Çalışma hayatında ve sosyal güvenlikte anneleri koruyan birçok düzenleme var. İşte anneler için yapılan tüm düzenleme ve haklar... Yarım çalışma ödeneği için doğum izni bittikten sonra 30 gün içinde İşkur'a başvuru yapılacak. İşsizlik Fonu'ndan brüt asgari ücretin yarısı tutarında ödeme yapılıyor. Gerisini patron ödüyor. Yasalar ve sosyal güvenlik mevzuatı birçok alanda annelere pozitif ayrımcılık sağlıyor. Bu da daha çok kadının üretime ve istihdama katılımını teşvik etmeyi amaçlıyor. Yasaya göre; kadın işçilerin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık (112 gün) izin hakkı var. Çoğul gebelikte (ikiz gibi hallerde) bu süreye 2 hafta daha ekleniyor.
BİR AY ÖNCE BİLDİRİM
Kısmi süreli çalışmak için işçinin bir ay önce işverene yazılı talepte bulunması gerekir. Talep yazısında kısmi süreli çalışmaya hangi tarihte başlanacağı, hangi günlerde veya hangi saatler arasında çalışılacağı belirtilmeli. İşçi, yazıya, eşinin çalıştığına dair belgeyi de eklemeli. Ebeveynden birinin çalışmaması halinde çalışan eş kısmi süreli çalışma hakkından yararlanamaz. Ancak, çalışmayan eşin sürekli bakım ve tedavi gerektiren hastalığı bulunması halinde çalışan eş kısmi çalışma hakkını kullanabilir.
ASGARİ ÜCRETLİYE 2289 LİRA ÖDEME
Yarım çalışma ödeneği için doğum izni bittikten sonra 30 gün içinde İşkur'a başvuru yapılacak. İşsizlik Fonu'ndan brüt asgari ücretin yarısı tutarında ödeme yapılıyor. Gerisini patron ödüyor. İşsizlik Fonu'ndan ödenen tutar 2019 için aylık 1279 lira. Yarı zamanlı çalışma döneminde yarım maaş hakkından yararlanabilmek için işçi adına son 3 yılda en az 600 gün prim ödenmesi gerekiyor. Bu ödemeyi alan asgari ücretli bir annenin eline 2289 lira geçer.
ÜCRETSİZ İZİN HAKKI DA VAR
Doğum yapan memur anne, 16 haftalık analık (doğum) izninin veya 6 aya kadar olan yarım gün çalışma döneminin bitiminden sonra 24 aya kadar ücretsiz izin kullanabilir. SSK'lılar ise 16 haftalık analık izni süresinin bitiminden itibaren 6 aya kadar ücretsiz izin yapabilir.
EN AZ 16 HAFTA
Yasalar ve sosyal güvenlik mevzuatı birçok alanda annelere pozitif ayrımcılık sağlıyor. Bu da daha çok kadının üretime ve istihdama katılımını teşvik etmeyi amaçlıyor. Yasaya göre; kadın işçilerin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık (112 gün) izin hakkı var. Çoğul gebelikte (ikiz gibi hallerde) bu süreye 2 hafta daha ekleniyor.
6 AY SÜT İZNİ
Hamilelik süresince periyodik kontrollerde işveren ücretli izin vermek durumunda. Annelere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1.5 saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Memur annelerde bu süre ilk 6 ayda 3 saat, ikinci 6 ayda günde 1.5 saattir.
YARI ZAMANLI ÇALIŞMA
Çalışan anneler doğum izninden sonra çocukları okul çağına gelene kadar yarı zamanlı çalışabiliyor. Anneler, yasal doğum izinleri bittikten sonra ilk çocuk için 2 ay (60 gün), ikinci çocuk için 4 ay (120 gün), 3 veya daha fazla çocuk için 6 ay (180 gün) yarım gün çalışarak, çalışmadığı mesainin ücretini devletten alabiliyor. Çocuk engelli doğarsa süre 360 güne çıkıyor.
