Dolar bizi vuruyor

Hafta başından bu yana dalgalanan dolar kuru, dün tarihi bir zirve yaptı, 1.99 TL'yi aştı. Merkez Bankası Başkanı'nın 'faiz artırımı yapabiliriz' yönündeki açıklamasıyla baskıyı artıran lobi, dolardaki yükselişi körüklemeye başladı. ABD yatırım bankası Goldman Sachs, hemen bir 'kehanette' bulunup doların 2.20 TL olacağını açıklayarak faiz baskısını sürdürdü. İçerideki uzmanlar, bu artışı sürekli olarak FED kararlarına bağlarken; birileri ise cebini doldurmaya devam ediyor. Faiz baskısıyla harekete geçiren lobi, dolar kurunu silah olarak kullanırken; dalgalanma vatandaşın cebini vuruyor. Yüksek kur, enerjide dışa bağımlı Türkiye'nin kaynaklarını eritirken; artışlar A'dan Z'ye her üründe fiyat yükseltmek isteyenler için bulunmaz fırsat oluyor. Akaryakıtçılar anında benzin ve motorin fiyatlarını yükseltiyor. Ulaşıma gelen bu ek maliyet; gıdadan elektroniğe her sektörü olumsuz etkileyip, fiyatları artırıyor.
BORSA DA KAN KAYBETTİ
Dün güne 1.9788 liradan başlayan dolar, yükselişe geçerek 1.9871'i gördü. Bu gelişme üzerine Merkez Bankası, döviz satım ihalesi açtı. Ama işe yaramadı, dolar günü tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 1.9930 liradan tamamladı. Euronun kapanışı ise 2.6550 lira oldu. Öte yandan Borsa İstanbul 100 (BIST 100) Endeksi, güne önceki günkü kapanışa göre 870.02 puanlık düşüşle 68.839 puandan başladı. Birinci seansta hisse senetleri ortalama yüzde 2.14 oranında değer kaybetti. Borsanın kapanışı ise 68.300 puandan oldu. Piyasadaki çalkantı, faizi de etkiledi. 10 yıl vadeli tahvilin faizi gün içinde en yüksek yüzde 10'a kadar çıktı.
CÜZDANIMIZI KÖTÜ ETKİLİYOR
* Yüksek dolar, 60 milyar dolarlık enerji maliyetimizi artırıyor. Bu, vatandaşa benzin, elektrik ve doğalgaz zammı olarak yansıyor.
* Şirketlerin ve bankaların dışarıya olan dolar borçlarının maliyeti artıyor. Bunu ürün fiyatlarına yansıtıp, vatandaştan çıkartıyorlar.
* İthalata bağlı üretim yapan ihracatçı maliyetler artınca zarar ediyor. Zarar üretimi düşürüyor, işçi çıkartmalar başlıyor.
* Merkez Bankası yüksek kura karşı faizleri artırıyor. Yüksek faiz bankalarca hemen kullanılıp vatandaşın kredi maliyetlerine artış olarak yansıtılıyor.
* Merkez Bankası piyasaya dolar sürmek zorunda kalıyor, rezervlerimiz eriyor.
* Kurdaki yükseliş, inşaat, otomobil gibi ithalata bağlı sektörlerde ürünlere zam getiriyor.
FIRSATÇI YİNE FİYAT ARTIRDI
Dolardaki en küçük bir oynamayı fiyatlarına yansıtan akaryakıtçılar, son dalgalanma fırsatını da kaçırmadı. Vatandaş, EPDK'nın uyarısından sonra indirim beklerken; önce motorine 8 kuruş zam yapıldı. Dün de benzine 11 kuruş zam yapan akaryakıtçılar, böylece 95 oktan benzini 4.92 liradan satmaya başladı. TESK Başkanı Bendevi Palandöken, yapılan zammı 'fırsatçılık' olarak değerlendirdi. Palandöken, motorine yapılan zamla esnafın zor durumda bırakıldığını söyledi.
EKONOMİ SERVİSİ