EYT raporu sunuldu! EYT'ye takılanlar ile SGK arasında orta yolun bulunması için çalışmalar başlatıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatı ile hız kazanan görüşmelerde bir öneri geliştirildi. Emeklilikte Yaşa Takılanların (EYT) merakla söz ettikleri Cumhurbaşkanı Danışmanı Vedat Bilgin'e sunulan EYT raporu ortaya çıktı. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun tarafından hazırlanan rapor Ankara Tandoğan'daki EYT mitinginden bir hafta önce EYT Derneği Başkanı Gönül Boran Özüpak tarafından Cumhurbaşkanlığı'na sunuldu. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamında kadınlar 58 yaşında ve erkeklerde ise 60 yaşında emeklilik imkanı sağlanıyor. Prim gün sayısı ise 7000'e kadar çıkarıldı. İşte kamuoyunda merakla beklenen EYT konusunda çok konuşulacak o rapor ve tüm detaylar haberimizde
TÜM EYT HABERLERİ İÇİN TIKLAYINIZ
İşte kamuoyunda merakla beklenen EYT konusunda çok konuşulacak o rapor:
1- EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN SORUNU;
08/09/1999 tarihide 4447 sayılı yasa ile ülkemizde emeklilik sistemi değişmiştir. 08/09/1999 tarihine kadar kadınlar ve erkekler 18 yaş SGK işe başlama tarihlerine göre, kadınlar 20 yıl 5000 prim günü, erkekler 25 yıl 5000 prim gününe tabi olarak emekli olmaktaydı. 08/09/1999 tarihinde 4447 sayılı yasa ile bu sitem değişmiş kadınların ve erkeklerin sigortalılık sürelerine yaş şartı eklenmiştir. Bu değişiklikle kadınların kademeli olarak 58, erkeklerin ise emeklilikleri 60 yaşına kadar uzatılmıştır. Aslında Fazilet Partisi düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesine gitti ve Anayasa Mahkemesi kadınlarda emeklilik yaşının 58, erkeklerde 60 yaş olmasını kabul etmedi. 23/02/2001 tarihli kararında yürütmeyi durdurdu. Yapılan düzenleme ile kademeli sistem getirildi. 1 Haziran 2002 tarihinde 08/09/1999 öncesi işe başlayanlarda kademeli emeklilik sistemi devreye girmiş oldu.
İlk SGK işe başlama tarihi sigortalının işverenle yaptığı sözleşme dışında, emeklilik açısından Devletle de yapmış olduğu sözleşmedir. İlk işe başlama tarihine göre emekli olacağını bilen milyonlarca çalışanın emekli olacağı tarihin değişmesi büyük mağduriyetler doğurmuştur.
Emekli olacağı yaştan 5 yıl 8 yıl 13, 15 yıl daha geç emekli olmak başlı başına mağdur olmaktır. 08/09/1999 tarihinde yapılan değişikliklerin geçmişe dönük olarak uygulaması vatandaşların vicdanında yara açmıştır. Yasayı çıkartan dönemin koalisyon hükümeti barajın altında kalmıştır.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN SAYISI-MALİYETİ
Ülkemizde 2000 yılında,
- SSK'lı çalışan sayısı; 5.254.125 kişi
- İsteğe Bağlı SSK ödeyenler; 843.957 kişi
- Tarım sigortası ödeyenler 184.675 kişi
- Bağ-kur ödeyenler 2.220.014 kişi
- Emekli Sandığı sayısı 2.163.698 kişi
- Tarım Bağ-Kur 876.148 kişi
- İsteğe Bağlı Bağ-Kur 216.532 kişi
- Toplam 11.759.149 Kişi
- 2000 yılında emekli sayısı 5.913.706 kişi
- 2018 sonu itibariyle emekli sayısı 11.867.931 kişi
- 2000-2018 arası emekli olanların sayısı 5.954.225 kişi
- 2000 yılında toplam çalışan 11.759.149 kişinin 5.954.225'i emekli olmuş
- 2018 sonu itibariyle emeklilikte yaşa takılanların sayısı 5.954.225 kişi
- Ülkemizde her ay 50 bin kişi emekli oluyor 2001 Ağustos sonu itibariyle emekli olanların sayısı 400 bin kişidir.
- 1 Eylül 2019 emeklilikte yaşa takılanların sayısı 5.404.924 kişidir
- Yasa çıkarsa 5 milyon 404 bin kişinin emekli olursa maliyeti
Ortalama Emekli Maaşı 1600TL* Toplam EYT sayısı 5.404.924= 8.647.878TL
Yıllık EYT Maliyeti 8.647.878.400*12= 103.774.540.800TL'dir.
Ancak bugün yasa çıkarsa 5 milyon 404 bin kişinin hemen emekli olması mümkün değildir.
*İlk İşe başlama tarihi stajyer ve çırak olanların her ne kadar işe başlama tarihleri 08/09/1999 öncesi olsa da emeklilikte bu kişiler emeklilik hakkı elde edemezler,
*Prim günü eksik olanlar emeklilik hakkı elde edemezler.
