EYT'liler ile ilgili önemli gelişmeler yaşanmaya devam ediyor. EYT yasası son dakika gelişmeleri her zaman haberlerimizde yer alıyor. Bu bağlamda milyonlar gelişmeleri takvim.com.tr farkı ile anı anına takip ediyor. Prim gününü doldurup yaş gününü doldurmayı bekleyen vatandaşlar EYT ile ilgili heyecanlı bekleyişini sürdürüyor. Emekli olabilmek için büyük umutlarla EYT'nin çıkmasını bekleyenler için müjdeli haber geçtiğimiz gün geldi. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın EYT'liler ile ilgili Sosyal Politikalar Kurulu üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdiği öğrenildi. Bu gelişmelerin ardından EYT'nin ne zaman çıkacağı en çok araştırılan konular arasında yer aldı. Türkiye'de sosyal güvenlikle ilgili değişen kanunlar nedeniyle şu an herkes için emeklilik şartları aynı değil. Peki, EYT'de bugün gelişme var mı? EYT ne zaman çıkacak? İşte 26 Eylül EYT yasasında son durum...
DETAYLAR İÇİN BİR SONRAKİ SAYFAYA GEÇİNİZ
EYT'DE YAŞI BEKLEYENLERE FİNLANDİYA MODELİ
En çok gündeme gelen, Finlandiya ve Almanya modeli... Finlandiya ve Almanya'da emeklilik yaşı 65 ve 67'yi buluyor. Emekliliğine birkaç yıl kalanlara, "Alacağınız maaş her yıl için yüzde 2 eksik olacak. Kabul ederseniz emekli olun" deniliyor. Yani emekliliğine 2 yıl kalan yüzde 4, 3 yıl kalan yüzde 6 daha az maaşa razı oluyor. Finlandiya modelinde bu şekilde emekli olanlara sonradan belirli bir miktar prim ödeyerek, emekli maaşlarını yükseltme hakkı da tanınıyor.
"EYT'LİLERİN DÜŞÜNCELERİNİ ALACAK"
TOBB ETÜ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Kılıç, katıldığı bir televizyon programında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın emeklilikte yaşa takılanların durumuyla ilgili Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdiğini açıkladı.
Kılıç şunları söyledi: "Son dönemde bir gelişme oldu. Cumhurbaşkanımız, Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdi. EYT'lilerin düşüncelerini alacak, SGK ile görüşecek. Geçenlerde kendisiyle konuştum. Bu konuda bir formül üreteceğiz, üzerinde çalışıyoruz. Cumhurbaşkanımızın talimatı var. Somut bir adım atılmış oldu. Umarım karşılıklı görüşmelerle bu iş bir noktaya gelir, çözüme ulaşır. Bu mağduriyetin giderilmesi gerekiyor."
EYT YASASI ÇIKACAK MI?
Erken emeklilik yasasının 1 Ekim'den sonra Meclis'te görüşülüp görüşülmeyeceğine dair bir açıklama bulunmuyor. Ancak yasa ile ilgili detayların Meclis açıldıktan sonra görüşülmesi bekleniyor.
SON AÇIKLAMALAR NELER?
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş yaptığı açıklamada, "EYT meselesi ben de her gün, mübalağa etmiyorum. Bir tweet attığınız zaman arkasından çok sayıda kardeşimiz EYT ile ilgili yazılar yazıyor. Hakikaten dinlediğimiz zaman biz de onların meselelerine daha yakından vakıf oluyoruz ama biz de şunu söylüyoruz." ifadelerini kullanmıştı.
Kurtulmuş sözlerini şöyle sürdürdü: "Türkiye'nin şartları var. Bu Türkiye'de artık erken emeklilik diyebileceğimiz erken yaşlardaki emekliliği kaldırabilecek bir sosyal güvenlik yapımız yok."
EYT NEDİR?
08 Eylül 1999'da emeklilik yasasında değişiklik yapıldı. Bu tarihten önce 18 yaşında işe başlayan bir kadın 20 yılda ve 38 yaşında, erkek ise 25 yılda ve 43 yaşında emekli olabiliyordu. 1999 yılında çıkarılan yasa ile emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 oldu. 1999'dan önce işe girmiş olanlar için de kademeli geçiş hükümleri kabul edildi.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR İÇİN GENEL DETAYLAR
Emeklilik yaşı kademeli olarak yükseltiliyor. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 2008 yılında çıkartılırken, bir önceki kanunda yer alan kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan emeklilik yaşı da korunmakla birlikte 2048 yılına kadar kademeli bir şekilde yükseltilerek 65'e çıkarıldı. Yani 2036 yılından itibaren emekli olabilme yaşı kademeli olarak yükselecek. Bu artış ile birlikte hem kadınlarda hem de erkeklerde emeklilik yaşı 65 olacak.
Sigorta başlangıcı 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra olan işçi, memur, esnaf milyonlarca kişi 5510 sayılı yasaya göre emekli olabilecek. Önceki kanunda emekli olabilmek için kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık şartı aranırken, yeni düzenlemeye göre herkese yaş ve prim koşulu getirildi.
Bu yasaya göre 4/a'lı çalışanlar 7 bin 200, 4/b'li çalışanlar ve kamuda 4/c'li çalışanlar ise 9 bin gün üzerinden emekli olabilecek. Çalışanlar prim gününü doldurduktan sonra doldurdukları tarihte uygulanmakta olan yaşta emeklilik hakkı elde edecek.
TÜRKİYE'DE EMEKLİLİK YAŞI KAÇTIR?
Geçtiğimiz yıllar içinde emekli olabilmek için şart koşulan prim miktarı artırılmış ve emeklilik yaşı da ileri çekilmiştir. Peki şu an emeklilik yaşı kaçtır? İş gününü dolduranlar emekli olmak için kaç yaşına kadar beklemek durumundalar?
Türkiye'de sosyal güvenlikle ilgili değişen kanunlar nedeniyle şu an herkes için emeklilik şartları aynı değil. Emekli olacağınız yaş sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihe ve cinsiyetinize göre farklılık gösteriyor:
ERKEN EMEKLİLİK
Bu sigorta kurumlarının amaçları aynı olsa da gerek işleyişlerinden gerek ücretlerinden oldukça aralarında ayrılmaktadır. En çok bilinen sigorta kurumları SSK ve Bağ-Kur' dur bu iki sigorta kurumları kişinin emekli olabilmesi için oldukça çok imkan sağlar ve kişi adına geleceğe yatırım yapar. Ancak SSK ' lı olmak isteyen bir kişinin bir kurum ya da kuruluşta işe başlaması ve iş verenini kendi adına bu primlerinin ödemesi gerekmektedir. Kişi bu şekilde hizmet yılını doldurarak emekli olabilir. Bağ-Kur ise kişi öncelikle bir kurum ya da kuruluş açmalıdır. Ve burada hizmet vermeye başladıktan sonra kendi adına yatırdığı primlerle emekli olabilme imkanı kazanır. Bu kurulardan erken emekli olabilmek için ise ortak bir kriterleri vardır. Bu kriter ise kişinin bir an önce sigortasının başlatılmış olması gerekmektedir. İş hayatına ne kadar erken atılırsa kişi o kadar erken emekli olabilme imkanına sahip olabilir.
Emeklilik yaşı 1 Ocak 2036 itibariyle her 2 yılda 1 yaş yükselecek. Kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 olan emeklilik yaşı çalıştıkları statüde emeklilik için gerekli olan prim gününü doldurdukları tarihteki yaş şartına bağlı olarak belli olacak.