TEK ARTIŞ BUĞDAYDA
Oysa yapılan hesaplamalar, girdi maliyetlerindeki artışa göre zammın en fazla yüzde 4 olabileceğini ortaya koyuyor. Ekmeğin en önemli hammaddesi olan un ve buğdayın maliyetteki payı yüzde 30'u geçmiyor. Çoğunlukla da yüzde 20 civarında kalıyor. Haziran 2008'de 1 ton ekmeklik buğday ortalama 555 lira iken, bugün bu fiyat 660 lira civarında. Buğdayda 2 yıl içerisindeki artışın yüzde 18 olması nedeniyle, ekmeğe yüzde 4 civarında ek maliyet çıkarıyor. 1 Haziran-10 Ekim 2010 tarihleri arasında ise buğday fiyatları yüzde 18.2 arttı. Bu, ekmeğin maliyetini yüzde 4 artırdı. Bu arada petrol ve enerji fiyatları artmazken, düşüş bile yaşandı. Maliyetlerin yüzde 70'ini oluşturan işçilik, enerji ve diğer girdiler hesaba katılsa bile ekmeğe yapılması planlanan yüzde 15'lik zammın insafsız olduğu ortaya çıkıyor. Hesaplamalar dikkate alındığında, zammın yüzde 4'ü geçmemesi gerekiyor.
FİYATTA BİRLİK SAĞLANAMADI
'Ekmekte zam var mı, yok mu tartışması' sürerken, her ilde fiyatın farklı olması dikkat çekiyor. 300 gramlık ekmeğin fiyatı Amasya'da 50, Ankara'da 80, İstanbul'da 85 kuruş. Bununla da kalmıyor. Her semtte, hatta aynı semt içinde farklı fiyat uygulanıyor.
BAKANLIKLA ALAKASI YOK
Tarım Bakanı Mehdi Eker, ekmeğin serbestpiyasada fiyatı belirlen en bir ürün olduğunu, fiyat belirlenmesinin bakanlıkla alakası olmadığını söyledi. Ekmek maliyeti içerisinde buğdayın payının sadece 5'te 1 oranında olduğunu belirten Eker,"Tartışmalar konusunda bir yorum yapmıyorum. Ticari bir konu" dedi.
REKABET KURUMU'NA GÖTÜRECEĞİZ
Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, yüzde 15'lik zam kararının tüketicilere 2.2 milyar TL fazladan külfet oluşturacağını belirtti. Yetkin,"Yüzde 5'lik zam makul görülebilir. Konuyu Rekabet Kurumu'na götüreceğiz" dedi.
ZAM ABESLE İŞTİGAL
Anadolu YatırımStratejisti Halil Reçber, şu açıklamayı yaptı: "Son 3 yılda dünya buğday fiyatları, petrol ve dolar TL açısından bakıldığında ekmeğe yüzde 1 bile zam yapmak abesle iştigal etmektir. Zammın gerçekleşmesi halinde insafsızlık olacağını söylemek isteriz."
