Yaz aylarının bitmesiyle pek çok turizm çalışanı işlerini bırakacak. Peki bu durumda olanlar tazminat, ihbar, işsizlik maaşı gibi haklarını nasıl alacak? Sözleşmesi belirli süreli olsun olmasın tüm çalışanların kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, işsizlik maaşı gibi hakları bulunuyor. Ancak bu durum mevsimlik sözleşmeler yapan çalışanlarda biraz farklı uygulanıyor.
MAAŞ İMKANI
Turizm çalışanları sezonluk olarak 'belli süreli sözleşme' statüsünde oluyor. Bu süre bittiğinde eğer sözleşme feshediliyorsa işsizlik maaşı hakkı kazanılıyor. Yasal dayanak ise 4447 Sayılı Yasa'nın 51'nci maddesinin d bendi. Sözleşmesi biten sezonluk işçiler son 120 günde iş akitlerinin olması ve son 3 yılda en az 600 gün sigortalı olup işsizlik priminin de yatırılmış olması şartı ile İŞKUR'a işsizlik maaşı için başvurabilir. Fakat birçok turizm işletmesi sözleşmeyi feshetmek yerine askıya alıyor. Bu durumda bir nevi ücretsiz izin durumu ortaya çıkıyor. Dolayısıyla fesih olmadığı için de işsizlik maaşı hakkı ortadan kalkıyor.
Kıdem tazminatında ise yine sözleşme önem kazanıyor. Eğer tek sezonluk bir sözleşme yapıldıysa, 1 yıl dolmadığı için tazminat hakkı doğmuyor. Ancak sözleşmeler yenilendiği ya da askıya alındığı için toplam çalışmaya bakmak gerekiyor. Bu kez 1 yılı geçtiği için tazminat hakkı doğuyor. Sözleşmenin askıya alındığı dönemler bu süreden sayılmıyor.
SÜRELERE DİKKAT!
Sözleşmenin peş peşe yenilenmesi, turizm çalışanlarına tazminat imkanı sağlıyor. Örneğin; 3 sezon 5'er aylık anlaşan ya da peş peşe sözleşmesi 3 yıl yenilenen bir çalışan toplamda 15 ay çalıştığı için 1 yılı doldurup kıdem tazminatını hak ediyor. Askıya alınan sözleşmelerde yeni sezon başladığında işverenin çalışanı işe başlatma zorunluluğu bulunuyor. Eğer başlatılmazsa sözleşmeyi feshetmiş sayılacağından işverenin ihbar tazminatı ödenmesi de gerekiyor. Yargıtay, 11 ayı aşan işleri mevsimlik iş olarak kabul etmiyor. Askıya alınan sözleşmelerde işçi bir sonraki dönemde çağrılmamışsa bu kez işverenin feshi anlamı taşıyacağı için ihbar tazminatı da devreye giriyor.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr