel bilimlerde, sağlık bilimlerinde bilişim ve yapay zeka ağırlıklı derslere ve müfredata daha fazla yer vereceğiz." diye konuştu.
Yakın dönemde, yapay zeka ve bilişim teknolojileri kadar iletişimin de önem kazanacağını ifade eden Özvar, "Bu sebeple programların neredeyse hemen hepsine, deyim yerindeyse 'iletişim ve bilişim aşısı' yapmak istiyoruz. Bütün programlara da iletişim ve bilişim üzerine iki ana damarı yerleştirmeyi planlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Yapay zeka, istihdama katkı sağlayacak
Özvar, üniversite programlarını güncelleyerek üniversitelere "istihdam odaklı" anlayışı yerleştirmeyi istediklerini anlattı.
Üniversitelerden öğrencilerinin istihdama daha hızlı katılmalarına ve daha yüksek gelirli iş bulmalarına yardımcı olmalarını beklediklerini vurgulayan Özvar, "Dolayısıyla istihdam odaklı üniversite inşasında programların güncellenmesinin ve bu programlarda iletişim ve bilişim teknolojileri artı yapay zekanın çok etkili olacağına inanıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Geçen yıl açılan "web tasarımı ve kodlama" programı yüzde 100 doldu
Özvar, yapay zeka çalışmalarına ilişkin geçen yıl bir deneme de yaptıklarını ve yeni açılan "web tasarımı ve kodlama" isimli ön lisans programlarının kontenjanlarında yüzde 100 doluluk sağlandığını, başarı sıralamasının da hayli yüksek olduğunu aktardı.
YÖK Başkanı Özvar, bu program üzerinden tahminlerinin doğru olduğunu teyit ettikten sonra çalışmalarını genişlettiklerini ve yeni açacakları yapay zekayla ilgili programların neler olduğunu ayrıntılı olarak kamuoyuyla paylaşacaklarını sözlerine ekledi.