On binlerin ölümüne neden olan ve Türkiye ekonomisini derinden sarsan 17 Ağustos Marmara depreminin 20'nci yılını geride bıraktık. Ancak hâlâ Türkiye'deki konutların sadece yüzde 51.7'si depreme karşı kendini sigorta ile korumuş durumda. Sigortalı konut sayısı 9 milyon 132 ve prim üretimi de 1.2 milyar lira düzeyinde. Kısacası her iki evden biri depreme karşı sigortalı değil. Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) zorunlu deprem sigortalarında 2020'nin 1 Ocak günü itibarıyla önemli yenilikler yapacak.
FİYATLAMA DEĞİŞECEK
Fiyatlama modeli tamamen değişecek. Yeni Türkiye Deprem Tehlike Haritası'na ve risk gruplarına göre fiyatlar farklılaşacak. Aynı zamanda artık binanın özelliklerine (öz niteliklerine) göre değişimler yaşanacak. Örneğin 2000 yılı öncesi yapılan bir ev ile bu tarihten sonra yapılanlar arasında sigorta fiyatında fark olacak. Bunun dışında evin yapısı, yeri, yeni risk haritasındaki konumu gibi etkenler de dikkate alınacak. Binanın datasına özel bir değerlendirme yapılacak. Kısacası deprem risk grupları, kaynakları, zemin koşulları ve bina öz nitelikleri kullanılarak belirlenecek. Kentsel dönüşüme tabi olmuş evler de daha farklı bir değerlendirmeye tabi tutulacak. Düşük katlı binalar için daha düşük fiyat belirlenebilecek.
TEMİNAT YÜKSELTİLDİ
Zorunlu Deprem Sigortası kapsamında, ayrıca bir mesken için verilebilecek azami teminat tutarı yapı tarzı ayrımı yapılmaksızın 190 bin liradan 215 bine yükseldi. Bu rakamlarda yılbaşında da değişiklikler yapılacağına kesin gözüyle bakılıyor. Sigorta bedeli hesabına esas metrekare bedelleri de düzenlendi. Bu kapsamda çelik, betonarme ve karkas yapılar için söz konusu bedel 890 liradan bin 20 liraya, yığma kagir yapılar için 635 liradan 725 liraya, diğer yapılar için 310 liradan 355 liraya çıktı.
19 YILDA 25 BİN ÖDEME YAPILDI
DASK verilerine göre, 2000 yılından bu yana gerçekleşen 658 deprem için 25 bin 289 dosya üzerinden, 191 milyon liralık hasar ödemesi yapıldı. Ayrıca, 12 Ağustos itibarıyla bu yıl yaşanan 31 deprem için DASK, 828 dosya üzerinden 3.2 milyon liralık ödeme gerçekleştirdi. Yine 2000'den bu yana en çok ödeme yapılan bölge, 2011'deki Van depremi nedeniyle 145 milyon lira ile Doğu Anadolu oldu.
AZ KATA DÜŞÜK TARİFE
Yeni düzenleme ile asgari prim tutarı her halükârda deprem risk bölgesine göre birinci bölgeden, beşinci bölgeye sırasıyla 110, 80, 60, 50 ve 40 liradan az olamayacak. Bu miktarlar daha önce sırasıyla 95, 70, 55, 45 ve 35 lira düzeyindeydi. İnşaat ruhsat yılı, 2000 ve öncesi olan binalarda tarife fiyatı yüzde 10 artırılacak. Zemin üstü toplam kat sayısı 3 veya daha az olan binalarda tarife fiyatı yüzde 10 indirilecek. Zemin üstü kat sayısı 8 ve üzeri olan binalarda tarife fiyatı yüzde 10 yükseltilecek. Kat sayısı hesabına zemin kat ve altında kalan bodrum katlar dahil edilmeyecek. Poliçe süresinin sonunda sigortanın en geç 30 gün içinde yenilenmesi durumunda, yenilenen poliçe için tarife fiyatları üzerinden yüzde 10 indirim yapılacak.