EYT yasası çıkacak mı? sorusu yanıt buluyor. Kamuoyunda Emeklilikte Yaşa Takılanlar olarak adlandırılan EYT konusunda açıklamalar gelmeye devam ediyor. Emekli olabilmek için prim gününü doldurup yaş gününü doldurmayı bekleyen EYT'liler ile ilgili yeni bir gelişme yaşandı. EYT'lilere ilişkin olarak 2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda herhangi bir detay yer almadığı bildirldi. Peki, EYT ne oldu? İşte 7 Kasım EYT'de son gelişmeler...
EYT'DE SON DURUM
Hürriyet'in haberine göre, 2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda, kısa adı EYT olan emeklilikte yaşı takılanlara pek de müjdeli haber gözükmüyor. Eylül ayında, Cumhurbaşkanı Erdoğan, EYT mağdurları ile görüşülmesi için Sosyal Politikalar Kurulu'nu görevlendirmişti. Bu da emeklilikte yaşa takılanlar için bir umut ışığı olmuştu. Hatta bu konuda 2020 yılında yeni gelişme yaşanacağı bile söyleniyordu. Ancak 2020 Yılı Programı'nda, bu konuda bir aksiyon alınacak gibi gözükmüyor.
Detaylar için bir sonraki sayfayı ziyaret ediniz...
Aksine programda, sosyal güvenlikte mevcut durum özetlenirken; geçmişte uygulanan erken emeklilik ve yüksek aylık bağlama oranlarının aktüeryal dengeyi bozması nedeniyle sosyal sigorta sisteminin gelirlerinin giderlerini karşılayamadığına ve yapılan reformlara rağmen sistemin açık vermeye devam ettiğine değiniliyor. Finansman açığını kapatmak için sisteme bütçeden yapılan transfer tutarının GSYH'ya oranının 2017 yılında yüzde 0.79'dan, 2018 yılında yüzde 0.48 düzeyine gerilediği vurgulanıyor ki, sosyal sigorta primlerine devlet katkısı, ek ödemeler, faturalı ödemeler, ödeme gücü olmayanların genel sağlık sigortası primleri bu orana dahil değil. Ayrıca, Programda, "Sosyal sigorta sisteminde finansal sürdürülebilirlik açısından önemli bir gösterge olan aktif-pasif oranı 2017 yılında 1.95 iken, 2018'de bu oran 1.86 olarak gerçekleşmiştir. Çırak, stajyer ve kursiyer hariç tutulduğunda ise bu oran 1.82 seviyesinden, 1.73'e gerilemiştir" deniyor.
Peki, aktif-pasif oranı nedir? Çalışanlara aktif sigortalı; emekli, dul, yetim, malul sigortalılara pasif sigortalı deniyor. Aktif-pasif oranı da kaç aktif çalışanın, kaç pasif çalışanı finanse ettiğini gösteriyor. Bu oranın ideali ise 4. Yani 4 çalışan, 1 pasif sigortalıyı finanse etmeli. Son açıklanan verilere göre bu oran bizde 1.86. Buradan yola çıkarsak, 2020'de emeklilikte yaşa takılanlar için herhangi bir tasarrufta bulunulmayacağını söylemek sanırım yanlış olmaz.
BAŞKAN ERDOĞAN EYT İLE İLGİLİ NE DEDİ?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fenerbahçe Spor Kulübü'nün Ekim ayı Olağan Divan Kurulu Toplantısı'na katılmak için geldiği Faruk Ilgaz Tesisleri'nde bir vatandaşın EYT sorusuna yanıt verdi. Makam aracının yanına giden bir vatandaş, "Cumhurbaşkanım EYT çıkar mı?" dedi. Erdoğan, "Yani 40 yaşında emekli mi olalım, 40 yaşında, 50 yaşında emeklilik mi olur" cevabını verdi. Bunun üzerine kadının, "Sağlığımız bozuluyor nasıl yapacağız?" demesi üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Sağlığı bozuk olanlar zaten primlerini her şeyini ödemişse, erken emeklilik noktasında zaten emekli olur" cevabın verdi.
EYT İÇİN BÜTÇE AYIRILDI MI?
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal, emeklilikte yaşa takılanlar için bütçeden kaynak ayrılıp ayrılmadığına dair bir soru üzerine "2020 yılı bütçesi yapılırken mevcut belirlenmiş Kalkınma Planı, Yeni Ekonomi Programı ve mevzuatta tanımlanmış görevler kapsamında giderler oluşturuldu. Dolayısıyla mevzuatta öngörülmeyen herhangi bir konuda bütçeden yeni bir kaynak öngörülmedi." dedi. EYT ile ilgili hükümet bir çalışma olmadığını açıklamıştı.
BAKAN ALBAYRAK'TAN EYT AÇIKLAMASI
Milliyet'in haberine göre, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın kampta yaptığı sunumların ardından milletvekillerinden en çok gelen soru Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili oldu.
Albayrak, sorulara "EYT gündemimizde yok, böyle bir çalışma da yok" diye yanıt verdi.
Albayrak'ın, sunumunda, "Seçimlerin yenilenmesi ve ekonomik saldırılar olmasaydı bugün ekonomideki veriler bizim istediğimiz noktada olacaktı. Ama çalışmalarımızı yaptık. En kısa sürede özellikle işsizlikte pozitif adımlar olacak" dediği öğrenildi.
EYT ÇIKARSA KİMLER YARARLANACAK?
EYT kanunun Meclis'te görüşülmesi ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması durumunda 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı girişi bulunan kişileri kapsayacağı belirtiliyor. 1999'da yürürlüğe alınan 4447 sayılı Kanun ile emeklilik yaşı kadın sigortalılıklarda 58, erkek sigortalılarda ise 60 olarak belirlenmişti. Emeklilik için prim gün sayısı da 7 bine çıkartılmıştı. Bu yüzden de EYT kanunu çıkarsa 8 Eylül 1999 öncesinde işe başlayan sigortalılar, kanunun kapsamında bulunacak.
EYT ÇIKARSA NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
EYT kanunun çıkması durumunda kamuoyunda EYT'liler olarak isimlendirilen emeklilikte yaşa takılan 6 milyon vatandaş bulunduğu belirtiliyor. Bu doğrultuda da EYT kanunun çıkmasından sonra ne zaman emekli olurum sorusu da gündeme geliyor. Ancak her vatandaşın sigortalılık durumunun farklı olması ve yanı sıra 4A/4B/4C şeklinde farklı sigorta kolları için belirlenmiş olan emeklilik koşulları farklılık gösterdiğinden, bu emeklilik tarihlerinin zamana yayılacağı tahmin ediliyor. Ne olursa olsun 6 milyon vatandaşın aniden emekli olmasının devlet bütçesi için oluşturacağı ciddi yük dolayısı ile gerçekçi bir yaklaşımda bu sürecin aniden olmasının mümkün olmadığı görülüyor.