Devlet Memurlarına hastalık raporlarının hangi hallerde, hangi hekimler veya sağlık kurulları tarafından verileceği, alınan raporların süreleri ile hastalık ve refakat iznine ilişkin usul ve esaslar 29.10.2011 tarihli ve 28099 sayılı resmi gazetede yayınlanan "Devlet memurlarına verilecek hastalık raporları ile hastalık ve refakat iznine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik" ile düzenlenmiştir.
Söz konusu yönetmeliğe göre devlet memurlarının aldıkları raporların aşağıdaki usul ve esaslara uygun olması gerekir.
A-HASTALIK RAPORLARI NEREDEN ALINIR
1-Memurun görev yaptığı kurum tabipliği
2-Aile Hekimliği
3-SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları
4-SGK ile sözleşmesi bulunmayan sağlık hizmeti sunucularından alınan raporlar eğer 10 günü geçmiyorsa SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusu hekim tarafından onanmalıdır. Söz konusu raporların süresi 10 günü aşıyorsaSGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusu sağlık kurulunca onaylanmalıdır.
Yurtdışında görevli memurlar ile yıllık izinlerini yurt dışında kullanan memurlar bulundukları ülkenin mahalli mevzuatına göre rapor alır.
B-HASTALIK RAPORLARINDA SÜRE
1-Kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalık hallerinde 18 aya kadar, diğer hastalıklarda ise 12 aya kadar memurun aylık ve özlük hakları korunarak verilecek raporda gösterilen lüzum üzerine izin verilir. İzin süresinin sonunda hastalığının devam ettiği sağlık kurulu raporu ile tespit edilen memurların izni aynı sürelerde uzatılır. 18 aya tabi olan hastalıklarda azami süre 36 ay, diğer hastalıklarda azami süre 24 aydır. Bu sürelerin sonunda da memur iyileşmezse emeklilik hükümleri uygulanır. Azami sürelerin hesabında aynı hastalığa bağlı olarak aralıklarla kullanılan hastalık izinleri de (iki izin arasında geçen sürenin bir yıldan az olması kaydıyla) dikkate alınır. Bu kapsamda izinli olan memurların yeniden göreve başlayabilmeleri için iyileştiklerine dair rapor almaları gerekmektedir. Bu husus önemlidir.
2-Görevi sırasında veya görevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan veya bir meslek hastalığına yakalanan memur iyileşinceye kadar izinli sayılır. Yani herhangi bir azami süre yoktur. Bu noktada memurun sağlık sorunlarının görevi ile ilgili olup olamaması çok büyük önem kazanmaktadır. Zira özlük hakları oldukça farklıdır.
3-Memurlar tek hekim raporu ile bir defada on gün izin alabilir. Kontrol muayenesi öngörülmüş ise kontrol muayenesi sonrasında tek hekim on gün daha rapor verebilir. Kontrol muayenesi sonrasında da hastalığın devam etmesi durumunda rapor sağlık kurulundan alınır. Zorunlu hallerde (nakil imkanı olmaması gibi) tek hekim tarafından rapor verilse dahi bu raporun sağlık kuruluna onaylatılması gerekir.
Bir takvim yılı içerisinde tek hekim tarafından verilecek raporların toplam süresi 40 günü geçemez. Kısaca ifade etmek gerekirse memurlar tek hekimden kesintisiz olarak (10+10 gün olmak üzere) 20 gün, takvim yılı içerisinde farklı zamanlarda ise en fazla 40 gün rapor alabilirler. Söz konusu sürelerin üzerindeki izinler sağlık kurulu tarafından düzenlenmeli ya da onaylanmalıdır.
C- HASTALIK İZİNLERİNİN VERİLMESİ
1-Hastalık izinleri birim amirince verilir.
2-Hastalık raporlarının aslının veya bir örneğinin en geç raporun düzenlendiği günü takip eden günün mesai bitimine kadar elektronik ortamda veya uygun yollarla disiplin amirine bildirilmesi gerekir. Rapor süresinin sonunda raporun aslının teslim edilmesi zorunludur. İspat açısından faks ile gönderiliyorsa faks onayının alınması, mail ile gönderiliyorsa hem personel birimine hem de disiplin amirine birlikte gönderilmesi memurun lehine olacaktır. Memurun raporu iletmesi noktasında hastalık durumu da gözetilerek herhangi bir uygun bir yol yeterli görülmüş ise de ispat noktasında bir sorun yaşanması durumunda memurun zor durumda kalmaması için elinde teyit mahiyetinde bir done bulunmalıdır.
3-Memurun aldığı hastalık raporu usule uygun değilse hastalık iznine çevrilmez ve bu durum memura yazılı olarak bildirilir. Memur bildirimi aldığı günün ertesi günü göreve başlamak zorundadır. Bildirime rağmen göreve başlamayan memura disiplin hükümleri uygulanır.
4-Hastalık raporları (geçici görev, kanuni izin ve acil vakalar hariç) memurun memuriyet mahallinden ya da memuriyet mahallindeki sağlık hizmeti sunucusunun sevk ettiği sağlık hizmeti sunucusunda alınır. Bu konuya önem verilmelidir. Örneğin yıllık izinlerin sonunda mesaide olunması gereken günde memuriyet mahallinin dışında rapor alınacaksa sadece acil servislerden alınabilir.
5-Hastalık raporlarının fenne aykırı olduğu (memur hasta olmadığı halde rapor düzenlendiği) konusunda bir tereddüt var ise memur Sağlık Bakanlığınca belirlenen hakem hastaneye sevk edilir. Bu sürede memur izinli sayılır. Hakem hastane raporuna göre işlem yapılır. Tebligata rağmen hakem hastaneye gitmeyen memur hakkında disiplin hükümleri uygulanır.
D-REFAKAT İZNİ
Memurun bakmakla yükümlü olduğu ya da bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ya da çocuklarıyla kardeşlerinden birisinin ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi durumunda 3 ay refakat izni verilir, hastanın iyileşmemesi durumda 3 ay daha refakat izni verilir. Aynı hastalık ve aynı memur yakını için toplam süre altı aydır. Farklı bir hastalık ya da başka bir aile yakınına refakat noktasında yeniden refakat izni alınabilir.
Söz konusu raporda bulunması zorunlu hususlar;
a-Refakati gerektiren "tıbbi sebepler"
b-"Refakat edilmediği takdirde hayati tehlike bulunmaktadır" ibaresi
c-"Sürekli ve yakın bakım gerekmektedir" ibaresi
d-Refakat süresi (3 ayı geçemez- üç ayın sonunda yeniden 3 ay uzatılabilir)
Devlet memurunun yakınına bakabilecek başka bir kardeşinin olup olmaması ya da yakınının memuriyet mahallinin dışında ikamet etmesi refakat iznine engel değildir. Bu noktada çok önemli olan bir husus bulunmaktadır. Bir hasta için aynı dönemde birden fazla memur refakat izni alamaz. Örneğin kardeş olan iki devlet memuru aynı anda babaları için refakat izni alamaz.