Ticari araçlar için zorunlu kış lastiği uygulaması 1 Aralık Cumartesi günü başlayacak. Kış lastiği takmayan sürücüye 715 lira ceza kesilecek. Edirne'de lastikçilerde yoğun günler yaşanmaya başladı. 1 Aralık'ın yaklaşmasıyla birlikte yoğunluğun daha da artacağını belirten oto lastikçisi Ergin Ağdemir, "1 Aralık, 1 Nisan arasında takılması gereken kar lastiklerini takıyoruz şu anda. Yaklaşık bir ay yoğunluğun devam etmesini bekliyoruz. Özellikle ticari araçların bu konuda hassasiyet göstermesini tavsiye ederim. Ceza ve trafikteki kanunlar açısından hem de güvenlik açısından bu konuya özen gösterilmesi gerekiyor. Kış lastiği fiyatları tanesi, 200 ila 450 TL aralığında. Ara ara kampanyalarımız oluyor. Sürücülerin bu kampanyaları takip etmelerini tavsiye ediyorum" dedi. Peki kış lastiği uygulaması hangi araçlara zorunlu? Takmamanın cezası ne kadar? Tüm sürücü adaylarının yakından takip ettiği kış lastiği fiyatları ne kadar oldu? Kar lastiği hangi araçlara zorunlu olacak? Tüm detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz...
KIŞ LASTİĞİ ZORUNLULUĞU NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca, Karayolları Trafik Kanunu gereği yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan araçların kış lastiği takmaları, illerin hava ve iklim şartlarına göre yılın belirli dönemi için zorunlu tutuluyor. Söz konusu yetki, Bakanlıkça valiliklere de devredilebiliyor.
Araçların denetimi, Bakanlığın yetkilendirdiği personelin yanı sıra Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının sınır kapılarındaki birimleri ve belediyelerin denetim birimleri tarafından yapılıyor.
Kış lastiği takma zorunluluğu, 1 Aralık'ta başlayacak ve 1 Nisan 2019'a kadar devam edecek. Kurala uymayan araçların sürücülerine 715 lira ceza kesilecek.
Söz konusu ceza, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanacak yeniden değerleme oranı çerçevesinde 1 Ocak 2019 itibarıyla güncellenecek.
KIŞ LASTİĞİ "HUSUSİ" DEĞİL, "TİCARİ" ARAÇLARDA ZORUNLU
Yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar dışındaki hususi araçlar için uygulama zorunlu değil ancak can ve mal güvenliğiyle güvenli seyahat için kış şartlarında tüm araçlarda kış lastiği kullanılması gerekiyor.
Söz konusu uygulamayla kış şartlarına göre önlemini almayan, kış lastiği olmayan araçların yolu kapatması ve insanların mağduriyete uğraması önlenmeye çalışılıyor.
Kış lastikleri, 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda, ıslak, karlı ve çamurlu zeminlerde yaz lastiklerine oranla daha iyi yol tutuş ve yüksek güvenlik sağlıyor.
"LASTİK ÖMRÜNE DİKKAT EDİN"
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Başkanı Aydın Erkoç, AA muhabirine, trafiğin daha güvenli seyredebilmesi, olası trafik kazalarının önüne geçilebilmesi için lastik değişimi kadar, alınan lastiğe de dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.
Bir araçta kazaya sebebiyet veren unsurların başında lastiğin geldiğine işaret eden Erkoç, araçta kullanılan lastiklerin de mevsime uygun olması gerektiğini bildirdi.
Sürücülerin, 1 Aralık'tan önce lastik değişimlerini yapmaları önerisinde bulunan Erkoç, lastik değişiminde dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında da şunları kaydetti:
"Lastik ömrüne dikkat edin. Kışlık ya da yazlık lastik alınırken tarihine de mutlaka bakılmalı. Çünkü lastiğin hiç kullanılmasa dahi belli bir raf ömrü vardır. Bekletilmiş, ömrü dolmuş lastikler özelliğini kaybeder, balans da tutmaz. Sıfır lastikler depolarda çok bekletildiğinde deformasyona uğrayabilir. Lastiğin ortalama ömrü 40 bin kilometredir. Buna dikkat edilmeli, zaten rot balansa gittiğinde bunun bilgisi de alınabilir. Kazaların sebeplerinin başında lastikler gelmektedir. Bu sebeple vatandaşlarımızı uyarmak ve bu konuda hassas davranmalarını istemekteyiz."
