3 FARKLI HESAPLAMA
Türkiye'de emekli maaşı hesabında 3 ayrı formül uygulanıyor. 1999'a kadar, aylık bağlama oranı, 25 yıl sigortalılık süresi için yüzde 76 oldu. 2000- 2008 arasında sistem değiştirildi ve 25 yıl için oran yüzde 65'e çekildi. Ekim 2008 sonrasında ise 25 yıl için aylık bağlama oranı yüzde 50'ye indi. Buna bağlı olarak 1999 öncesi sigortalı olanlar, Ekim 2008'den sonra çalıştıkları her dönem için maaşlarında kayıpla karşı karşıya kaldı.
İKİNCİ BİR YOL DA VAR
Ancak ileride alınacak emekli maaşındaki düşüşü aşmak da mümkün. Bunun en önemli yolu, gösterilen kazancın belli bir seviyenin üzerinde olmasından geçiyor. Buradaki sınır 3 bin lira civarında. Brüt ücret 3 bin liradan fazla ise çalıştıkça emekli maaşının düşmesi engellenebiliyor. Hatta yılda 80 liraya yakın bir artış da sağlanabiliyor. Bunun için emeklilikte gününü doldurup yaşı bekleyenlerin ileride alacakları maaşlarıyla ilgili böyle bir seçenekleri bulunuyor. Yaş bekleyenler daha çok prim ödemelerine rağmen daha düşük maaş alabiliyor.
Brüt 3 bin liranın altındaki maaşlar ise çalışma süresi uzadıkça, ileride emekli maaşını düşürüyor. Özellikle asgari ücretten prim ödenmesi durumunda, çalışanın emekli maaşı yılda 20-30 lira azalıyor. 2008'den sonra 10 yıl çalışan, 200-300 lira daha az maaş alıyor. Çalışanlar, emekli maaşı hesabında uygulanan sistemin değişmesini bekliyor. Emekli dernekleri, çalışılan süre uzadıkça, emekli aylıklarında önemli tutarda azalmaların yaşandığına işaret ederek, sistemin değişmesi için çağrı yapıyor.