*Ani yükselişten kur vurgunu yapmak isteyen ithalatçılar, ürünlerini depolarda bekletiyor. Sektörün nabzının attığı, Doğubank, Perpa ve Mecidiyeköy gibi noktalarda en basit elektronik ürünler bile yok. Dışarıdan ithal edilen ofis malzemeleri (kartuş, bilgisayar ürünleri vb) piyasada bulunamıyor. Doğubank'ta satılan telefon aksesuvarları da raflar yerine depolarda bekletiliyor.
* Kur yükselişini fırsata çevirmek isteyen esnaf, elindeki ürünü döviz gibi görmeye başladı. Mağaza sahipleri, "Döviz yükseldikçe raftaki ürünün fiyatı da yükseliyor. Esnaf döviz daha da yükselecek diye bütün ürünleri piyasadan çekti. Trakya bölgesindeki depolarda yer kalmamış durumda. 30'dan fazla sektör dövizdeki yükselişi 2017 başında satış rakamlarına yansıtmayı planlıyor. Bu da stokçuluğu patlattı" açıklaması yaptılar.
PERAKENDEDE DEĞİŞTİ
* Satın almaları toplu olarak yapan sektör firmaları akıllı telefon, tablet, televizyon, bilgisayar gibi ürün gruplarında stok yapıyor. Bu yüzden pek çok ürün piyasada bulunamıyor. Firmaların, özellikle alışverişlerin yılbaşı nedeniyle yüzde 30-50 arasında arttığı aralık ayında, söz konusu ürünlere yüzde 10-30 arasında zam yapıp rafa koymayı planladığı belirtiliyor.
* Hazır giyimciler de zam için yılbaşını bekliyor. En yüksek satışlarını yılbaşı döneminde yapan sektör, zammın kaçınılmaz olduğunu ileri sürüyor.
* Otomotiv ve lastik sektörü, kur artışını fiyatlara hemen yansıttı. B segment bir hatchback otomobilin eylül başında 46 bin TL olan fiyatı 48 bine çıktı. Lastik fiyatlarında da zam yüzde 25'e ulaştı.
* Perakendede özellikle gıda fiyatlarında etiketlerin değiştirildiği gözlemleniyor. Vatandaşlar bu duruma tepki göstererek, 'birkaç günlük kur artışı ne çabuk etikete yansıtılıyor. Dolar düştüğünde niye ucuzlatmıyorlar. Bu fırsatçılar mutlaka denetlenmeli" dediler.
KIYMA 33 KUŞBAŞI 35 LİRA OLACAK
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, "Bazı uyanıklar, bizim getirdiğimiz eti 21 liradan alıp 25 liraya satıyor. Bunlar için Maliye'yle çok güzel bir noktadayız, canlarını yakacağız. Kuşbaşı ve kıyma çok önemli. 32 lira kıymayı rahat kurtarıyor. 34-35 lira da kuşbaşını kurtarıyor. Bunun üzerinde satanlar yanlış yoldalar" diye konuştu. Çelik, eti devlet ithal ettiğinde 14 liraya geldiğini, üreticiye ise maliyetinin de 18 TL civarında olduğunu söyleyerek, şöyle konuştu: "Devlet olarak 14'e aldığımızı 21'e satıyoruz. İçerideki üreticiyi desteklemek için bu fiyat farkını alıyoruz. 2010'da da (ESK) hayvan ithal etmiş, piyasadaki etin fiyatı 18 lira iken, 14 liraya et verilmiş. Karşılığında, üretici hayvanını elden çıkarmış. Halen de (bunu) toplayamadık. O yüzden ağılları hayvanla doldurun, 'size zarar ettirmeyeceğiz' diyoruz. Ette şu anda 30-40 lira arasındaki fiyatlar sabit oldu. Et sorunu yok. 79 milyonun sofrasıyla oynuyorlar."
SAHTE YAĞA DİKKAT
Zeytinyağının fiyatının artmasını fırsat bilen dolandırıcılar, piyasaya "zeytinyağı" diye hileli veya tağşiş edilmiş ürünleri sunuyor. TÜDEF Gıda ve Sağlık Komisyonu Başkanı Sinan Vargı, "Piyasada üreticisi belli olmayan zeytinyağlarından kaynaklanan tüketici şikayetlerinde büyük artış var. Dolandırıcılar 4 litre kanola, pamuk veya başka bitkisel yağa koku vermesi için bir litre yüksek asitli yağ karıştırıyor. 30-35 liraya mal edilen bu yağ 140-150 liradan satılıyor" dedi.