KIŞ LASTİĞİ NE ZAMAN TAKILMALIDIR?
Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Teknoloji Fakültesi Otomotiv Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Bayrakçeken, sürücülerin kış lastiğini sadece çekici tekerlerde kullanma hatasına düşebildiğini belirterek, "Taşıtlarda arkadan kayma oldukça tehlikelidir." dedi.
Bayrakçeken yaptığı açıklamada, 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda yol tutuşunu artırmak amacıyla bileşimi özel belirlenmiş ve sırt yüzeyinde özel tasarlanmış desenleri bulunan lastiklerin kış lastiği olarak tanımlandığını söyledi.
Şehirlerarası karayollarında yolcu ve eşya taşımada kullanılan araçlarda 1 Aralık-1 Nisan arasında kış lastiği kullanılmanın zorunlu olduğunu hatırlatan Bayrakçeken, şöyle devam etti:
"Kamyon, çekici, tanker ve otobüs türü araçların tahrikli dingilleri üzerindeki tüm lastiklerinin kamyonet, minibüs ve otomobillerin tüm lastiklerinin ayrıca seyir sırasında değiştirilmek zorunda kalınan lastiklerin yerine takılacak lastiklerin kış lastiği olması zorunludur. Sadece buzlu zeminlerde kullanılabilen çivili lastikler, kış lastiği yerine geçer. Araçta patinaj zinciri bulunması veya kullanılması kış lastiği zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Kamyon, çekici, tanker ve otobüslerde kış lastiği diş derinliği 4 milimetreden, kamyonet, minibüs ve otomobil türü araçlarda kış lastiği diş derinliği 1,6 milimetreden az olamaz."
"MUTLAKA LASTİK BALANSI YAPILMALIDIR"
Bayrakçeken, taşıt dinamiği bakımından, tutunma, viraj hakimiyeti, yanal kuvvetler gibi faktörlerden olumsuz etkilenmemek için olabildiğince standart ölçünün tercih edilmesi gerektiğine dikkati çekti.
Kış lastiklerinde yola temas genişliğinde değişiklik olmaması için hava basıncının azaltılması gerektiğini aktaran Bayrakçeken, "Kış-yaz lastik değişimlerinden sonra mutlaka lastik balansı yapılmalıdır. Balans bozukluğu bir taraftan titreşim oluşturarak sürüş konforunu etkilerken diğer taraftan fren mesafesini artırarak kazalara zemin hazırlamaktadır. Sürücüler kış lastiğinin yanı sıra zincir gibi donanımları da yanlarında bulundurmaları zorunludur." diye konuştu.
Kış lastiği kullanımının yakıt tüketimini hava sıcaklığı, taşıt hızı, zemin, yağış durumu ve hava basıncı gibi faktörlere bağlı olarak artırabileceğine işaret eden Bayrakçeken, şunları kaydetti:
"Sürücülerimizin yaptığı hatalardan birisi de kış lastiğini sadece çekici tekerlerde kullanmaktır. Taşıtlarda arkadan kayma oldukça tehlikelidir. Önden çekişli bir taşıtta ön tekerleklerde kullanılan kış lastiği sadece doğrusal yönde fayda sağlarken yanal olarak yeterli fayda sağlanamayacağı için taşıt spin atmaya başlayabilir. Bu nedenle 4 tekerleğe de kış lastiği takılmalıdır."
Bayrakçeken, lastik değişimi sonrasında yaz lastiklerinin güneş görmeyen, nem içermeyen lastik otellerinde jant ile bekletilecekse yatay, sadece lastik olarak tutulacaksa düşey dizilmesi gerektiğini anlattı.
KIŞ LASTİĞİ FİYATLARI
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, Ekim 2018 itibariyle Türkiye'de satılan araçların yüzde 80'den fazlasını A, B ve C segment araçlar oluşturuyor. Sadece C-segment otomobiller ise toplam pazarın yüzde 55'ine denk geliyor.
Söz konusu tablo, ülkede satılan otomobillerin büyük çoğunluğunun üzerinde 16 inc ebadında lastik bulunduğunu gösteriyor. Türkiye'de en çok satılan lastik ölçülerinden biri olan 205 55 R16 boyutundaki kış lastiği bugünlerde 400 liradan satılıyor. Yerli bir markanın ürettiği aynı kış lastiğinin geçen yıl ki fiyatı ise 288 TL idi. Rakamlar 16 inc boyutundaki yerli kış lastiğinde bu yıl fiyatların yüzde 40 daha yüksek olduğunu gösteriyor.
