Son olarak 2013 yılında değişen ve inşaat sektöründe kuralları baştan belirleyen 'Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği'nin 1 Temmuz'da yeniden düzenlenmesi yönündeki beklenti yılın ilk yarısında rekor ruhsat hareketliliğine sahne oldu. Yönetmelik son anda 1 Ekim'e ertelenmesine karşılık, yeni kurallar belirlenmeden mevcut sisteme göre ruhsat almak isteyen müteahhitlerin adeta sıraya girmesi beraberinde canlanmayı getirdi.
İmar hakları konusunda değişiklikler içeren ve kentsel dönüşüm sürecini kolaylaştırmak için sağlanan yüzde 25 ek emsal hakkını da kaldıracak olan yönetmeliğin yürürlüğe gireceği son tarihten önce pek çok inşaat firması ruhsat sürecini hızlandırdı. Bu tarihten önce yapı ruhsatını almak isteyenlerin talebiyle belediyelerin verdiği yapı ruhsatları, 2017'nin ilk 6 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7.6 arttı. Ruhsat alınan bu binalardaki daire sayısındaki artış ise yüzde 21.6'yı buldu.
YÜZDE 25 EK EMSAL
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan Ocak-Haziran 2017 'Yapı İzin İstatistiklerine' göre, yapı ruhsatlarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzölçümünde artışı yüzde 16.3 olurken, değeri ise yüzde 35.3 artış gösterdi. Yapı kullanma izin belgelerinde artış ise, bina sayısına göre yüzde 1.9, yüzölçümünde yüzde 8.7, değer bazında yüzde 27.2, daire sayısında ise yüzde 9 oldu.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, artışların temelinde ek yüzde 25'lik emsal hakkının kaldırılması olduğunu söyledi. Durbakayım, "Yılın ilk yarısında yüzde 7.6 oranında artan yapı ruhsat adetleri kentsel dönüşüme giren küçük ve orta ölçekli projelerin yoğunluğunu işaret etmektedir. Özellikle kentsel dönüşüme hız kazandırmak amacıyla planlı alanlar imar yönetmeliği ile sağlanan yüzde 25'lik ek imar izninin bu artışa ekstra bir katkısı olduğunu düşünüyoruz. 1 Ekim tarihine kadar uzatılan yüzde 25 imar hakkı kullanma muafiyetinden dolayı, yılın 3. çeyreğindeki yapı ruhsat sayısının, hem bu yılın ilk yarısına hem de geçen yılın aynı dönemine göre daha da artacağını düşünüyoruz" diye konuştu.
KÜÇÜK DAİRELERE AYAR
Yeni düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte pek çok yenilik de geldi. Buna göre, 1+0 stüdyo daireler, artık imar projelerine dâhil edilmeyecek. Yeni tip konut projelerinde en küçük daire 1+1 ve minimum net 28.50 metrekare olacak. Bu kapsamda yapılacak en küçük dairenin içinde 1 oturma odası 1 yatak odası 1 mutfak veya yemek mutfak, 1 banyo ve 1 tuvalet bulunacak. Yatay yapılaşmanın hedeflendiği yönetmelikle, 'Avan Proje' tanımı netleştirildi. Uygulama projesinin yapımına esas teşkil eden, geçerli imar durumuna göre hazırlanan tüm ölçü ve kotların bulunduğu gerekirse silüetin yer aldığı proje olarak tanımlandı. Bunun da silüet problemi oluşmasının engellemek amacıyla yönetmeliğe eklendiği belirtildi.
Yeni düzenlemeyle kot farkından bağımsız bölüm kazanma devri sona erdi. Yol kotundan düşük ya da yüksek arazilerde, kademelendirmeye geçilecek. Böylece önden 3 kat, arkadan 8 kat bina yapılamayacak.
'SEKTÖR İYİ BÜYÜYOR'
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, yeni yönetmelik öncesi 'telaşla' ruhsat alan firmaların yapı ruhsatlarının artmasında etkili olduğunu dile getirdi. Elmas, diğer yandan ise sektörün büyümesini sürdürdüğünü kaydederek, "Mesela sektör ek 415 bin kişilik istihdam sağladı bu yıl. Bu, reel bir artıştır. İnşaat sektörünün büyümesini gösteriyor" dedi.
İKİ DEFA UZATILDI
Kentsel dönüşüm sürecini desteklemek adına 30 Haziran'a kadar ruhsatını alan projelere ek yüzde 25 inşaat hakkı vardı. Bu hakla ilgili süre daha önce 2 defa uzatıldı ancak 30 Haziran ardından inşaat firmaları sorunlarına yeni bir çözüm istedi. Buna göre ise yönetmelikle bu hak için 3 ay daha ek süre vermişti.
