Yeni kıdem tazminatı reformu son dakika şartları! 2019 Kıdem tazminatı tavanı hesaplama en son durum nedir? Milyonlarca çalışan kıdem tazminatıyla ilgili gelişmeleri çok yakından takip ediyor. Yapılacak düzenlemeyle mevcut sistemdeki sorunların giderilmesini teminen, kıdem tazminatının işverenlerin takdirinde belirsiz bir alacak olmaktan çıkarılarak nakden ödenebilir hale getirilmesi amaçlanıyor. Mevcut durumda işten çıkarılana, her 1 yıllık çalışma karşılığında 30 günlük brüt ücret kadar kıdem ödeniyor. Yeni sistemde brüt ücretin 14-15 gün üzerinden ödenebileceğiyle ilgili kaygılar var. Kıdem tazminatı tavanı 6 bin lirayı aştı. 4/a statüsünde çalışanlara her yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödeniyor. Ancak, yüksek ücretlilerin kıdem tazminatında tavan uygulanıyor.
KIDEM TAZMİNATI SON DAKİKA GELİŞMELERİ
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, tüm paydaşların katılımı ile kıdem tazminatı reformunu gerçekleştireceklerini, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile entegre kıdem tazminatı fonu kurulacağını söylemişti. Düzenleme SSK'lı 15 milyon kişi ile 2 milyon işvereni ilgileniyor. Düzenlemeyle ilgili henüz ortada taslak olmasa da işçi ve işverenin rızasının aranacağı belirtiliyor.
SOSYAL TARAFLARLA
Bakanlık yetkililerinden edinilen bilgiye göre; Berat Albayrak, yeni sisteme ilişkin görüşleri almak ve ayrıntıları netleştirmek üzere ilgili tüm tarafları bir araya getirecek. Uzun süredir ülke gündeminde bulunan kıdem tazminatı reformu Yeni Ekonomi Programı'nda da yer alırken, bu kapsamda kıdem tazminatı reformunun sosyal tarafların mutabakatıyla gerçekleştirilmesi öngörülüyor.
1 YILA 30 GÜNLÜK HAK
Mevcut kıdem tazminatı uygulamasında, son işyerinde en az 1 yıl çalışmak koşuluyla emeklilikte, vefat halinde veya işten çıkartılma durumunda erkek işçi askere giderse, kadın evliliği nedeniyle (1 yıl içinde) işten ayrılırsa kıdemini alabiliyor. Ancak fiili durumda, sınırlı sayıda çalışanın bu haktan faydalanabildiği, çoğu işçinin kıdem alamadığı ifade ediliyor.
GÜVENCE SAĞLANACAK
Yapılacak düzenlemeyle mevcut sistemdeki sorunların giderilmesini teminen, kıdem tazminatının işverenlerin takdirinde belirsiz bir alacak olmaktan çıkarılarak nakden ödenebilir hale getirilmesi amaçlanıyor. Mevcut durumda işten çıkarılana, her 1 yıllık çalışma karşılığında 30 günlük brüt ücret kadar kıdem ödeniyor. Yeni sistemde brüt ücretin 14-15 gün üzerinden ödenebileceğiyle ilgili kaygılar var.
İŞTE MERAK EDİLEN SORULAR
Fon sisteminde kesinti ne kadar olacak?
Kıdem Tazminatı Fonu ve BES birleşecek. Çalışanların kazançlarına göre kesinti oranları belirlenecek.
Devlet katkısı olacak mı?
İşçi, işveren, devlet katkısının olacağı fon kurulacak. Kesintiler burada toplanacak. Katkı ve kesinti oranları taraflarla yapılacak görüşmelerde netleşecek.
Birikmiş tazminat ne olacak?
Birikmiş kıdem tazminatları eski sistemde devam edecek. Çalışanın kazanımı korunacak. Daha önce gündeme gelen taslakta isteyenlerin haklarını fona aktarabileceği yönünde değerlendirmeler yer almıştı.
Fon hesabı takip edilebilecek mi?
Fon sisteminde bireysel hesap olacak, çalışanlar birikimlerini hesapta anlık takip edebilecek ve yatırım araçlarında değerlendirebilecek.
İşten ayrılan da kıdem alacak mı?
Kıdem hesapta toplanacağı ve her ay bu hesaba para yatacağı için işçi istifa etse dahi kıdem hakkı yanmayacak.
Patron primi yatırmazsa ne olacak?
