EYT ne oldu? Kamuoyunda Emeklilikte Yaşa Takılanlar olarak adlandırılan EYT konusunda son dakika gelişmeleri yakından takip ediliyor. EYT'den müjdeli haber bekleyen vatandaşlar, 'EYT yasası çıkacak mı' sorusuna yanıt arıyor. Geçtiğimiz haftalarda EYT konusunda uzmanlar tarafından formüller açıklanmış, yasa bekleyenlerin umutlu bekleyişi başlamıştı. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal'ın 2020 bütçe açıklamasının ardından son açıklama Başkan Recep Tayyip Erdoğan'dan geldi. Peki, EYT ne oldu? EYT yasası çıkacak mı? EYT çıkarsa kimler emekli olur? İşte 1 Kasım EYT yasası son gelişmeler...
BAŞKAN ERDOĞAN EYT İLE İLGİLİ NE DEDİ?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Faruk Ilgaz Tesisleri'ne geldiği sırada bir vatandaşın EYT sorusuna yanıt verdi. Makam aracının yanına giden bir vatandaş, "Cumhurbaşkanım EYT çıkar mı?" dedi. Erdoğan, "Yani 40 yaşında emekli mi olalım, 40 yaşında, 50 yaşında emeklilik mi olur" cevabını verdi. Bunun üzerine kadının, "Sağlığımız bozuluyor nasıl yapacağız?" demesi üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Sağlığı bozuk olanlar zaten primlerini her şeyini ödemişse, erken emeklilik noktasında zaten emekli olur" cevabın verdi.
EYT ile ilgili son açıklamalar için bir sonraki sayfaları ziyaret ediniz...
EYT İÇİN BÜTÇE AYIRILDI MI?
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal, emeklilikte yaşa takılanlar için bütçeden kaynak ayrılıp ayrılmadığına dair bir soru üzerine "2020 yılı bütçesi yapılırken mevcut belirlenmiş Kalkınma Planı, Yeni Ekonomi Programı ve mevzuatta tanımlanmış görevler kapsamında giderler oluşturuldu. Dolayısıyla mevzuatta öngörülmeyen herhangi bir konuda bütçeden yeni bir kaynak öngörülmedi." dedi. EYT ile ilgili hükümet bir çalışma olmadığını açıklamıştı.
BAKAN ALBAYRAK'TAN EYT AÇIKLAMASI
Milliyet'in haberine göre, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın kampta yaptığı sunumların ardından milletvekillerinden en çok gelen soru Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili oldu.
Albayrak, sorulara "EYT gündemimizde yok, böyle bir çalışma da yok" diye yanıt verdi.
Albayrak'ın, sunumunda, "Seçimlerin yenilenmesi ve ekonomik saldırılar olmasaydı bugün ekonomideki veriler bizim istediğimiz noktada olacaktı. Ama çalışmalarımızı yaptık. En kısa sürede özellikle işsizlikte pozitif adımlar olacak" dediği öğrenildi.
EYT YASASI ÇIKACAK MI?
Erken emeklilik yasasının yakın zamanda Meclis'te görüşülüp görüşülmeyeceğine dair bir açıklama yapılmadı. EYT konusunda resmi açıklamalar geldikçe haberimizin içeriğinde yer alacak.
EYT ÇIKARSA KİMLER YARARLANACAK?
EYT kanunun Meclis'te görüşülmesi ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması durumunda 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı girişi bulunan kişileri kapsayacağı belirtiliyor. 1999'da yürürlüğe alınan 4447 sayılı Kanun ile emeklilik yaşı kadın sigortalılıklarda 58, erkek sigortalılarda ise 60 olarak belirlenmişti. Emeklilik için prim gün sayısı da 7 bine çıkartılmıştı. Bu yüzden de EYT kanunu çıkarsa 8 Eylül 1999 öncesinde işe başlayan sigortalılar, kanunun kapsamında bulunacak.
EYT ÇIKARSA NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
EYT kanunun çıkması durumunda kamuoyunda EYT'liler olarak isimlendirilen emeklilikte yaşa takılan 6 milyon vatandaş bulunduğu belirtiliyor. Bu doğrultuda da EYT kanunun çıkmasından sonra ne zaman emekli olurum sorusu da gündeme geliyor. Ancak her vatandaşın sigortalılık durumunun farklı olması ve yanı sıra 4A/4B/4C şeklinde farklı sigorta kolları için belirlenmiş olan emeklilik koşulları farklılık gösterdiğinden, bu emeklilik tarihlerinin zamana yayılacağı tahmin ediliyor. Ne olursa olsun 6 milyon vatandaşın aniden emekli olmasının devlet bütçesi için oluşturacağı ciddi yük dolayısı ile gerçekçi bir yaklaşımda bu sürecin aniden olmasının mümkün olmadığı görülüyor.
