Emeklilikte yüksek maaş almayı herkes ister. Yüksek maaşın püf noktası SGK'ya yüksek kazanç bildirmekten geçiyor. Asgari ücret ve hemen üzeri gibi rakamlarla primleri ödenen kişilerin emekli aylıkları çalıştıkça düşüyor. Maaşı düşük gösterilen itiraz etsin. Buna karşılık 3700-4000 lira kazancı olan kişilerin de çalıştıkça emekli maaşları her yıl 50-100 TL artıyor.
YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI İÇİN SON 7 YIL ÖNEMLİ
Tabii, emekli maaşı bağlanırken, kişinin işçi mi, Bağ-Kurlu mu, memur mu; hangi statüde çalıştığına da bakılıyor. Burada kişinin son 7 yılda hangi statüde çalıştığı önemli. Son 7 yılda, yani 2 bin 520 gün, kişi hangi statüde çalışmışsa emekliliği de o statüye göre oluyor ve emekli aylığı da buna göre belirleniyor. 7 yılla da kasıt, son prim ödeme tarihinden önceki fiili hizmet yılı. Örneğin, son 7 yılda Bağ-Kurlu çalışılmışsa bu statüden emekli olunuyor.
EMEKLİLİK YAŞI HESAPLAMAK İÇİN TIKLAYIN
Peki, son 7 yılda iki farklı statüde; hem Bağ-Kurlu hem de SSK'lı çalışılmışsa ne olacak? O zaman da son 3,5 yıl, bin 261 gün, hangi statüde iseniz, oradan emekli olacaksınız. Örneğin, son 7 yıl hem SSK'lı hem de Bağ-Kurlu olarak çalıştınız, ancak son 3.5 yıl SSK'lıydınız; emekliliğiniz SSK'dan olacak ve buna göre maaş bağlanacak. Şunu da belirteyim, 1 Ekim 2018'den sonra ilk kez sigortalı olanlarda durum değişiyor.
Bu tarihten sonra sigorta olanlar için son 7 yıl kuralı geçerli değil, tüm çalışma süresine bakılarak emekli olunuyor. Burada da en fazla hangi statüde çalışılıp, prim ödenmişse emeklilik şartları da o statü üzerinden oluyor. Bu da alınacak emekli maaşını, emeklilikte alınacak zamları ve ikramiyeleri etkiliyor.
KİMLERİN EMEKLİ MAAŞI DÜŞÜYOR?
Gelelim, emeklilik şartları yerine getirilse bile çalışmaya devam ettikçe emekli maaşı artır mı, yükselir mi sorunun cevabına. Bir kere, sosyal güvenlik kurumuna ne kadar yüksek ücret bildirilip, ne kadar yüksek prim ödenirse emekli aylığı da o oranda yüksek oluyor. Bugün asgari ücret ve asgari ücretin biraz üzerinde maaşla çalışanlar emekli olmayıp, yüksek maaş alabilmek için daha fazla çalıştıklarında; maalesef emekli maaşları düşer. Ne kadar düşer derseniz? Her ay 1-3 lira arasında azalır.
Neden düşer diye sorarsanız? Aylık bağlama oranları düştükçe emekli aylığı da düşer de ondan. Ancak asgari ücretin iki-üç katından fazla maaş alanlar emekli olmayıp, ne kadar uzun süre çalışırlarsa emekli maaşları da artar.
Örnekle anlatayım: 2 bin 520 lira ile 5 bin lira arasında maaş alanlar, emeklilik şartlarını yerine getirip de çalışmaya devam ederlerse, emekli aylıkları azalır. Ama bugün aylık 8 bin liranın üzerinden maaş bildirenler, emekli olmayıp, çalışmaya devam ederlerse emekli aylıkları da çalıştıkları süre kadar artar. Hele ki, tavandan sigorta bildirimi yapanlar –ki, 2019 için SSK tavanı 19 bin 188 lira- çalışmaya devam ederlerse aylık 20 liranın da üzerinde emekli aylıkları yükselir.
Sözün özü, eğer asgari ücret ve iki katı üzerinde aylık maaş alıyorsanız ve maaşınızı tavandan gösteremiyorsanız uzun süre çalışmanın faydası yok aksine zararı var. Ama yok yüksek maaş alıyorsanız ve sigorta bildirimini de tavandan yapıyorsanız emekliliğiniz gelse de çalışmaya devam edebilirsiniz.
Kaynak: Hürriyet
