Enerji Bakanı A Haber'de canlı yayında doğalgaz ithalatı ile ilgili soruları cevapladı.
Alaboyun'nun konuşmasından satırbaşları;
Basında CHP'li bir milletvekilinin ortaya attığı bilgiden yoksun, mesnetsiz, bilgiden yoksun bir iddia var.
Doğalgaz, petrol gibi sabit fiyatla alınan bir şey değil. Bunun bilinmesinde fayda var.
Azerbaycan doğalgazı Tükiye'ye getirene kadar boru hattı döşemek zorunda, boru hattı döşerken diyolar ki ' Ben doğalgaz getireceğim, boru hattı döşeyeceğim, milyarlarca dolar masraf yapacağım,ama bana alım garantisi ver'.
Biz de doğalgazı getirirsen ben senden diyelim ki 7 yıl- 10 yıl alma garantisi veriyorum. Alamazsak da almadığımız gazın parasını vermek zorundayız. Bütün dogalgaz anlaşmalarının genel kuralı bunun üzerine oturur. Siz doğalgazı boru hattıyla getirmek zorundasınız.
Boru hattını genelde satan ülke yapıyor. Azerbaycan Türkiye'ye getirdikten sonra BOTAŞ'ın hatlarına giriyor. Doğalgazı alırken siz onlarla belli bir fiyatta anlaşıyorsunuz. Diyorusunuz ki ben senden 3 yılda bir fiyat revizyon şartı da istiyorum. Karşı taraf da 'Fiyat revizyon konusu iki taraflı olsun. Ben sana pahalı satarsam, sen fiyat indirimini benden iste, eğer ben sana ucuz satarsam ben sana gelirim fiyatı artıracağım derim görüşürüz' diyor. Petrolde olduğu gibi sabit bir fiyat olmadığı için, boru hattı maliyetleri de değiştiği için her ülkeyle farklı farklı anlaşmalar yapılıyor.
Ülkemize şuanda 4 farklı boru hattından doğalgaz geliyor. Bunların 2 tanesi Rusya'dan biri Azerbaycan'dan bir tanesi de İran üzerinden geliyor. Rusya'yı tek fiyata indirdik. Şimdi 3 değişik fiyat uygulamamız var. Rusya'dan aldığımız fiyat farklı, Azerbaycan'dan aldığımız fiyat farklı, İran'dan aldığımız fiyat farklı.
Bu neye göre farklı? Uzun dönemli anlaşmalara göre farklı. Bana şöyle bir hak doğuyor; doğalgaz pahalı olduğu için indirim istiyorsunuz. Görüşmede mutabık kalınırsa indirime gidiyorsunuz, mutabık kalınmazsa tahkime gidiliyor.
"AZERİ GAZI BİZİM SINIRIMIZA GELMİŞ OLAN EN UCUZ GAZDIR"
Azeri gazı bizim sınırımıza gelmiş olan en ucuz gazdır.Bazı arkadaşlarımız yalana şerbetli, herhalde toplum da anlamaz diye. 'Şu kadar zarar ettik' diye olmayan bir şeyi anlatıyorlar. Bizim Azerbaycan'dan aldığımız gaza ödediğimiz para o arkadaşımızın iddia ettiği 10 milyar doların çok çok altında. Söyledikleri zarar toplam ödediğimiz paradan daha fazla. Yani böylesine mesnetsiz iddiaları var.
Bunların bir başka iddiası da NABUCCO ile ilgi. Güya biz NABUCCO'yu Ruslara hediye etmişiz.
Gaza güvenilmiş, bir yerden gelir şeklinde düşünülmüş. Bunu Ukrayna da yaptı ama şuan çalışmıyor. Bizim Azerilerle görüşmemizde, Ruslar o gaz fiyatının iki katını teklif etti.
Demek ki, bir boru hattını yapabilmek için en büyük ortaklardan birinin gaz üreticisi olması gerek.