EYT'DE 3 TEKLİF GÖRÜŞÜLECEK
TBMM'ye sunulan yasa teklifleri incelendiğinde üç farklı yöntemin belirginleştiğini belirten Duman hangi teklif yasalaşırsa, kimleri ne şekilde etkileyeceğini şöyle açıkladı:
Birinci yönteme göre; kadın için 50, erkek için 55 yaşını doldurmuş ve en az 3,600 gün hizmeti bulunan çalışanları dikkate almaktadır. Şayet bu teklif 2019 yılı içinde kabul edilirse, 1969 yılı ve öncesinde doğan 3,600 günlük (10 yıl) hizmeti bulunan kadınlar ile 1964 yılı ve öncesinde doğmuş ve yine 3,600 gün hizmeti olan erkek çalışanları kapsamış olacak.
Buna göre, SGK ilk giriş tarihleri 08.09.1999 ve öncesinde olsa dahi bu tarihlerden sonra doğanlar faydalanamamış olacaktır.
İkinci yönteme göre ise, yaş haddi dışında kalan ancak diğer şartları yerine getirmiş çalışanların emeklilik koşulları şöyle olacak. 4447 sayılı yasaya göre emekli olabilmek için üç temel kural var;
- Çalışma Hizmetini tamamlamış olmak. Yani, SSKda 5,000 gün ile 5,975 gün arası ilk girişe göre belirleniyor, Bağ Kur ve Emekli Sandığında ise kadın çalışanlar için 7,200, erkek çalışanlar için 9,000 gün.
- Çalışma Süresini tamamlamış olmak, yani ilk giriş tarihinin üzerinden kadınlarda 20 yıl, erkeklerde ise 25 yılın geçmiş olması.
- Yaş haddini tamamlamış olmak yani kadınlarda 40-58 yaş, erkeklerde ise 44-60 yaş arasında bulunmak.
Bu 3 şartı yerine getiren emekli olabiliyor. 2019 yılında bu teklif kabul edilirse, yaş haddi hariç dediği için diğer 2 şartı yerine getirmek açısından bakıldığında SSK için 5975 güne kadar hizmetin dolmuş olması, Bağ Kur ve Emekli Sandığı için ise kadınlarda 7,200 günün erkeklerde ise 9,000 günlük hizmetin tamamlanmış olması gerekecek.
Ancak erkek çalışanlardan 1994 yılından sonra ilk defa çalışmaya başlayanlar çalışma süresi açısından faydalanamamış olacaktır.
Üçüncü yöntemin tercih edilip, yasalaşması halinde ise; 08.09.1999 ve öncesinde ilk kez SGK kapsamında çalışmaya başlayan herkesin kadın ya da erkek çalışan ayrımı yapılmadan 5,000 günlük hizmet ile emekli olması gerçekleşebilecek, böylelikle EYT kabul edilen herkesi kapsamış olacaktır. Fakat tekliflerin geçerlilik süresi incelendiğinde üç ay ya da atı ay yürürlükte kalmasının öngörüldüğü dikkat çekiyor.
Oysa bu teklif kabul edilir ve yöntem benimsenirse, 4,447 sayılı yasaya göre hak kaybına uğramış herkesin yasadan faydalanabilmesi için kanunun 25 yıl Çalışma Süresi açısından 08.09.2024 tarihine kadar geçerli olması gerekecektir.
Duman sözlerini şöyle tamamladı:
01 Ekim 2019 tarihinde TBMM yeni dönem yasama faaliyetine başlamış olacak. Bu yasa teklifleri görüşülmeye başlandığında hangi yöntemin dikkate alınacağını herkes, hepimiz merakla bekliyoruz.
Yeni dönemde bilhassa Cumhurbaşkanlığımızın ve ilgili bakanlığın çalışmalarıyla daha farklı bir yasa teklifi oluşturulabilir. Gerek EYT gerekse diğer SGK konularıyla alakalı yeni yasa teklifleri gündeme gelebilir.