*Sigortalılık süresi erkeklerde 25 yıl istenir 1 Eylül 1994 sonrası sigortalı olan erkekler her ne kadar yaşını ve prim gün sayısını tamamlarsa da 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamadıkları için emekli olamazlar
*Emekli sandığına tabi çalışan kadın ve erkekler emekli olduklarında çalışırken aldıkları maaşın yarısını emekli olduklarında alacaklarından emeklilik hakkından yararlanacakların oranı yüzde 10-15'ler civarında olacaktır.
*Bağ-Kur'da kadınların 20 yıl 7200 prim günü, erkeklerin ise 25 yıl 9000 prim günü tamamlayanların sayısı tüm Bağ-Kur'lular da yüzde 25 civarındadır.
Bu durumda Emeklilikte Yaşa Takılanların emekliliği en az 10 yıllık süreye yayılacaktır.
Yasa çıkarsa emekli olacakların sayısı 750 bin ile 1 milyon kişi aralığındadır.
Gerçek aylık maliyeti 750.000*1600=1 milyar 200 milyondur.
Gerçek yıllık maliyet 1.200.000.000*12=14 milyar 400 milyon civarındadır.
EYT ile ilgili Prof. Dr. Cem Kılıç, şunları söylemişti:
"Emeklilikte yaşa takılanlara bir formül bulundu. Bir kısmı isteyebilir, bir kısmı istemeyebilir. Gerçekten son çalışma yaşamı içerisinde, son 10 yılda en çok konuştuğumuz, en çok kitlesi olan konulardan birisi. Dolayısıyla, üzerinde durmak düşünmek lazım. Son dönemde bir gelişme oldu. Buradan onu da paylaşmış olalım. Sayın Cumhurbaşkanımız bu konuda Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdi. Bu, yeni bir gelişme. EYT'lilerin düşüncelerini, görüşlerini alacak. Karşı taraftan SGK ile görüşecek. Vedat Bilgin, benim hem ağabeyim, hocam hem de bu konuları çok iyi bilen bir sosyal politikalar uzmanı." ifadelerini kullandı.
EYT NEDİR?
08 Eylül 1999'da emeklilik yasasında değişiklik yapıldı. Bu tarihten önce 18 yaşında işe başlayan bir kadın 20 yılda ve 38 yaşında, erkek ise 25 yılda ve 43 yaşında emekli olabiliyordu. 1999 yılında çıkarılan yasa ile emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 oldu. 1999'dan önce işe girmiş olanlar için de kademeli geçiş hükümleri kabul edildi. Buna göre;
Örneğin, 1970 doğumlu olan ve ilk defa 1990 yılında çalışmaya başlayan bir erkek yaş şartı olmasa 25 yıllık sigortalılık süresinin dolduğu 2015 yılında emekli olabilecekken, yaş şartı nedeniyle 52 yaşında, yani 2022 yılında emekli olabiliyor ve emeklilikte yaşa takılıyor.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR (EYT) YASASI YAŞI KAÇ OLDU?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamında kadınlar 58 yaşında ve erkeklerde ise 60 yaşında emeklilik imkanı sağlanıyor. Prim gün sayısı ise 7000'e kadar çıkarıldı.
8 Eylül 1999 tarihinden önce işe giren kadınlar 40 ve erkekler ise 58 yaşında emeklilik sağlanıyor. Diğer yandan kadınlarda 40 ile 58, erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişim gösteren kademeli geçiş süresi getirildiği biliniyor.
Bunun ve buna benzer yaş sınırı Emekli Sandığı ve Bağ-Kur içinde getirilmişti.
ERKEN EMEKLİLİK
Bu sigorta kurumlarının amaçları aynı olsa da gerek işleyişlerinden gerek ücretlerinden oldukça aralarında ayrılmaktadır. En çok bilinen sigorta kurumları SSK ve Bağ-Kur' dur bu iki sigorta kurumları kişinin emekli olabilmesi için oldukça çok imkan sağlar ve kişi adına geleceğe yatırım yapar. Ancak SSK ' lı olmak isteyen bir kişinin bir kurum ya da kuruluşta işe başlaması ve iş verenini kendi adına bu primlerinin ödemesi gerekmektedir. Kişi bu şekilde hizmet yılını doldurarak emekli olabilir. Bağ-Kur ise kişi öncelikle bir kurum ya da kuruluş açmalıdır. Ve burada hizmet vermeye başladıktan sonra kendi adına yatırdığı primlerle emekli olabilme imkanı kazanır. Bu kurulardan erken emekli olabilmek için ise ortak bir kriterleri vardır. Bu kriter ise kişinin bir an önce sigortasının başlatılmış olması gerekmektedir. İş hayatına ne kadar erken atılırsa kişi o kadar erken emekli olabilme imkanına sahip olabilir.