KIŞ LASTİĞİNİN FAYDALARI NELERDİR?
Kış aylarında kazaların en büyük nedeni olan karlı ve buzlu zemin nedeniyle aracınız için tercih ettiğiniz lastik türünün de önemi artmaktadır. TÜİK`e ait verilere göre her yıl 17 bin trafik kazasının gerçekleştiği ülkemizde trafik kazalarının +7 derecenin altındaki hava koşullarında karlı ve buzlu zeminde meydana gelmesi kış lastiğini kullanımının yol ve can güvenliği açısından büyük önem taşıdığını gösteriyor.
Kış lastikleri, fren mesafeleri ve yol tutuş performanslarında yaz lastiklerinden farklı özelliklere sahip oldukları için kış aylarında en iyi performansı göstermektedirler. Kış lastikleri yapısal özelliğiyle 7 derecenin altındaki soğuk hava şartlarında sertleşmeyerek, tutunma özelliklerini sürdürür ve güvenli ulaşım sağlar. Sahip olduğu yüksek silika miktarıyla ıslak zeminde yol tutuşunu artırır. Karlı yüzeylerde yaz lastiklerine göre çekiş gücünü ve yol kavramayı %25 artırır. Hava sıcaklığının +7 derecenin altında olduğu yağmurlu bir havada 80 km/s hıza sahip bir otomobil durabilmek için yaz lastiğiyle 40 metreye ihtiyaç duyarken, kış lastiği takılı araç 34 metre mesafede durabilir. 6 metrelik fark tehlikeli bir durumda büyük önem taşımaktadır.
KIŞ LASTİĞİ SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDİLMESİ GEREKİR?
Kış lastiği veya halk arasındaki adı ile kar lastiği, üzerinde M+S işareti bulunan ve 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda yol tutuşunu artırmak amacıyla bileşimi özel olarak belirlenmiş ve sırt yüzeyinde özel olarak tasarlanmış desenleri bulunan lastik türüdür. Sadece buzlu zeminlerde kullanılabilen çivili lastikler de kış lastiği yerine geçer.
Kış lastiği, trafikte yüksek güvenliğin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Ülkemizde kış döneminde trafik kazalarında yaşanan artışların, bir nebze olsun azalmasını sağlamayı amaçlayan kış lastiği uygulamasının denetimi yetkili bakanlık personeli, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın sınır kapılarındaki birimleri ve belediyelerin denetim birimleri tarafından yapılacaktır.
- Kış lastiklerinin, bölgesine göre soğukların başladığı Ekim – Kasım ayları ile sona erdiği Mart -Nisan ayları arasında kullanılması, bu dönemde araçtaki tüm lastiklerin kış lastikleriyle değiştirilmesi gerekmektedir.
- Alınan lastiklerin tümü aynı ayara ve kaliteye sahip olmalıdır. Aksi durumda sağa/sola çekme durumları yaşanabilir. Bu, özellikle uzun yolda girilmemesi gereken risklerden biridir.
- Kış lastikleri diş derinliğinin 3 mm.nin altında olmaması gereklidir. Diş derinliği 3 mm.nin altına inmiş olan kış lastikleri, hem karlı, buzlu ve ıslak zeminlerde aracın çekiş performansının düşmesine yol açar, hem de güvenli sürüşe engel olur.
- Alacağınız kış lastiği ebatlarının, aracın standart lastiklerinin ebadından daha geniş tabanlı olmaması gerekir. Bu durumda lastiklerin yol tutuşu azaldığından, kızaklanmaya sebep olabilir.
- Kış lastikleri, yakıt tüketimini ve kabin içi sesi artırır. Bu nedenle satın almadan önce fiyatına, yakıt tüketimine ve kabin içi sese etkisine dikkat etmelisiniz.
- Lastiğinizin arabaya takılmadan önce balans ayarları yapılmalıdır.
- Önemli bir hatırlatma: Kış lastiklerinizi değiştirmiş olsanız bile, aracınızda zincir bulundurma sorumluluğun devam etmektedir. Kış lastikleri kullanarak, zincir kullanımına gerek olmadığı düşünülmemelidir.