HANGİ DAVALARA ARABULUCU BAKIYOR?
Bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul ediliyor. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötü niyet tazminatı, eşitliğe aykırılık tazminatı, sendikal tazminat, mobbing tazminatı, ücret, prim, ikramiye, fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve benzeri işçilik alacaklarının söz konusu olması halinde arabulucuya gidilmesi gerekiyor. İş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi veya manevi tazminat davaları ile bunlarla ilgili tespit, itiraz ve rücu davaları kapsam dışı tutuluyor.
BAŞVURU İÇİN SÜRE SINIRI VAR MI?
İşçinin, sözleşmesinin sona ermesinin kendisine bildirilmesinden sonra 1 ay içinde başvurması gerek.
ARABULUCU NASIL SEÇİLECEK?
Başvuru karşı tarafın, karşı taraf birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna, arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde ise görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne yapılacak. Bunun için adliyelerden bilgi alınabilir.
DAVA NE KADAR SÜREDE ÇÖZÜLECEK?
Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren 3 hafta içinde sonuçlandırmak zorunda. Bu süre en fazla 1 hafta uzatılabiliyor. Böylece yıllar süren davalar yerine 1 ayda sonuç almak mümkün olabiliyor.
HİZMET ÜCRETLİ Mİ?
Arabuluculuk hizmeti ücretli. Bu ücret tarifeleri her yıl Ocak ayında belirlenip ilan ediliyor. Bu tarife dışında ücret alınmıyor.
Tarafların arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaları halinde, arabuluculuk ücreti, aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde karşılanıyor.
KARAR KESİN Mİ?
Arabulucuya gitmek zorunlu, ancak uzlaşmak zorunlu değil. Taraflar arasında anlaşma sağlanamazsa mahkemeye gidilmesinde bir engel yok. Arabuluculukta çözümlenmiş bir konunun tekrar yargı konusu yapılabilmesi için tehdit, hile, cebir gibi taraf iradelerini sakatlayan bir olgunun varlığı gerekir. Bu yüzden imzalanan anlaşma belgesi mahkeme kararı niteliğinde belge sayılıyor ve konular yargıya taşınamıyor.
TOPLANTIYA GİDİLMEZSE NE OLUR?
Taraflardan birinin geçerli mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilir ve bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur. Sürece geçerli mazeret göstermeksizin katılmayan işveren, davada haklı çıksa bile, yargılama giderlerinin tamamını öder. İki tarafın da ilk toplantıya katılmaması sebebiyle sona eren arabuluculuk faaliyeti üzerine açılacak davalarda, tarafların yaptıkları yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
ÇALIŞAN HAKLARI KORUNUYOR / SİZDEN GELENLER
Tazminat fonu geldiğinde aynı işyerinde uzun yıllar çalışan insanların kıdem tazminatları yanacak mı? Hak kaybı yaşanır mı? Gamze KURU
Kıdem tazminatı reformuyla ilgili ne söyleniyorsa söylentiden ibarettir. Çünkü ortada açıklanmış ya da sosyal tarafların bir araya gelip görüştükleri bir metin bulunmuyor. Ancak şunu söyleyelim; şu anda çalışanların hakları korunuyor, kimsenin parasına da el koyma gibi bir şey söz konusu olamaz. Bu tür söylentilere inanmayın. Bu söylentiler ya kasıtlı çıkartılıyor ya da cahillikten.
YENİ KREDİ ÇEKMEK AVANTAJLI
3 ay önce 155 bin lira, 60 ay vadeli konut kredisi aldım. Aylık ödemem 4 bin 50 lira, faiz oranı ise yüzde 1.65. Erken ödeme yapma imkanım var mı? Banka bana nasıl bir fatura çıkarır? Sezai ŞENYURT
Yasalarımız tüm kredilerde olduğu gibi konut kredilerinde de tüketicilere erken kapatma imkanı sunmaktadır. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 37'nci maddesi açıkça kredinin erken kapatılabileceğini düzenlemiştir. O yüzden siz de kredinizi kapatabilir ve daha düşük faizli kredi alabilirsiniz. Buradaki erken kapama tazminat oranı da sabit ödemeli kredilerde "Erken ödenen tutarın kalan vadesi 36 ayı aşmayan kredilerde yüzde birini, kalan vadesi 36 ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini geçemez" şeklinde belirlenmiştir. Oranların değişken olarak belirlenmesi halinde tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilemez.
BAKANLIĞA ŞİKAYET EDİN
Özel bir şirkette çalışıyoruz. İşveren maaşlarımızı ödeyemiyor, geciktiriyor. 2 aylık maaşımız içeride. İşten ayrılırsak tazminat alabilir miyiz? (İsmi saklı)
İş Kanunu'na göre; işçiye ücreti kanun hükümleri veya sözleşme hükümlerine uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse, işçinin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak fesh etme ve tazminatını alma hakkı vardır. İşçinin bu nedenle iş sözleşmesini fesh ettiğini noterden göndereceği ihtarname ile işverenliğe bildirerek tazminatını talep etmesi gerekir. Eğer işveren bu ihtarnameye rağmen kıdem tazminatını ödemez ise ya yargı yoluna başvuracaksınız ya da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmeler Bakanlığı'na konuyla ilgili şikayet dilekçesi vereceksiniz.
ekonomi@takvim.com.tr
DİĞER