2160 GÜN BORÇLANMA
İşçi, memur, esnaf statüsündeki kadınlar, doğumdan sonra boşta geçen sürelerinin 2 yıla kadar olan kısmı için borçlanma yapabiliyor. Borçlanma hakkı, 3 çocuğa kadar kullanılabiliyor. Üç çocuğu bulunan anne, toplam 6 yıla kadar borçlanabilir. Doğum borçlanması hakkından yararlanabilmek için doğumdan önce işçi, memur veya esnaf statüsünde sigortalı olmak gerekiyor.
EMZİRME ÖDENEĞİ
Doğum yapan kadınlara 178 lira 'emzirme ödeneği (süt parası)' veriliyor. Bu para çalışan, çalışmayan her anne için ödeniyor. Anne sigortalı değilse para sigortalı babaya veriliyor. Başvuru SGK il müdürlüğüne, sosyal güvenlik merkezine yapılıyor. Bağkurlu anneler de süt parası alabiliyor. Bir kereliğine ödenir.
ÇOCUK PARASI
Doğum yapan tüm annelere çocuk parası veriliyor. İlk çocukta 300, ikincide 400 ve üçüncüde 600 lira ödeniyor. Yeni doğan çocuk yardımı için başvuru Aile Bakanlığı İl Müdürlükleri'ne, ilçede ise kaymakamlıklara yapılıyor. TC kimlik numarasıyla 'aile.gov.tr'den de başvuru imkanı var.
RAPOR PARASI
Anneye yapılan en yüksek tutarlı ödeme doğum (rapor) parası. Maaşa göre değişiyor ve 112 gün üzerinden hesaplanıyor. En düşük ödeme 6367 lira. Para annenin adına açılan Ziraat Bankası hesabına yatıyor. Paranın yatıp yatmadığını doğum izni biter bitmez 'turkiye.gov.tr' adresinden kontrol edebilirsiniz.
NELERE BAKILIYOR?
● İşkur'a kayıtlı işsiz olmak.
● İşverenin birinci veya ikinci dereceden akrabası ya da eşi olmamak.
● Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emekli olmamak.
● Desteğe başvurulduğundan önceki 3 ay işverenin çalışanı olmamak.
● Desteğe başvurulduğu tarihten önceki son 1 ayda emeklilik ve malullük primi yatırılmamış olmak.
● İş ve meslek danışmanlığından faydalanmış olmak
DESTEKTEN NASIL YARARLANACAKSINIZ?
-0-15 yaş arası çocuğu olan anneler yararlanabiliyor.
-İŞKUR'a kayıtlı işsiz olmak.
-İşverenin birinci veya ikinci dereceden akrabası ya da eşi olmamak.
-Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emekli olmamak.
-Desteğe başvurulduğundan önceki 3 ay işverenin çalışanı olmamak.
-Desteğe başvurulduğu tarihten önceki son 1 ayda emeklilik ve malullük primi yatırılmamış olmak.
-İş ve meslek danışmanlığından faydalanmış olmak.
İşbaşı Eğitim Programları
Kuruma kayıtlı işsizlerin mesleki deneyim edinmeleri ve teorik eğitimini aldıkları mesleklerde uygulamayı görmesi, çalışma ortamına uyumunun sağlanması amacıyla düzenlenen programlardır.
İşsizlerin mesleki yeterliklerini geliştirebilecekleri ve tecrübe edinecekleri bir programdır. Programa katılmak isteyenler işbaşı eğitimi yapacağı işyerini kendileri bulabileceği gibi Kurumumuzdan da kendilerine işyeri bulunmasını talep edebilirler. Ayrıca işverenler de istedikleri vasıftaki katılımcı adayını kendileri bulabilecekleri gibi kendilerine katılımcı adayı bulunmasını İŞKUR'dan da talep edebilirler.
