Geçen yılki kur saldırısının ardından faizi 6.25 puan çekerek yüzde 24'e yükselten Merkez Bankası ekonomide canlanmanın fitilini ateşledi. Murat Çetinkaya'nın yerine göreve getirilen yeni başkan Murat Uysal'ın başkanlığındaki ilk toplantıda politika faizi (bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı) 4.25 puan indirilerek yüzde 24'ten 19.75'e çekildi. Faiz indirimi piyasada beklentilerin üzerinde olsa da ne dolar ne euro arttı. Analistler, yıl sonuna kadar bankanın 3-4 puan daha indirim marjının olduğunu belirtiyor. 4.5 yıl sonra ilk kez faiz indirimine giden Merkez Bankası'nın başlattığı indirim sürecinin bankalara da yansıması bekleniyor.
YATIRIM İŞTAHI GÜÇLENECEK
Fonlama maliyetleri azalan bankalar, önümüzdeki günlerde Merkez'in kararını mevduat ve kredi faizlerine yansıtacak. Konut kredisi faizinin yüzde 20'nin altına, ticari kredi faizinin ise yüzde 22'lere çekilmesi bekleniyor. Bankacılar, mevduatta ise faizin yüzde 20 seviyesinde dengeleneceğini belirtiyor. Kredi faizlerinin düşmesi iş dünyasının yatırım iştahını yükseltecek, vatandaşın da ertelediği konut ve taşıt alımlarını hayata geçirmesini sağlayacak. Böylece büyümenin önü açılacak.
KRİZ SEVİCİLER HÜSRANA UĞRADI
Merkez Bankası'nın kararı kriz sevicileri de hüsrana uğrattı. Toplantı öncesinde faizin 4 puanın üzerinde artması halinde kurun patlayacağını ileri sürenler avuçlarını yaladı. Karar öncesi 5.73 TL olan dolar, ilk anda 5.78'i görmesine rağmen, daha sonra hızla gerileyerek 5.65 liraya kadar indi. Borsa İstanbul'da da endeks 103 bin 400 puandan, 104 binin üstüne çıkarken, özellikle bankacılık ile gayrimenkul sektörü hisselerinde alım gözlendi. 2 yıllık gösterge tahvilin faizi yüzde 17.25 ile 25 ayın dibine indi.
Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı sonrası yapılan açıklamada, ekonomideki kademeli toparlanmanın devam edeceğine dikkat çekilerek, gelişmiş ülke merkez bankalarının da genişleyici para politikası adımları atma olasılığının güçlendiğine vurgu yapıldı. Bu durumun, gelişmekte olan ülke finansal varlıklarına yönelik talebi ve risk iştahını desteklediği kaydedildi.
Enflasyon görünümündeki iyileşmenin devam ettiğinin altı çizilen açıklamada, yıl sonu itibarıyla enflasyonun öngürülerin altında kalabileceği belirtildi.
MERKEZ'İN ELİNİ RAHATLATAN GELİŞMELER
Türkiye'de reel faizin % 8 ile diğer ülkelerin 3 katından fazla olması
Global merkez bankalarının gevşemeci politika sürecine girmesi
Enflasyonda düşüş sürecinin hızlanması
Jeopolitik risklerde azalma, risk priminde düşüş
BU YILKİ PPK TARİHLERİ
12 Eylül 2019 Perşembe
24 Ekim 2019 Perşembe
12 Aralık 2019 Perşembe
İŞ DÜNYASI NE DEDİ?
İsmail Gülle/TİM Başkanı: TCMB'nin önden yüklemeli faiz indirimi, en kısa sürede reel sektörün finansman maliyetlerine yansıması suretiyle, önemli bir adım. Temmuz ve eylül aylarındaki toplantılarda yapılabilecek toplam 6 puanlık olası bir indirimin büyük bölümünün bu ayki toplantıda yapılmış olması, piyasayı canlandıracak ve ekonomik büyümeye hızlı bir yansıma sağlayacak.
YATIRIM MALİYETLERİ DE GERİ ÇEKİLMİŞ OLDU
Şekib Avdagiç/İTO Başkanı: Faizde indirim umut verici, ancak tek seferle kalmamalı. Bir trendin başlangıcı olmalı. Faizin yüksek kaldığı her gün Türkiye'nin yatırım potansiyelinden çalmaktadır. Merkez, bu faiz indirimi ile hem yatırım maliyetlerini geriye çekti, hem de mevduat faizini girişimciye rakip olmaktan bir ölçü daha uzaklaştırdı.
Orhan Aydın/ASKON Başkanı: Merkez Bankası'nın bu kararı son derece yerinde ve beklentilerimiz doğrultusunda oldu. Merkez Bankası yeniden yatırım ve canlanma döneminin startını vermiştir.
Mustafa Gültepe/iHKİB Başkanı: Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararı sektörümüzün uygun finansmana erişim için çok önemli ve cesur bir adım. Biz şimdi bankalarımızın hızla bu kararın gereğini yerine getirmelerini ve kredi faizlerini düşürmelerini bekliyoruz. Unutmayalım ki, Türkiye'nin refahı için daha çok üretmek zorundayız. Daha çok üretim için uygun maliyetli finansmana ihtiyacımız var.