Primi ödemeyen işverene yaptırımlar yer alacak.
1 yıla 1 aylık brüt ücret korunacak mı?
Tarafların büyük hassasiyet gösterdiği bir yılda bir ay uygulaması müzakereler sonucunda netleşecek.
Fondaki para ne zaman çekilebilecek?
Mevcut düzenlemede işinden istifa eden kıdem tazminatına hak kazanamıyor. Daha önce gündeme gelen çalışmalarda paranın fonda bir süre kalması öngörülüyordu. Bu süre net değil ama paranın tamamının 5 ya da 10 yıl sonra çekilmesi gündeme gelebilir.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NE KADAR?
Kıdem tazminatı tavanı 6 bin lirayı aştı. 4/a statüsünde çalışanlara her yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödeniyor. Ancak, yüksek ücretlilerin kıdem tazminatında tavan uygulanıyor.
Kıdem tazminatında tavanın yanı sıra düşük ücretliler için geçerli olan taban rakam da arttı. Asgari ücretle çalışan yaklaşık 7 milyon kişiyi ilgilendiren en düşük kıdem tazminatı tutarı, asgari ücretteki yüzde 26'lık artıştan olumlu etkilendi.
KİMLER KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için çalıştığınız işyerindeki hizmet süresinin en az bir yıl olması ve işveren tarafından işten çıkarılmış olmanız gerekir. Kendi isteğinizle işten ayrılırsanız kıdem tazminatı alamazsınız. Ancak, erkekler askerlik hizmeti için ve kadınlar da evlilik nedeniyle işten ayrılmak zorunda kalırsa, tazminata hak kazanıyor. Ayrıca, emeklilik için gerekli süreyi ve prim ödeme gün sayısını doldurmuşsanız kendi isteğinizle işten ayrılırsanız dahi kıdem tazminatı alabilirsiniz.
KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA TABLOSU
KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA NASIL YAPILIR
Kıdem tazminatı, çalıştığı her 1 yıl için 30 günlük brüt ücreti kadardır. 1 yıllık kıdemi olan işçi 1 aylık brüt ücreti tutarında kıdem tazminatı alabilmektedir. 1 yılın altındaki süreler için orantılı olarak hesaplama işlemi gerçekleştirilir. İşçinin brüt ücreti hesaplanırken sürekli olarak yapılan yardım ve primler de dahil olur. Bu sebeple, kasa tazminatı, yemek yardımı, çocuk zammı gibi ödemeler de işçinin brüt ücretine dahil edilir ve bu ücret üzerinden kıdem tazminatı hesaplanır. Diğer yandan, işçiler kıdem tazminatlarını o işverenin işyerinde geçirdikleri süre üzerinden alırlar.
KIDEM TAZMİNATI REFORMU NEDİR?
Bakan Albayrak, Yeni Ekonomi Programı kapsamında açıkladığı kıdem tazminatı reformu hakkında şunları söyledi; Vatandaşlarımızın kazançlarına göre kesinti oranlarının belirleneceği zorunlu bir bireysel emeklilik sistemini yeniden ele alacağız. Bu sistemle birlikte Kıdem Tazminatı Reformunu da hayata geçireceğiz. Yeni yapıyla birlikte 5 yılda, sistemde biriken fonların milli gelirin yüzde 10'unun üstüne çıkacağını öngörüyoruz. Finansal sektörün daha sağlıklı işleyişini sağlamak için reel sektör alanında bazı adımlar atılacak. Yapısal reformların en önemli ayağını gıdada hazırladık. Gıda enflasyonu ile mücadele için en önemli reformumuz tarımda milli birlik projemiz olacak.
BAKAN ALBAYRAK KIDEM TAZMİNATI İÇİN TARAFLARI BİR ARAYA GETİRECEK
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, yeni kıdem tazminatı sistemine ilişkin görüşleri almak ve ayrıntıları netleştirmek üzere ilgili tüm tarafları bir araya getirecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, uzun süredir ülke gündeminde bulunan kıdem tazminatı reformu Yeni Ekonomi Programı'nda da yer alırken, bu kapsamda kıdem tazminatı reformunun sosyal tarafların mutabakatıyla gerçekleştirilmesi öngörülüyor.
Mevcut kıdem tazminatı uygulamasında, son iş yerinde en az bir yıl çalışmak koşuluyla emeklilikte, vefat halinde veya işten çıkartılma durumunda tazminat alınıyor. Ancak fiili durumda uygulamadan, sınırlı sayıda çalışan faydalanabiliyor.