Biz TANAP ile şunu başardık, güney gaz koridoru. Bu proje Avrupa ve ABD ikna edilerek yapıldı.
Biz istiyoruz ki boru hatları ülkemizden geçsin. Türkiye Azerilerle birlikte TANAP'a girdi, bize gaz güvencesi oluştu. NABUCCO ve TANAP aynı işlevi görüyor. Ama TANAP ile birlikte 5. bir hat da gelmiş oldu.
Ülkemizde ekonomi gelişiyor, gaz talebi artıyor.
"TANAP STRATEJİK ÖNEME SAHİP"
TANAP stratejik bi projedir. TANAP'a karşı çıkmak, bu ülkeye verilecek en büyük zararlardan biridir. Kaldı ki o iddialarda bulunanların bahsettikleri o fiyatların hepsi Meclis'te açık oturumda görüşüldü, Türkiye'nin hissesi arttı. Meseleye global baktığınız zaman hiç bir zararı söz konusu değildir. Uzun vadede Türkiye'nin karı vardır. Bu gaz çok pahalı olursa,TANAP'ta da tahkime gidilebilir ya da uzlaşmaya gidilir. Pek çok farklı kaynaktan farklı fiyatlarla gaz alınıyor. Bunun sabit bir borsası yoktur. Ruslar da Baltık Denizi'nden Almanya'ya gaz verecek. Bunun sabit bir fiyatı yok, sabit bir piyasası yok.
Bunun sadece global bir fiyatı var ve biz bu marj içerisinde tutunmaya çalışıyoruz.
Tedarikçilerimiz belli, şartlar belli. Ve bir formulasyon çerçevesinde sağlanıyor. Revizyon maddelerinin gündeme gelme süreleri farklıdır. TANAP'tan gelen gaz pahalıya mal olursa, fiyat görüşmesi yapılır.
GAZ GELMEDEN SPEKÜLASYON YAPIYORLAR
Henüz gaz gelmeden spekülasyonlar yapılıyor. 'Al eline kalemi söyle aklına geleni cinsinden' konuşuyorlar. Çok yanlış. Keşke bizden bilgi alsalar.
Fiyat revizyon hakları hem bizi hem onları korur. Bunlar görüşmelerle olur. Azeraycan'ın 120 dolar dediği dönemde biz 560 dolara gaz satın aldık.
Ya şunu diyorsa ki o CHP'li arkadaşımız: ' Ya dünyaya 560 dolara satarken, Azeriler bize 120 dolara verseydi ne oldurdu ' diyorsa, gitsin Azeri arkadaşları ikna edebiliyorsa etsin biz razıyız.
Azerilerle masada çözüldü. Şu anda Azerbaycan'ın gazı diğer ülkere göre daha uygundur. Fiyat revizyon maddesi sadece tüketiciyi değil satıcıyı da koruyor. Azerbaycan'ın zarar yaptığı durumda tahkime gitme hakkına da sahiptir.
İki kardeş ülke olarak, olay tahkime gitmeden biz Azerbaycandan piyasaya yakın bir fiyatla gaz sağlıyoruz.
Bu spekülasyonları yapan kişi şunu diyorsa ki, Azeriler kazanmasın, "Biz ikna edebiliriz onları çok ucuz satmaya" diyorsa, buyursun o partininin enerji kaynaklarından sorumlu şahsı sağlasın biz hayır demeyiz.
BU TÜR İDDİALAR YALAN VE İFTİRA
Çok maksatlı bir haber 'Yalana ve iftiraya şerbetli olanın ne söyleyeceği belli olmaz' demiştim. Bu iddialar onun göstergesi.
Bizim üzerimizden sayın Cumhurbaşkanımıza ve onun ailesine iftira atılmasını doğru bulmuyorum. Bize göre kamu zararı ortada yoktur. Bu tür iddialar, maksatlı haberler yalan ve iftiradır.