Abdurrahman Kaan/MÜSİAD Başkanı: En büyük üreticinden en küçük tüketicisine kadar ülke ekonomisinin bütün aktörleri adına sevindirici bir gelişme. TCMB'nin faiz indirimleri konusundaki bu tutumu, yeni Türkiye'de yeri olmayan 'yüksek faiz, yüksek üretim maliyeti ve düşük yatırım' tuzağına daha fazla düşülmeyeceğini göstermiştir.
Gürsel Baran/ATO Başkanı: Yüksek faizle Türkiye ekonomisinin yapısal dönüşüm sağlaması mümkün değildi. Faiz indirimi yatırım ortamının iyileştirilmesi ve katma değerli üretim ekonomisine yönelmek için önemli bir adım.
Nail Olpak/DEİK Başkanı: Faiz oranının psikolojik sınır olan 20'nin altına çekilmesini önemli buluyoruz. Önümüzdeki dönemde cari açıktaki azalma, enflasyondaki düşüş ve finansal koşullardaki iyileşme ile ekonomideki kademeli toparlanmanın devam edeceği öngörüsü, iş dünyasının güveninin perçinlenmesi açısından büyük önem taşıyor.
KREDİ FAİZLERİ EN AZ 2 PUAN DÜŞER
Merkez Bankası'nın dün başlattığı faiz indirim süreci, toparlanma eğilimine giren ekonomide canlanmayı hızlandıracak. Politika faizindeki indirimin ardından fonlama maliyetleri gerileyen bankalar önümüzdeki dönemde, kredi ve mevduat faizlerini aşağı çekecek. Şu anda yüzde 21.36 seviyesinde bulunan konut kredisinde faizin kısa vadede yüzde 20'nin altına, ticari kredi faizinin ise yüzde 25.4'ten 22'lere gevşemesi bekleniyor. Mevduatta ise yüzde 22 seviyesinde bulunan ortalamanın 20'lerde dengeleneceği belirtiliyor. Maliyetlerin düşmesi ile birlikte reel sektörün yatırım iştahı yükselecek, bireysel yatırımcı ise ertelediği konut ve taşıt alımlarını hayata geçirecek.
İNDİRİMLER DEVAM EDECEK
Piyasanın bu faiz indirimini satın aldığını belirten GCM Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, "Merkez Bankası faiz indirmeye devam edecek görünüyor. Bir sonraki toplantı 12 Eylül'de, eylül ve ekim enflasyonu beklentileri de dikkate alındığında faizde indirim döngüsü devam ettirilecek" dedi.
İntegral Yatırım Menkul Değerler Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu, karar metninden Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyonu yüzde 14 civarında beklediğinin anlaşıldığına dikkat çekerek, "Bunu eylül toplantısında 250 baz puan gibi bir miktar faiz indirimi daha olabileceği yönünde algılıyoruz. Eylül toplantısına mesaj var" değerlendirmesinde bulundu. Standard Chartered MENA ekonomisti Carla Slim de, reel faizin yüzde 8 olması nedeniyle Merkez Bankası'nın manevra alanın bulunduğunu belirterek, "Para politikasında beklenen gevşemeyi önden yüklemeli yapmaya karar verdiği görülüyor" dedi.
ECB'DEN BÜYÜMEYE DEVAM KARARI
Avrupa Merkez Bankası (ECB), büyüme ve enflasyonda hedefleri tutturmak için faiz oranlarında değişikliğe gitmedi. Bankadan yapılan açıklamada, Yönetim Konseyi'nin, politika faizinin sıfır, 2016'dan beri eksi olan mevduat faizinin yüzde eksi 0.40 ve marjinal fonlama faizinin de yüzde 0.25'te bırakıldığı belirtildi. Açıklamada, faiz oranlarının, en azından gelecek yılın ikinci yarısına kadar ve enflasyon hedefi olan yüzde 2 doğrultusunda mevcut seviyesinde veya daha düşük kalmasının beklendiği kaydedildi. ECB Başkanı Mario Draghi, de yaptığı açıklamalarda "Önemli ölçüde parasal teşvik gerekiyor" dedi. Özellikle imalatın görünümünün kötüleştiğinin altını çizen Draghi, 2019'un ikinci yarısında büyümenin toparlanması ihtimalinin azaldığını ifade etti. IMF Başkanlığı yapacağı yönündeki dedikodulara "O göreve uygun değilim" diye cevap veren Draghi, Facebook'un kripto para birimi Libra ile ilgili de "Çok riskli" değerlendirmesinde bulundu. Öte yandan, Mario Draghi'nin yerine gelecek olan IMF Başkanı Christine Lagarde için de onay çıktı. ECB'den yapılan açıklamada, Yönetim Konseyi'nin AB Konseyi'nin başkanlık için Lagarde'ı aday göstermesini kabul ettiği ve bir itirazı olmadığı belirtildi.