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARININ SÜRESİ
İşbaşı Eğitim Programı; bilişim ve imalat sektörlerindeki işyeri ve mesleklerde en fazla 6 ay, diğer sektörlerde ise en fazla 3 ay olarak uygulanmaktadır. Siber güvenlik, bulut bilişim, oyun geliştirme uzmanı ve kodlama gibi çağımızın ve geleceğin meslekleri olarak görülen alanlarda düzenlenecek olan işbaşı eğitim programlarına katılan 18-29 yaş arası gençler için işbaşı eğitim programlarının süresi en fazla 9 ay uygulanacaktır.
Programlar günde en az 5 en fazla 8 saat olmak üzere ve haftada 6 günü aşmamak kaydıyla haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde planlanabilir.
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARINDAN YARARLANMA ŞARTLARI
Kuruma kayıtlı işsiz olmak,
15 yaşını tamamlamış olmak,
İşverenin birinci veya ikinci dereceden kan hısmı veya eşi olmamak,
Emekli olmamak,
Programın başlama tarihinden önceki üç aylık dönemde programa başvuru yapan işverenin çalışanı olmamak,
Program başlangıcından önceki son 1 ayda uzun vadeli sigorta kollarına ait primi yatırılmamış olma
İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmış olmak,
Yukarıdaki şartları sağlayan ve programa devam etmelerine engel durumları bulunmayan öğrenciler de programlara katılabilirler.
Ayrıca tarımsal faaliyette bulunanlar ile isteğe bağlı sigortalı sayılanlar, sosyal yardım, engelli maaşı ile dul ve yetim aylığı alanlar da işbaşı eğitim programından yararlanabilirler.
İŞKUR'A NASIL KAYIT OLUNUR?
İŞKUR kayıt olmayı anlatmadan önce bilmeniz gereken önemli bazı satır başları bulunmaktadır.
İŞKUR iş arayanlar ile işverenleri ayırmış ve sisteme üye olmak için öncelikle hangisi için kayıt olduğunuzu sormaktadır.
Üyelerin hesaplarını etkinleştirebilmeleri için e-posta ya da telefon numarası girmeleri gerekmektedir. En az birisini girmek yeterlidir. Aksi durumda onay kodu iletilemeyeceği için üyelik aktif edilemez.
Üyelerin hesapları son işlem tarihinden itibaren 1 sene içerisinde aktif olmaz ise yani hesaba bu süre zarfında giriş yapılmaz ise üyelikler dondurulur. Bu süre özürlü ve eski hükümlü kayıtlarında iki senedir.
Üyeler tarafından 15 gün içerisinde okunmayan tüm mesajlar otomatik olarak silinmektedir.
İŞKUR'a kayıt olmak için öncelikle yazımızın başında da söylediğimiz gibi İşveren mi iş arayan kişi mi olduğunuzu belirtmeniz gerek. İkisi içinde üye olma bağlantıları aşağıdadır.
Daha sonra karşınıza çıkan üyelik sözleşmelerini kabul etmeniz ve profil bilgilerinizi ( şifre, isim soyisim vb bilgileri ) eksiksiz ve doğru olarak girmeniz gerekmektedir. Bu aşamayı kaydettikten sonra profilinizi oluşturursunuz. Bu alanda öğrenim durumunuz, özellikleriniz, eğitim durumunuz, iş aradığınız pozisyonlar vb bilgileri aşama aşama doldurur gerekirse word dosyası halinde özgeçmiş de ekleyebilirsiniz. Profil fotoğrafı eklemeniz de bu aşamada önerilir. Çünkü yapılan araştırmada profil fotoğrafı olanların iş bulma olasılıklarının daha fazla olduğu görülmüştür. Ardından İŞKUR size bir danışman atar ve işveren ile sizi ya da işçi ile sizi buluşturmak için çalışmalarını devam ettirirler.
İnternet üzerinden İŞKUR'a üye olmak istemiyorsanız, bulunduğunuz şehirdeki en yakın İŞKUR İl Müdürlüğüne eğitim durumunuzu gösterir bir belge ile kayıt için başvuruda bulunmanız da seçenekler arasındadır. Burada bulunan görevli personel size kayıt işlemleri için yardımcı olacaktır.
İŞKUR
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (kısaca İŞKUR), Türkiye'de istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere kurulmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tâbi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.