Uygulama, firmaların çalışanları için kıdem tazminatını hesaben karşılık olarak ayırmakla beraber nakit olarak koymaması, kendi isteğiyle işten ayrılanlara ödeme yapılmaması gibi sorunlar nedeniyle arzu edilen düzeyde gerçekleşmiyor.
Yapılacak düzenlemeyle mevcut sistemdeki sorunların giderilmesini teminen, kıdem tazminatının işverenlerin takdirinde belirsiz bir alacak olmaktan çıkarılarak nakden ödenebilir hale getirilmesi amaçlanıyor.
Büyük dönüşüm! Bakan Albayrak 'Yeni Ekonomi Programı (YEP) Yapısal Dönüşüm Adımları 2019'u açıkladı
HAK KAYBI OLMAYACAK
Düzenleme kapsamında fona ne kadar kesinti yapılacağı, sistemin kimleri kapsayacağı, birikmiş kıdem tazminatlarının durumu gibi temel parametreler, işçi sendikaları da dahil olmak üzere konuyla ilgili tüm paydaşların görüşleri alınarak belirlenecek.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da yakın zamanda bütün kesimleri bir araya getirecek. Yapılacak çalışmalarda kazanılmış hakların korunması sağlanacak.
Yeni sistemde, özel emeklilik sistemiyle entegre olacak fonlamaya dayalı bir mekanizmaya geçileceğinden çalışanlar kıdem tazminatı fonuyla desteklenecek ve sosyal güvenlik sistemini tamamlayıcı bir emeklilik sistemine entegrasyon sağlanacak.
Böylece hem toplam tasarruflar artırılacak hem de çalışanların emeklilik döneminde ek bir gelire kavuşması temin edilmiş olacak.
KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Kıdem tazminatı; işçinin, iş akdinin haklı nedene dayanmaksızın yada geçerli nedenle feshi durumunda her kıdem yılı karşılığı ortalama otuz günlük brüt ücrete karşılık gelecek şekilde hak kazandığı bir tazminat türüdür.
Burada dikkate edilmesi gereken nokta kimlerin işçi sayılacağı ve bu haktan yararlanabileceğidir. Bir ücret karşılığı işverenin yönetim yetkisi içerisinde hizmet sözleşmesine bağlı olarak iş görme ödevini yerine getiren kişiyi geniş anlamda işçi olarak değerlendirmek mümkündür. Ancak bu şekilde çalışan herkes işçi statüsünde sayılıp kıdem tazminatından yararlanamaz. Kıdem tazminatından yararlanmak için öncelikle iş kanununa tabi olmak gerekir. Bir hizmet sözleşmesine bağlı olarak çalışmak, asgari bir yıllık çalışma süresini doldurmak da diğer koşullardır.
Yasada kesintisiz olarak asgari bir yıllık çalışma süresini doldurmuş olmak düzenlenmiş olsa da ; bir yıl dolmasına çok kısa süre kala tazminat ödememek için iş akdinin feshedilmesi durumunda iyiniyet kuralları gereği kıdem tazminatı hak kazanmak söz konusu olabilir. Aynı şekilde işçinin çalışma süresinin kesintili olarak gösterilmesine rağmen aslında devamlı olarak yapıldığının ispatı halinde bu hizmetler birleştirilerek kıdem süresi hesaplamak ve bir yılın doldurulması halinde kıdem tazminatı talep etme imkanı bulunmaktadır.
Çalışma süresinin doğru şekilde hesabı kıdem tazminatı için önem teşkil eder. Kıdemden sayılacak çalışma süresinin başlangıcının doğru şekilde tespit edilmesi işçi açısından hak kaybının önüne geçilmesini sağlar. Fiili iş ilişkisinin kurulduğu tarih kıdem süresini başlatır. Tarafların önsözleşme imzalaması ancak fiilen çalışılmamış süre kıdeme esas alınmaz.
Kıdem süresi hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bazı durumlar vardır. Hizmet akdinin askıda olduğu , tutukluluk ve hükümlülük süreleri, grev ve lokavt da geçen süreler; tek seferde ihbar süresini altı hafta aşan istirahat raporu süresi ,çıraklık süresi,tutukluluk ve hükümlülük süresi,ücretsiz izin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz.Ancak deneme süresi içinde çalışma kıdem hesabında dikkate alınır.