5510 Sayılı Yasa'yla tüm sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında toplanmış olsa da Bağ-Kur, Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) ve Emekli Sandığı mensuplarının emeklilik hesaplamaları ayrı ayrı yapılıyor. Haliyle alacakları maaş ve zamlar da bağlı olunan kurumlara göre değişiklik gösteriyor. Ancak son 3.5 yıl, yani 1261 gün ile emeklilik statünüzü kendiniz değiştirebilirsiniz. Çünkü bir kişinin hangi kurumdan emekli olacağını, son 3.5 yıldaki çalışmaları belirliyor. MAAŞ DA ERKEN OLUR
Emeklilik tarihinden önceki son 7 yılın yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse, o statüden emekli olunuyor. Dolayısıyla 10 yıl Bağ- Kur'lu olarak çalışmış olsanız bile emekliliğinize 1261 gün kala SSK'lı olarak çalışmaya başlarsanız bu kurumdan emekli olabilirsiniz. Böylece Bağ-Kur'a göre daha yüksek maaş alma imkanınız doğar. Ayrıca daha erken maaşa kavuşursunuz. Buradaki 7 yıl, geriye doğru takvim olarak değil, sigortalı geçen 7 yıl olarak anlaşılmalı.
Yani 2000 ile 2004 yılları arasında çalışan biri daha sonra 2014 ile 2017 arasında 3 yıl daha çalışmışsa 7 yıl 2000'den başlıyor. Dolayısıyla bu 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi kurumdan daha fazla çalışılmışsa yani 1261 gün hangi kurumda geçmişse o statüden emekli olunuyor. Eşitlik halinde ise son kuruma bakılıyor. 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanların ise durumu bağlı. Bu kişilerde tüm çalışma hayatına bakılıyor ve hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse orası emekliliği belirliyor. ERKEN BAĞLANIR
Bir örnekle açıklayalım: Bay A 10.05.1992'de Bağ-Kur'lu olarak çalışmaya başladı. Bay A için emeklilik şartları 9 bin gün (25 yıl) prim ödemek ve 53 yaşını tamamlamak. Bay A, eğer son 1261 günde Bağ-Kur yerine SSK'lı olursa bu kez ödeyeceği prim günü 5600'e düşecek ve daha erken emekli olacak. Eğer yaşı da müsaitse emekli olup 9.5 yıl daha fazla maaş alacak, üstelik maaşı yüksek olacak. ASKERLİK YAŞI GERİYE ÇEKER
97 senesinde sigorta başlangıcım var. 90 senesinde askerlik yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam sigorta girişim 90 senesine mi çekilir? Askerlik borçlanması yaparsam ne zaman emekli olurum? Turgut ERCAN
Askerlik borçlanmasının sizin emeklilik yaşınızı düşürüp düşürmeyeceğini hesaplayabilmemiz için işe başlangıç tarihinizi ay ve gün olarak da vermeniz lazım. Askerlik borçlanması sigortadan önce ise borçlandığınız gün kadar geriye çekilir. 7 sene borçlanmanız mümkün değil. Eğer tarihler uygunsa 50 olan yaş şartı 49'a düşebilir.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, mesai ücretleri de brüt ücrete eklenebilir mi? Yusuf AKILLI
Kıdem tazminatı hesaplanırken sizin brüt ücretiniz kullanılıyor. Buna düzenli ödenen ve nakit olarak verilen tüm ödemeler ekleniyor. Ama mesai ücretleri düzenli olarak ödenmediği için yani her ay değiştiği için giydirilmiş brüt ücret içinde yer almıyor. STAJ GİRİŞİ HESABA KATILMAZ
1998 yılında lise döneminde staj yaparken 1 yıl boyunca kamu kuruluşunda staj yaptım. Benim bu SSK başlangıcım emekliliğini etkiler mi? Altan YILMAZ
Bu bir SSK başlangıcı olmadığı için etkilemez. Stajda yapılan sigorta iş kazası ve meslek hastalığı ile ilgili kısa vadeli sigorta kollarındandır.
ekonomi@takvim.com.tr
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR -TAKVİM'E SORUN
DİĞER