ENFLASYON NASIL HESAPLANIR?
Enflasyonu hesaplamak resmi istatistik kurumları açısından oldukça zor olmakla birlikte, temsili bazı mallardan bir sepet oluşturularak hesaplama gerçekleştirilir. Sonra da bu sepet değerinin zaman içerisindeki değişimleri gözlemlenir. Oluşturulan bu endeksin genel olarak iki hesaplanma yöntemi bulunuyor;
– Tüketici Fiyat Endeski (TÜFE – CPI): Tüketim malları veya hizmetlerinin (benzin, gıda, giyim, otomobil gibi) hesaplanmasında kullanılır. Tüketicinin perspektifinden değişimi gösterir.
– Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE – PPI): Yurtiçinde üretilen mal ve hizmetlerden oluşturulan endeksteki değişimleri gösterir. Bu da üreticinin perspektifine göre yorumlanmaktadır.
Yukarıdaki iki kategori için de, mevsimsel (geçici) etkilerin bulunmadığı ve Çekirdek (Core) olarak adlandırılan hesaplama yöntemleri bulunmaktadır.
Bu göstergeler büyük çaptaki anketler olarak düşünülebilir. Her ay, resmi istatistik kurumları, perakende satışçılar, hizmet sağlayıcıları, benzin istasyonları ve muayenehane gibi birçok yeri fiyat değişiminin saptanması için inceler.
TEMMUZ AYI ENFLASYON ORANI NE OLMUŞTU?
Enflasyon oranı, TÜİK tarafından 5 Ağustos Pazartesi günü açıklandı. Aylık yüzde 1,36 yıllık bazda ise yüzde 16,65 oldu.
TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %1,36, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,44, bir önceki yılın aynı ayına göre %16,65 ve on iki aylık ortalamalara göre %19,91 artış gerçekleşti.
Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı Temmuz ayında endekste yer alan gruplardan, ev eşyasında %4,24, konutta %3,10, eğlence ve kültürde %1,60 ve lokanta ve otellerde %1,42 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %3,20 ile giyim ve ayakkabı oldu
Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Temmuz ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %1,11 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre ev eşyası %25,41, lokanta ve oteller %19,85, alkollü içecekler ve tütün %19,23 ve gıda ve alkolsüz içecekler %18,21 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2019 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %2,04, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,72, bir önceki yılın aynı ayına göre %17,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %19,07 artış gerçekleşti.
Temmuz 2019'da endekste kapsanan 418 maddeden; 48 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 264 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 106 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
