.AF VE EYT İLE İLGİLİ YENİ GELİŞME
Geçtiğimiz günlerde partiler EYT ve af konusunda bir araya gelmiş ve görüşme sağlamıştı. Yapılan görüşmelerde Finlandiya ve Almanya modelleri ön plana çıksa da 1 Ekim sonrasında yapılacak düzenlemelerle birlikte hem Af, nafaka 3600 ek gösterge gibi önemli konularda 1 Ekim sonrasında meclisin ana gündem konuları arasında yer almayı sürdürecek.
EYT'DE YENİ HABER
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun tarafından hazırlanan EYT Raporu, Cumhurbaşkanı Danışmanı Vedat Bilgin'e sunuldu. Rapora göre; EYT'lilerin sayısı 5 milyon 954 bin 225 kişi olarak belirlendi. İşte binlerce kişinin merak ettiği EYT raporu... Emeklilikte Yaşa Takılanların (EYT) merakla söz ettikleri Cumhurbaşkanı Danışmanı Vedat Bilgin'e sunulan EYT raporu ortaya çıktı. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun tarafından hazırlanan rapor Ankara Tandoğan'daki EYT mitinginden bir hafta önce EYT Derneği Başkanı Gönül Boran Özüpak tarafından Cumhurbaşkanlığı'na sunuldu.
EYT'NİN DEVLETE YILLIK MALİYETİ 14,4 MİLYAR LİRA OLACAK
Rapora göre; 2018 yılı sonu itibariyle Türkiye'de Emeklilikte Yaşa Takılanların sayısı 5.954.225 kişi olarak belirlendi. Bu rakam her ay 50 bin kişinin emekli olduğu düşünülürse 1 Eylül 2019 itibariyle 5.404.924 kişidir ve bu kişilerin emeklilik maliyeti de ortalama 1600 TL emekli maaşı üzerinden hesaplandığında 8.647.878 TL olacaktır. Yıllık EYT Maliyeti ise 8.647.878.400 X 12= 103.774.540.800TL'dir. Ancak rapora göre bugün yasa çıkarsa 5 milyon 404 Bin kişinin hemen emekli olması mümkün değildir. Emeklilikte Yaşa Takılanların Emekliliği en az 10 yıllık süreye yayılacağı belirtilerek çeşitli nedenlerle emeklilik hakkı elde edemeyenlerin sayısının çıkması durumunda emekli olacakların sayısı 750 bin ile 1 milyon kişi aralığına düşecektir. Bu durumda yasa çıkması durumunda EYT'nin hükümete maliyeti yıllık 14 milyar 400 milyon TL olarak hesaplandı.
EYT'DE FİNLANDİYA FORMÜLÜ NEDİR?
9 Eylül 1999'dan önce sigortalı olan herkes şu anda 25 yılını doldurdu. Primi de tamamsa yaşı bekliyor. Hepsinin emekliliği mümkün değil. Ancak yaşta birkaç yılı kalmış olanlar için formüller var. En uygulanabilir olanlar Almanya ve Finlandiya modeli. Konunun tartışılması için biraz detaylara bakalım. Finlandiya ve Almanya'da da emeklilik yaşı 65 ve 67'yi buluyor. Bizde ise 2008 sonrası için 61 (erkek) ve 58 (kadın) yaş şartı var. Almanya ve Finlandiya'da emekliliğine birkaç yıl kalanlara, "Alacağınız maaş her yıl için yüzde 2 eksik olacak. Kabul ederseniz emekli olun" deniliyor. Yani emekliliğine 2 yıl kalan yüzde 4, 3 yıl kalan yüzde 6 daha az maaşa razı oluyor. Finlandiya'da üstelik bu süre zarfında Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek maaşını eski haline getirme durumu da var.
NAFAKA SON DURUM NEDİR?
"Ömür boyu nafaka" ödenmesine yönelik itirazları değerlendiren Hükümet, bu konuda çözüm arayışı çerçevesinde harekete geçti. Adalet Bakanlığı'nda, nafaka hesaplamasında 5 alternatifli bir çalışma yürütülüyor. Meclis'teki Boşanma Komisyonu, kendisine bu yönde ulaşan çok sayıda başvuruyu değerlendirip, hazırladığı önerileri Adalet Bakanlığı'na sunmuştu. Adalet Bakanlığı'nda, hem Meclis Komisyonu'ndan gelen öneriler, hem de Yargıtay başta olmak üzere ilgili birimlerden alınan görüşler doğrultusunda bir hazırlık başlatıldı.
KIDEM TAZMİNATI SON DURUM NEDİR?
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bireysel hesaplara dayalı kurulacak kıdem tazminatı fonuna ilişkin ilk çerçeveyi hazırladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "tek bir çalışanın mağdur edilmeyeceğini" vurguladığı kıdem tazminatı konusunda, geçmişteki çalışmalar da dikkate alınarak yeni bir model üzerinde çalışılıyor. Yeni modelin dört sac ayağını "fon gelirlerinin işletilmesi, işverenin devlet desteği ile emeklilik finansmanına dahil edilmesi, tamamlayıcı emeklilik, çalışanların haklarının korunması" oluşturuyor. Bireysel hesaplara dayalı kurulacak kıdem tazminatı fonu, Bireysel Emeklilik Sistemi ile entegre edilecek. Hem işçi hem de işvereni rahatlatan bir model ortaya konulacak.
